Điều chỉnh quy hoạch, “chiêu” lách luật của doanh nghiệp chây ì
Chậm tiến độ, sai quy hoạch, không GPMB được hoặc không phù hợp với thiết kế ban đầu khiến nhiều dự án ở Hà Tĩnh đã xin điều chỉnh quy hoạch. Nếu được chấp thuận, tình trạng này không chỉ tạo tiền lệ xấu trong môi trường thu hút đầu tư của tỉnh, mà còn “băm nát” quy hoạch đô thị đã được phê duyệt.
Dự án “Trạm cứu nạn, cứu hộ giao thông đường bộ và trung tâm trưng bày, kinh doanh, khu bảo hành, bảo trì ôtô Hoàng Hà Hà Tĩnh” tại xã Thạch Long, huyện Thạch Hà được UBND tỉnh Hà Tĩnh chấp thuận chủ trương đầu tư tại Quyết định số 2430 QĐ-UBND ngày 30/8/2016. Dự án do Công ty CP Xây lắp và Thương mại ôtô Hoàng Hà (Công ty Hoàng Hà), địa chỉ tại số 427 Trần Phú, TP Hà Tĩnh làm chủ đầu tư, với tổng nguồn vốn dự kiến khoảng 150 tỷ đồng.
Dự án được đầu tư xây dựng trên diện tích 2,49ha, quy mô đầu tư xây dựng hoàn chỉnh trung tâm trưng bày, kinh doanh và khu bảo hành, bảo trì ôtô, nhà đa chức năng và các công trình phụ trợ khác. Giai đoạn 1 của dự án hoàn thành trước ngày 15/9/2017 và giai đoạn 2 với hạng mục là nhà chức năng 5 tầng sẽ phải đưa vào hoạt động trước ngày 15/3/2023.
Từ ngày 18/1/2018, tỉnh Hà Tĩnh đã có các quyết định thu hồi, cho thuê đất và cho phép sử dụng đất vào mục đích thương mại, dịch vụ; đồng thời cấp đất cho Công ty Hoàng Hà để thực hiện dự án.
Đến ngày 15/12/2023, thay vì hoàn thiện toàn bộ dự án để đưa vào khai thác thì theo báo cáo của công ty, tổng số vốn đầu tư vào dự án chỉ mới đạt khoảng 69,1 tỷ đồng, đạt 46,1% so với tổng số vốn đã đăng ký. Các hạng mục đã hoàn thiện gồm nhà trưng bày xe ôtô số 1 và số 3; nhà bảo hành, bảo trì; bãi giữ xe cán bộ nhân viên; nhà bảo vệ; hồ điều hòa và một số công trình phụ trợ khác.
Riêng hai hạng mục theo quy hoạch tổng mặt bằng sử dụng đất đã được phê duyệt là nhà trưng bày xe ôtô số 2 (thuộc giai đoạn 1, đến nay mới thi công xong phần móng) và nhà đa chức năng cao 5 tầng, vào ngày 5/12/2023 Công ty Hoàng Hà đã có văn bản gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Tĩnh xin điều chỉnh quy mô dự án. Theo đó, doanh nghiệp này xin bỏ hạng mục nhà trưng bày xe ôtô số 2 để thay thế bằng vườn hoa, cây xanh để tránh lãng phí trong đầu tư.
Đồng thời, nhà đầu tư xin điều chỉnh tăng quy mô diện tích hạng mục nhà đa chức năng cao 5 tầng, diện tích từ 837m2 lên 3.537m2 (hiện đã chậm tiến độ nhưng chưa thực hiện) và điều chỉnh quy mô diện tích xây dựng 2 hạng mục bãi trưng bày xe và bãi xe cứu hộ, cứu nạn giao thông. Tổng số vốn cũng được điều chỉnh từ 150 tỷ giảm xuống còn khoảng 120 tỷ đồng, nhà đầu tư cũng xin hoàn thành toàn bộ dự án và đưa vào hoạt động trong thời gian 15 tháng kể từ ngày được chấp thuận chủ trương đầu tư.
Cũng trên địa bàn Hà Tĩnh, Dự án Khách sạn, Văn phòng cho thuê, Thương mại tổng hợp và Trường Mầm non Quốc tế Trung Kiên của Công ty Cổ phần tập đoàn Đức Thắng (Công ty Đức Thắng), trụ sở tại phường Hà Huy Tập, TP Hà Tĩnh, được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư tại Quyết định số 2718/QĐ-UBND ngày 27/9/2016. Dự án được đầu tư trên diện tích gần 1,8ha, theo quy hoạch được phê duyệt, Công ty Đức Thắng sẽ xây dựng một hệ thống cơ sở vật chất đồng bộ bao gồm trường học đạt chuẩn quốc tế, khách sạn, văn phòng cho thuê và trung tâm thương mại tổng hợp.
Sau khi được chấp thuận chủ trương đầu tư, doanh nghiệp đã sốt sắng thực hiện công tác GPMB để thi công các hạng mục được phê duyệt. Tuy nhiên, do không thỏa thuận được mức giá đền bù với người dân vì đưa ra chi phí bồi thường thấp, doanh nghiệp đã “nhờ” đến Ban Bồi thường, hỗ trợ và tái định cư TP Hà Tĩnh làm thay phần việc này. Đến tháng 9/2018, hạng mục trường mầm non quốc tế Trung Kiên (khu B) đã hoàn thành và đưa vào hoạt động. Từ đó đến nay, các hạng mục thuộc khu A của dự án, bao gồm Khách sạn, Trung tâm thương mại cao 9 tầng, khu biểu tượng, bãi đỗ xe, cổng chính, cổng phụ, cà phê ngoài trời, đài phun nước và khu xử lý nước thải chưa triển khai xây dựng bất cứ hạng mục nào.
