Kê biên, cưỡng chế tài sản của người không phải thi hành án
Kê biên lẫn lộn tài sản chung, riêng
Năm 2002, ông Duy cùng vợ là bà Lê Thị Dung thành lập Công ty TNHH Hoàng Hải. Theo đó, ông Duy góp 700 triệu đồng gồm tài sản cố định là nhà xưởng, nhà kho, máy móc phương tiện; bà Dung góp 300 triệu đồng tiền mặt. Để xây dựng nhà xưởng, nhà kho dùng để tập kết máy móc, phương tiện, vợ chồng ông Duy bà Dung dùng 1.000m² đất vườn tạp san ủi làm đất chuyên dùng xây dựng nhà xưởng, kho bãi là tài sản của doanh nghiệp. Diện tích đất này đã được UBND huyện Bắc Quang cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất vườn tạp sang đất chuyên dùng và đã được cấp giấy chứng nhận cho hộ ông Hoàng Ngọc Duy.
Năm 2010 và 2011, Tòa án nhân dân (TAND) huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang xét xử vụ án dân sự “Tranh chấp hợp đồng vay tài sản” giữa bà Lê Thị Dung với các ông Hoàng Hữu Thăng, ông Phạm Ngọc Thanh, Phạm Trung Thành cùng trú tại thôn Tân An, xã Hùng An, huyện Bắc Quang. Tổng số tiền bà Dung phải thi hành án (THA) là 762.810.412 đồng. Trong tháng 4 và tháng 6/2011, Chi cục THA dân sự huyện Bắc Quang đã ra các quyết định THA chủ động và THA theo đơn yêu cầu đối với bà Lê Thị Dung.
 |
| Quyết định cưỡng chế kê biên quyền sử dụng đất của Chi cục THADS huyện Bắc Quang chưa làm rõ tài sản riêng của người phải thi hành án. |
Tuy nhiên, do bà Dung không tự nguyện THA nên Chi cục THA dân sự huyện Bắc Quang ra Quyết định số 11/QĐ-CCTHA Cưỡng chế kê biên quyền sử dụng đất. Người ký Quyết định là ông Lê Quang Trọng – chấp hành viên. Tài sản cưỡng chế kê biên là quyền sử dụng đất 1.928m² đất tại thửa số 136, tờ bản đồ số 19-43 ở thôn Thạch Bàn, xã Hùng An, huyện Bắc Quang (đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Hoàng Ngọc Duy – chồng bà Dung). Trong đó có 358m² đất thổ cư, 1.000m² đất chuyên dùng, 570m² đất vườn, tài sản gắn liền với đất là 1 nhà bếp 24m², nhà để xe 23,2m².
Ngày 22/9/2011, Hội đồng cưỡng chế THA đã tiến hành kê biên 1.739,2m² đất nhưng ông Duy không giao nộp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ông Duy khẳng định: “Tài sản bị kê biên là tài sản của Công ty TNHH Hoàng Hải do ông Duy làm Giám đốc. Bà Dung - người phải THA là thành viên trong gia đình và là thành viên góp vốn của Công ty Hoàng Hải. Quyền sử dụng đất trên là tài sản của hộ gia đình chứ không phải tài sản riêng của bà Dung, cũng không phải tài sản chung của vợ chồng, mà là tài sản đã được các thành viên góp vốn cho công ty. Như vậy, chấp hành viên đã sai vì quyền sử dụng đất là tài sản chung của hộ gia đình (chưa xác định rõ phần giá trị của từng thành viên trong hộ gia đình), không thông báo mà kê biên”.
Ngoài ra, ông Duy còn cho biết, sau khi xử lý tài sản bán đấu giá, số tiền bán tài sản thu được, Cơ quan THA dân sự huyện Bắc Quang xử lý tài sản và không thanh toán lại phần tài sản thuộc quyền sở hữu của ông Duy là vi phạm pháp luật.
