Thủy điện Plei Kần tự ý tích nước, gây họa cho người dân
Thủy điện Plei Kần do Công ty Cổ phần Tấn Phát (TP Kon Tum, Kon Tum) làm chủ đầu tư. Công trình thủy điện được thiết kế với công suất 17 MW, diện tích đất sử dụng là hơn 128 ha trên địa bàn xã Đak Rơ Nga, huyện Đak Tô và xã Đak Nông, thị trấn Plei Kần, huyện Ngọc Hồi, Kon Tum.
 |
| Nước ngập hơn nửa ngôi nhà và hệ thống điện nhà ông Tuấn. |
Cuối tháng 9 vừa qua, Thủy điện Plei Kần đã tự ý tích nước khi chưa được cơ quan chức năng cấp phép. Điều đó đã làm cho nhiều nhà dân bị ngập sâu trong nước; hàng trăm ha đất trồng cà phê, cao su, cây ăn trái và ao cá của người dân bị ngập, cô lập khiến cho cuộc sống người dân đảo lộn, thiệt hại về kinh tế là rất lớn.
Ông Trần Hùng Tuấn (thôn Đak Dế, xã Đak Rơ Nga, huyện Đak Tô) cho biết: Nhà tôi có 5 ha đất sản xuất và ao cá nằm trong vùng lòng hồ của thủy điện. Cuối tháng 9, Thủy điện Plei Kần tích nước gây ngập khoảng 5.000m2 đất trồng cây và ao cá; thiệt hại cho gia đình khoảng 700 triệu đồng.
 |
| Nhà ông Tuấn hiện vẫn còn bị ngập nước. |
| Người dân mạo hiểm dùng bè tự chế để vào khu sản xuất, vận chuyển mủ cao su ra ngoài. |
Cũng theo ông Tuấn, trước đây khi xây dựng thủy điện, đơn vị chủ đầu tư chỉ đền bù theo mực nước chết, nằm rất xa với khu vực vừa bị ngập. Khoảng cuối tháng 9, thủy điện tích nước đã làm nước dâng cao hơn 3m so với mực nước chết, gây ngập hơn nửa ngôi nhà cùng hệ thống điện của gia đình.
“Rất may thời điểm nước dâng cao tôi không có ở nhà, nếu không chưa biết chuyện gì sẽ xảy ra. Chúng tôi sinh sống ở đây hàng chục năm nay chưa bao giờ bị ngập như thế”, ông Tuấn gay gắt.
Tương tự, ông Phạm Trung Thê (thôn Đak Dế, xã Đak Rơ Nga, huyện Đak Tô) rầu rĩ cho hay: Tôi có 10 ha trồng cao su, cà phê, cây ăn trái ở khu sản xuất của thôn. Từ khi thủy điện tích nước gây ngập, con đường độc đạo dẫn vào khu sản xuất đã ngập sâu trong nước. Đến thời điểm này, cà phê đã chín rụng đỏ gốc nhưng gia đình không có cách nào thu hoạch được, nguồn thu nhập của gia đình hoàn toàn phụ thuộc vào vườn cây cũng bị cắt đứt gần 1 tháng nay. Không riêng gì gia đình tôi, rất nhiều gia đình khác cũng nằm trong tình cảnh tương tự.
Ghi nhận thực tế của chúng tôi trong ngày 22/10, con đường dẫn vào khu sản xuất thôn Đak Dế rộng khoảng 350 ha đã bị ngập sâu khoảng 3m, chiều dài khoảng 50 m. Vì tiếc tài sản, một số người dân đã dùng bè tự chế đi qua đoạn đường ngập này; sau đó, dùng chính bè tự chế này để vận chuyển nông sản ra ngoài. Việc này tiềm ẩn nhiều rủi ro và số lượng nông sản vận chuyển được ra ngoài cũng rất ít.
Ngoài đoạn đường bị ngập, một số nhà dân tại thôn Đak Dế vẫn còn bị ngập. Dù nước đã rút bớt nhưng vết bùn đất còn dính trên tường chứng tỏ ngôi nhà từng bị ngập hơn nửa, hệ thống điện cũng nằm trong nước. Nhiều cây trồng bị ngập nước lâu ngày đã có dấu hiệu vàng lá, héo úa, rụng quả.
| Số lượng mủ cao su vận chuyển được ra ngoài cũng không đáng kể, nhỏ lẻ. |
Trao đổi với chúng tôi, ông Lâm Thế Hiển, Chủ tịch UBND xã Đak Rơ Nga, huyện Đak Tô thông tin: Thủy điện tự ý tích nước, không thông báo cho chính quyền địa phương. UBND xã cũng đã nhận được phản ánh của người dân về việc Thủy điện Plei Kần tích nước gây ngập lụt, ảnh hưởng hoa màu và đường vào khu sản xuất. Địa phương đã kiểm tra và xác định phản ánh của người dân đúng sự thật.
Sau đó, địa phương đã mời đơn vị chủ đầu tư làm việc, giải quyết khiếu nại người dân. Chủ đầu tư đã cam kết giải quyết dứt điểm cho người dân nhưng đến nay người dân vẫn chưa nhận được bồi thường thiệt hại như cam kết.
Ông Đặng Quang Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện Đak Tô thông tin thêm, địa phương đã biết nội dung khiếu nại của người dân liên quan đến việc Thủy điện Plei Kần. Huyện cũng đã yêu cầu chủ đầu tư khẩn trương phối hợp với chính quyền địa phương thống kê thiệt hại, bồi thường thỏa đáng cho người dân.
Về phía cơ quan chuyên môn, ông Lê Như Nhất, Giám đốc Sở Công thương Kon Tum khẳng định: Nhà máy Thủy điện Plei Kần chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép tích nước theo quy định.
Do đó, Sở đã có văn bản tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tài Nguyên và Môi trường xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước đối với Công ty Cổ phần Tấn Phát về hành vi tự ý tích nước. Đồng thời, đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Xây dựng xem xét xử phạt đơn vị này liên quan đến việc đưa hạng mục công trình, công trình xây dựng vào sử dụng khi chưa có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của cơ quan quản lý nhà nước theo thẩm quyền.