Xác định nguyên nhân gây ngập, trách nhiệm bồi thường cho 62 hộ dân ở Kon Tum
Sau khi Báo CAND phản ánh việc 62 hộ dân tại xã Đăk Pxi, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum bị ngập lụt, thiệt hại tài sản từ năm 2020 nhưng chưa được bồi thường, đến nay, cơ quan chức năng tỉnh Kon Tum đã làm việc với các bên và xác định được nguyên nhân cũng như trách nhiệm của đơn vị liên quan.
Theo đó, ngày 18/6, Sở Công Thương tỉnh Kon Tum đã có báo cáo nội dung kiểm tra việc vận hành quy trình xã lũ của công trình thủy điện Đăk Psi bậc 1 và Đăk Psi bậc 2 trong cơn bão số 6, số 9 (năm 2020). Theo Sở Công Thương tỉnh Kon Tum, do ảnh hưởng của các cơn bão, thời tiết trên địa bàn tỉnh Kon Tum có mưa kéo dài.
Đặc biệt, ngày 28/10/2020, trên lưu vực sông Đăk Psi lượng mưa rất lớn, lũ về hồ rất nhanh nên các công trình thủy điện Đăk Psi bậc 1 và bậc 2 thực hiện vận hành cửa van xả lũ để đảm bảo an toàn công trình. Tuy nhiên, việc vận hành công trình thủy điện Đăk Psi bậc 1 và bậc 2 của Công ty cổ phần thủy điện Đức Nhân - Đăk Psi không đảm bảo quy trình; trình tự, phương thức đóng mở cửa van đập tràn chưa tuân thủ quy trình vận hành hồ chứa đã được Bộ Công Thương phê duyệt.
Căn cứ số liệu thủy văn và ghi chép thông số vận hành của công trình thủy điện tại thời điểm lũ về, Công ty cổ phần thủy điện Đức Nhân - Đăk Psi thực hiện phương thức vận hành mở các cửa van xả lũ thủy điện Đăk Psi bậc 1 và bậc 2 vượt giới hạn cho phép. Do đó, lưu lượng xả về hạ du tăng rất nhanh (đặc biệt là thời điểm từ 12h15 đến 15h15 ngày 28/10/2020) dẫn đến tình trạng lũ chồng lũ cho vùng hạ du.
Mặt khác, thủy điện Đăk Psi 5 do Công ty cổ phần Đức Thành Gia Lai làm chủ đầu tư (thủy điện bậc cuối) không thường xuyên bảo trì, nạo vét hồ chứa đã dẫn đến việc bùn cát bồi lấp, làm giảm dung tích hồ chứa, ảnh hưởng đến khả năng thoát lũ. Khi lưu lượng nước về nhanh đã làm mực nước hồ dâng cao do lượng bùn cát bồi lấp vượt trên cao trình bồi thường, ảnh hưởng đến hoa màu, tài sản của nhân dân.
Với những nguyên nhân chỉ ra, Sở Công Thương tỉnh Kon Tum xác định: Kinh phí bồi thường, hỗ trợ cho 62 hộ dân bị ảnh hưởng hoa màu, đất sản xuất thuộc trách nhiệm của Công ty cổ phần Đức Thành Gia Lai và Công ty cổ phần thủy điện Đức Nhân - Đăk Psi. Các công ty này có trách nhiệm thống nhất việc chia sẻ bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân bị thiệt hại và báo cáo về Sở Công Thương trước ngày 20/6 để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh Kon Tum.