Kỳ 2: Nhức nhối chuyện các cơ sở thẩm mỹ hoạt động "chui"
Tại TP Hồ Chí Minh, những cơ sở khám bệnh, chữa bệnh (KCB), dịch vụ làm đẹp được cấp phép hoạt động không nhiều. Đa phần những cơ sở đều hoạt động "chui", hoạt động không đúng chức năng được cấp phép.
Biến tướng, bất chấp hậu quả của các cơ sở, hộ kinh doanh không phép
Theo Bác sĩ CK2 Hồ Văn Hân, Chánh Thanh tra Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, tại thành phố hiện có 37 bệnh viện thẩm mỹ, 31 khoa tạo hình thẩm mỹ trong các bệnh viện, 290 phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ và 414 phòng khám chuyên khoa da liễu. Bên cạnh đó là 3.891 cơ sở dịch vụ thẩm mỹ phi y tế (bao gồm các spa, cơ sở chăm sóc da…). Các cơ sở dịch vụ thẩm mỹ phi y tế này do các quận, huyện cùng Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp phép.
Hiện thành phố đã có hơn 20.000 cơ sở hành nghề y, dược (hơn 9.000 cơ sở y và gần 11.000 cơ sở dược), trong đó có hơn 99% là cơ sở tư nhân.
Một số cơ sở dịch vụ thẩm mỹ phi y tế nhưng lại "lấn sân" sang thực hiện các kỹ thuật y tế. Các thẩm mỹ "chui", thẩm mỹ không phép cũng ngày càng gia tăng.
Vào giữa tháng 1/2025, Hộ kinh doanh Nguyễn Thị Kim Chi - NTKC đăng ký tại địa chỉ 42 Hoàng Trọng Mậu, phường Tân Hưng, quận 7, với cái tên rất "kêu" là "Thẩm mỹ viện DG Luruxy" dù không được cấp phép hoạt động KCB nhưng nơi đây vẫn thực hiện dịch vụ nâng ngực và được tiêm chất không rõ vào ngực, hay dịch vụ chăm sóc da, thẩm mỹ vùng ngực bằng máy cho khách hàng với số tiền hàng trăm triệu đồng…
Theo tìm hiểu, ngành nghề đăng ký kinh doanh của Hộ NTKC là "Cắt tóc, làm đầu, gội đầu…", nhưng kiểm tra thực tế cơ sở lại phát hiện có trang bị các máy laser, ánh sáng, sử dụng kỹ thuật như tiêm, chích… để can thiệp xâm lấn vào cơ thể.
Trước đó, địa chỉ 42 Hoàng Trọng Mậu, phường Tân Hưng, quận 7 là nơi đăng ký của Công ty TNHH Bệnh viện thẩm mỹ ID Korea, đã bị Sở Y tế ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính vào ngày 31/5/2023 với hình thức phạt tiền, đình chỉ hoạt động do vi phạm các hành vi: "Cung cấp dịch vụ KCB mà không có giấy phép hoạt động KCB; quảng cáo dịch vụ KCB khi chưa có giấy phép hoạt động KCB"…
Trường hợp kể trên cho thấy sự biến tướng cũng như bất chấp hậu quả của các cơ sở, hộ kinh doanh không phép. Nhiều cơ sở, cá nhân cố ý tổ chức hoạt động KCB khi chưa được cơ quan chức năng cấp phép hoạt động theo quy định.
Phân tích nguyên nhân, Bác sĩ CK2 Hồ Văn Hân cho rằng đây là lĩnh vực mang lại lợi nhuận lớn nên thu hút nhiều doanh nghiệp, cá nhân đầu tư. So với các nước phát triển, quy định pháp luật trong quản lý cơ sở thẩm mỹ tại Việt Nam vẫn còn "khoảng trống," chưa theo kịp, phù hợp với thực tế. Việc quản lý quảng cáo trên mạng xã hội của Việt Nam chưa thật sự tốt; chưa thể kiểm soát các hoạt động đào tạo nghề thẩm mỹ "chui"; việc cấp phép, hậu kiểm của cơ quan quản lý nhà nước vẫn còn lỏng lẻo…
Số liệu thống kê của Bệnh viện Da liễu TP Hồ Chí Minh, mỗi năm có 200-500 bệnh nhân gặp sự cố y khoa trong thẩm mỹ nội khoa đến khám và điều trị tại đây. Trong đó, có 69% ca tai biến liên quan thủ thuật tiêm chích, 16% các ca liên quan thủ thuật laser và ánh sáng, 10% do làm đẹp bằng hóa chất...