Từ năm 2021, thay vì triển khai các hạng mục còn lại theo tiến độ, Công ty Đức Thắng đã nhiều lần có văn bản đề xuất điều chỉnh hạng mục Khách sạn, Văn phòng cho thuê, Thương mại tổng hợp thành nhà Chung cư cao khoảng 25 - 30 tầng. Tuy nhiên, theo báo cáo của UBND thành phố Hà Tĩnh, đối chiếu với quy hoạch phân khu xây dựng phường Thạch Linh, vị trí dự án thuộc lô đất được quy hoạch là đất công cộng, dịch vụ thương mại.
Đồng thời, dự án chưa có trong danh mục kế hoạch phát triển nhà ở tỉnh Hà Tĩnh đến năm 2025 đã được UBND tỉnh phê duyệt nên UBND TP Hà Tĩnh cũng đã có nhiều văn bản, đề nghị chưa xem xét đề xuất điều chỉnh dự án. Theo văn bản xin giãn tiến độ đã được UBND tỉnh Hà Tĩnh chấp thuận ngày 24/12/2021, Công ty Đức Thắng tiếp tục được gia hạn tiến độ sử dụng đất thêm 24 tháng để tiếp tục hoàn thiện các hạng mục còn lại của dự án. Thời điểm được gia hạn, dự án này đã chậm tiến độ hơn 26 tháng kể từ ngày được bàn giao đất. Đến nay, thời hạn giãn tiến độ đã quá hơn 2 tháng, song các hạng mục còn lại của dự án vẫn nằm trên giấy.
Liên quan đến dự án này, trong quá trình thực hiện nhà đầu tư có triển khai xây dựng nhà gỗ 2 tầng không phù hợp với quy hoạch được phê duyệt và không báo cáo với chính quyền địa phương. Ngày 21/01/2019 UBND thành phố Hà Tĩnh đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính số tiền 40 triệu đồng, yêu cầu Công ty Đức Thắng ngoài việc nộp phạt vi phạm hành chính, buộc phải tháo dỡ công trình theo đúng quy định. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay Công ty Đức Thắng chưa thực hiện việc tháo dỡ nhà gỗ 2 tầng này.
Các dự án nêu trên chỉ là hai trong số nhiều dự án hiện nay trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, sau khi được phê duyệt chủ trương đầu tư, nhà đầu tư đã trì trệ trong quá trình thực hiện, hoặc thực hiện không đúng các hạng mục, công trình đã được phê duyệt, sau đó xin điều chỉnh chủ trương đầu tư theo hướng cắt bỏ các hạng mục chính là điểm nhấn của dự án. Có thể kể đến như dự án đầu tư xây dựng khu dân cư Nông thôn mới Trường Thanh, Trường Vĩnh và Trường Hải tại xã Xuân Trường, huyện Nghi Xuân được UBND tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt tại Quyết định số 2563/QĐ-UBND ngày 01/9/2017, chủ đầu tư là Công ty CP Xây lắp tổng hợp Trường Long.
Dự án có quy mô đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng kỹ thuật đạt tiêu chuẩn đô thị loại V trên diện tích đất 3,82ha, với tổng mức đầu tư hơn 30,8 tỷ đồng. Theo quyết định phê duyệt thì dự án phải hoàn thành trong năm 2018 nhưng đến nay, nhà đầu tư mới hoàn thiện xong việc phân để bán nền đối với 139 lô đất, riêng phần trung tâm thương mại chưa thực hiện. Ngày 28/11/2023, chủ đầu tư dự án đã có văn bản xin điều chỉnh quy mô, thời gian hoạt động cũng như tiến độ đến quý IV/2024 mới hoàn thiện các hạng mục để đưa dự án đi vào hoạt động.
Ngoài ra, loạt dự án khác cũng nằm trong tình cảnh tương tự có thể kể đến như Dự án xây dựng cửa hàng thương mại tổng hợp và bãi đậu xe tại thị trấn Phố Châu, huyện Hương Sơn của Công ty CP vận tải Thọ Lam; dự án Khu nhà ở chức năng Xuân Thành Land - Nguyễn Huy Tự tại TP Hà Tĩnh của Công ty cổ phần Thailand; dự án Khu dân cư đô thị Bắc Nguyễn Du - TP Hà Tĩnh của Tổng Công ty Đầu tư Phát triển nhà và Đô thị (HUD); dự án Khu dân cư đô thị Bắc Phố Châu 1 tại huyện Hương Sơn của Công ty CP Bất động sản HANO-VID... Quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ quản lý về mặt nhà nước, Thanh tra Sở Kế hoạch và Đầu tư và chính quyền các cấp đã trình UBND tỉnh Hà Tĩnh ban hành quyết định xử phạt nhiều đơn vị, trong đó có doanh nghiệp bị phạt tới xấp xỉ 4 tỷ đồng.
Tuy nhiên, không hiểu nguyên nhân vì sao, hai dự án “Trạm cứu nạn, cứu hộ giao thông đường bộ và trung tâm trưng bày, kinh doanh, khu bảo hành, bảo trì ôtô Hoàng Hà Hà Tĩnh” của Công ty Hoàng Hà và dự án Khách sạn, Văn phòng cho thuê, Thương mại tổng hợp và Trường Mầm non Quốc tế Trung Kiên của Công ty Công ty Đức Thắng, mặc dù nằm ở vị trí trung tâm của tỉnh Hà Tĩnh nhưng đến nay vẫn chưa bị cơ quan chức năng ở địa phương này nhắc đến!