Nhiều chủ đầu tư dự án thủy điện chây ỳ nộp tiền trồng rừng thay thế
Tìm hiểu được biết, để thực hiện 3 dự án thủy điện gồm A Lưới, Bình Điền và Hương Điền, các chủ đầu tư đã thu hồi 910ha rừng. Theo quy định tại Nghị định 23/2006/NĐ-CP của Chính phủ về thi hành Luật BV&PTR thì các chủ đầu tư dự án thủy điện buộc phải thực hiện trồng rừng mới thay thế diện tích rừng được chuyển đổi làm dự án thủy điện.
Tuy nhiên, từ năm 2016 đến nay, chủ đầu tư dự án nhà máy thủy điện Bình Điền, Hương Điền, A Lưới chỉ mới tổ chức trồng hơn 267ha rừng thay thế theo hồ sơ thiết kế và dự toán được Sở NN&PTNT tỉnh Thừa Thiên-Huế phê duyệt. Phần lớn diện tích rừng trồng đều nằm trong quy hoạch đất năng lượng, diện tích bán ngập lòng hồ thủy điện chưa chuyển đổi qua đất trồng rừng do các chủ dự án quản lý.
| Một số chủ dự án thủy điện ở tỉnh Thừa Thiên-Huế chậm nộp tiền trồng rừng thay thế khiến nhiều diện tích rừng còn đất trống, đồi trọc. |
Trước thực trạng các chủ đầu tư dự án thủy điện chây ỳ trồng rừng thay thế, tỉnh Thừa Thiên-Huế đưa ra giải pháp, buộc các doanh nghiệp phải nộp số tiền đúng với quy định vào Quỹ BV&PTR tỉnh Thừa Thiên-Huế để đơn vị này triển khai việc trồng rừng. Theo đó, đơn giá trồng rừng thay thế được áp dụng là 79,5 triệu đồng/ha, gồm 1 năm trồng và 5 năm chăm sóc thành rừng.
Với đơn giá này, Công ty CP Thủy điện Bình Điền, chủ đầu tư dự án dự án nhà máy thủy điện Bình Điền phải nộp hơn 13,8 tỷ đồng và Công ty CP Thủy điện Hương Điền, chủ đầu tư dự án nhà máy thủy điện Hương Điền phải nộp hơn 14 tỷ đồng tiền trồng rừng thay thế. Thế nhưng, theo ông Nguyễn Xuân Hiền, Giám đốc Quỹ BV&PTR tỉnh Thừa Thiên-Huế, suốt 5 năm qua, đơn vị đã gửi đơn thông báo thu nợ nhiều lần để đôn đốc các chủ đầu tư dự án thủy điện nộp tiền trồng rừng thay thế.
Thế nhưng, gần đây nhất, Công ty CP Thủy điện Hương Điền mới hoàn thành nộp hơn 13 tỷ đồng là khoản nợ tiền trồng rừng thay thế. Riêng số tiền hơn 13,8 tỷ đồng của Công ty CP Thủy điện Bình Điền phải nộp để thực hiện trồng 186,70ha rừng thay thế nhưng đến giữa tháng 5/2021, công ty này chỉ mới nộp khoảng 6 tỷ đồng, vẫn còn nợ Quỹ BV&PTR tỉnh Thừa Thiên-Huế gần 8 tỷ đồng.
Lý giải việc chậm trễ nộp tiền trồng rừng thay thế, ông Nguyễn Quang Hải, Giám đốc Công ty CP Thủy điện Bình Điền cho biết, nhà máy thực hiện quyết toán chi phí đầu tư xây dựng và đi vào hoạt động từ năm 2009. Việc thực hiện nghĩa vụ trồng rừng thay thế bắt đầu áp dụng từ năm 2016 nên đơn vị gặp khó khăn trong việc bố trí nguồn vốn.
Trong khi tình trạng hạn hán kéo dài những năm gần đây khiến sản lượng điện của nhà máy đạt thấp dẫn tới việc nợ đọng tiền trồng rừng thay thế(?!). Liên quan đến việc các chủ đầu tư dự án thủy điện “chây ỳ” nộp tiền trồng rừng thay thế, tại Kết luận thanh tra số 355/KL-TTCP ngày 4/3/2021 của Thanh tra Chính phủ (TTCP) về thực hiện pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai; hoạt động thăm dò, khai thác cát, sỏi; quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên-Huế nêu rõ: “Đối với 2 trường hợp Công ty CP Thủy điện Bình Điền; Công ty CP Thủy điện Hương Điền nợ tiền trồng rừng thay thế với số tiền lớn, để dây dưa, kéo dài, UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế phải cưỡng chế thu hồi tiền về ngân sách, cần thiết có biện pháp chấm dứt hoạt động dự án”.
Ông Nguyễn Xuân Hiền còn cho biết, từ năm 2015 đến nay, UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế đã phê duyệt 112 phương án nộp tiền trồng rừng thay thế có chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác để xây dụng các dự án thủy điện và một số dự án khác.
Tổng diện tích chuyển đổi mục đích rừng theo kế hoạch là hơn 1.556ha, tương ứng với tổng số tiền phải nộp để trồng rừng thay thế là trên 121 tỷ đồng. Tổng số tiền trồng rừng thay thế đã được các chủ dự án chuyển mục đích sử dụng rừng nộp vào tài khoản của Quỹ BV&PTR tỉnh Thừa Thiên-Huế lũy kế đến cuối tháng 12/2020 là 105,166 tỷ đồng, số tiền trồng rừng thay thế các chủ dự án còn nợ đọng là 16,103 tỷ đồng.
Ngoài Công ty CP Thủy điện Hương Điền và Công ty CP Thủy điện Bình Điền nợ tiền trồng rừng thay thế kéo dài, qua xác minh, các cơ quan chức năng còn làm rõ 3 trường hợp nợ tiền trồng rừng thay thế từ năm 2018, gồm: Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Thừa Thiên-Huế nợ 299,8 triệu đồng/4,052ha; HTX nông nghiệp Điều Hòa nợ 394,3 triệu đồng/5,33ha; gia đình ông Đoàn Mỹ nợ 58,1 triệu đồng/0,78ha. Kết luận TTCP khẳng định: Trách nhiệm để xảy ra các vi phạm nêu trên thuộc Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế; Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách; Giám đốc Sở NN&PTNT; Giám đốc Sở Tài chính; Giám đốc Quỹ BV&PTR và các tổ chức, cá nhân có liên quan qua các thời kỳ…