Chưa làm rõ tài sản của người phải thi hành án
Sau khi nhận được đơn của ông Duy, Báo CAND đã chuyển đơn đến Cục THADS tỉnh Hà Giang. Ngày 1/7, ông Lâm Anh Tuấn, Cục trưởng Cục THADS tỉnh Hà Giang ký Văn bản trả lời số 574/CV-CTHA, trong đó nêu: Cơ quan THADS tỉnh Hà Giang cũng đã nhận được nhiều đơn tố cáo của ông Hoàng Ngọc Duy cùng một số cá nhân khác.
Nội dung đơn tố cáo ông Lê Quang Trọng, Chấp hành viên Chi cục THADS tỉnh Hà Giang có hành vi cố tình làm trái pháp luật trong việc thực hiện công vụ, gây thiệt hại đến lợi ích của ông Duy và lợi ích của các thành viên trong hộ gia đình ông đối với quyền sở hữu của hộ gia đình theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 400/QSDĐ/289+390/QĐ –UBND, ngày 11/4/2002 của UBND huyện Bắc Quang.
Trong cuộc họp Ban chỉ đạo THADS huyện Bắc Quang ngày 9/6, các thành viên dự họp (gồm đại diện Phòng Tài nguyên môi trường, TAND huyện Bắc Quang, Cục THADS…) đều khẳng định: Quyền sử dụng đất mà cơ quan THA kê biên là tài sản chung của vợ chồng (bà Dung và ông Duy), không phải là tài sản của Công ty TNHH Hoàng Hải và khẳng định việc tổ chức THA của Chấp hành viên Chi cục THADS huyện Bắc Quang là đúng quy định của pháp luật”. Từ kết luận trên, ông Lâm Anh Tuấn đề nghị ông Duy và các thành viên trong gia đình gửi đơn đến Chi cục THADS huyện Bắc Quang để được giải quyết.
Chúng tôi thấy rằng, trả lời của đại diện Cục THADS tỉnh Hà Giang là chưa thỏa đáng với diễn biến sự việc cũng như phản ánh của người gửi đơn. Bởi, nếu như cơ quan THADS huyện Bắc Quang khẳng định, quyền sử dụng đất bị kê biên thuộc quyền sở hữu của vợ chồng ông Duy thì chỉ THA đối với phần tài sản thuộc về bà Dung. Trong khi trên thực tế, Chi cục THADS huyện Bắc Quang đã kê biên gần như toàn bộ diện tích đất mang tên chủ sở hữu là ông Hoàng Ngọc Duy đã được cấp giấy chứng nhận.
Trường hợp cơ quan THA đã bán đấu giá tài sản kê biên thì phải trả lại phần sở hữu của ông Duy và gia đình. Bởi vậy, việc cho rằng Chi cục THADS huyện Bắc Quang vi phạm trong THA vụ việc này là có cơ sở. Chi cục THADS huyện Bắc Quang cần làm rõ tài sản riêng của bà Dung để THA đúng người, đúng tài sản, không làm ảnh hưởng đến lợi ích của người khác.
|
Tài sản chung vợ chồng nếu chia tách được thì không cần phải bàn, cơ quan THA chỉ việc thi hành phần tài sản của người vợ hoặc chồng (người phải THA). Với tài sản chung vợ chồng không chia tách được, phải để họ thoả thuận phân chia hoặc toà án, cơ quan THA chia. Hoặc có thể bán tài sản chia đôi. Phải căn cứ vào việc xác minh tài sản của vợ chồng để biết có tài sản chung, tài sản riêng. Xem đã kê biên tài sản riêng chưa (nếu có), 2 vợ chồng đã phân chia tài sản chung chưa. Nếu hướng dẫn phân chia rồi, vợ chồng không làm thì cơ quan THA làm. Sau khi kê biên xong, căn cứ vào giá trị THA để thi hành. Nếu tài sản này không đủ, cũng chỉ được lấy phần của người phải THA. Ngoài ra, việc bán tài sản chung của hai vợ chồng luôn ưu tiên quyền mua cho người đồng sở hữu. Đến lúc đó, tài sản này là tài sản riêng của người vợ hoặc chồng. (Ông Nguyễn Thanh Thuỷ, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục THADS) |