Các sự cố y khoa trong thẩm mỹ nội khoa rất đa dạng về mức độ, từ nhẹ đến rất nặng. Bệnh nhân có thể bị các biến chứng thông thường như nổi các nốt trên da, nám má… đến nhiễm trùng, hoại tử, xuất huyết dưới da, mù mắt…
Nguyên nhân của các tai biến này chủ yếu là do không đảm bảo kiểm soát nhiễm khuẩn trong quá trình thực hiện thẩm mỹ. Người thực hiện không có chuyên môn, thiết bị không qua thẩm định, hư hỏng…, hầu hết được thực hiện tại các cơ sở thẩm mỹ "chui" hoặc nguy hiểm hơn là tự thực hiện tại nhà.
Quảng cáo thổi phồng, phòng khám tư nhân mập mờ tên gọi "bệnh viện"
Gần đây, tổ công tác đặc biệt của Sở Y tế đã phối hợp các cơ quan chức năng kiểm tra Công ty TNHH Bệnh viện Thẩm mỹ E-Star (59 Nguyễn Hữu Cầu, phường Tân Định, quận 1). Công ty được Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp nhưng Sở Y tế chưa cấp giấy phép hoạt động KCB. Nhưng tại địa chỉ này lại treo biển "E-Star Aesthetics Hospital Co., Ltd", bên trong có máy nâng cơ, máy giảm béo, 2 giường phẫu thuật.
Khi đoàn kiểm tra đến, nhân viên công ty đã tẩu tán các phiếu đăng ký dịch vụ thực hiện cho khách hàng. Bà L.C.Đ - giám đốc công ty khẳng định, cơ sở chưa thực hiện tiêm, chích, phẫu thuật thẩm mỹ và cũng không cho thuê phòng mổ. Tuy nhiên, liên hệ với khách hàng trong phiếu đăng ký dịch vụ, họ cho biết vừa thực hiện căng da mặt, căng chỉ vùng mặt, tiêm vùng ngực tại đây. Lúc này, bà L.C.Đ mới thừa nhận ông P.Đ.H là người thực hiện các dịch vụ thẩm mỹ và là người quảng cáo "Cho thuê cơ sở thẩm mỹ 5 sao" trên trang Facebook.
Thanh tra Sở Y tế đã đình chỉ hoạt động của cơ sở trong thời hạn 18 tháng, không xem xét hồ sơ xin cấp giấy phép hoạt động tại địa chỉ trên…. Trước đó, hộ kinh doanh E-star Clinic cũng do bà L.C.Đ làm chủ đã bị Thanh tra Sở Y tế xử phạt nhưng đến nay vẫn chưa chấp hành dù đã bị nhắc 3 lần.
Theo số liệu của Thanh tra Sở Y tế, trong năm 2024, đã có trên dưới 10 cơ sở kinh doanh đăng ký chữ "bệnh viện" trong tên doanh nghiệp vi phạm pháp luật, bị xử lý vi phạm hành chính. Các cơ sở này chủ yếu là phòng khám chuyên khoa mắt, răng hàm mặt, cơ sở thẩm mỹ, chăm sóc da…
Theo Sở Y tế, khi tra cứu về thông tin doanh nghiệp trên địa bàn thành phố, hiện có ít nhất 184 doanh nghiệp tư nhân đăng ký giấy chứng nhận kinh doanh tại Sở Kế hoạch và Đầu tư có cụm từ "bệnh viện" nhưng không hoạt động theo mô hình bệnh viện. Việc các phòng khám sử dụng từ "bệnh viện" trong tên gọi không chỉ không đúng với chức năng, nhiệm vụ mà còn ảnh hưởng đến quyền lợi và lòng tin của người dân.