“Ma ngũ hải” và những vụ trọng án ở vùng biên Đồng Văn
Đồng Văn là một trong những huyện nghèo, nằm ở phía Bắc của tỉnh Hà Giang, trong đó có trên 90% diện tích là núi đá, thời tiết khô hanh, rét đậm kéo dài, địa hình hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn. Với diện tích tự nhiên 44,497km, trong đó có 7 xã, 2 thị trấn tiếp giáp với Trung Quốc. Đồng bào nơi đây gồm nhiều dân tộc sinh sống như Mông, Dao, Tày, Giấy, Lô Lô, Nùng, Kinh, Hoa…, đời sống nhân dân còn nhiều thiếu thốn.
Trong những năm qua, Công an huyện Đồng Văn thường xuyên phối hợp với các đơn vị chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, ánh sáng văn minh đã đến các bản làng, nhiều nơi không còn tin vào con “ma ngũ hải”.
 |
| Vợ chồng Tráng Thị Sò và Hạng Nhìa Cở. |
Nhưng cá biệt một số bản làng vùng sâu, vùng xa, vẫn có một số người vẫn tự xưng là làm được con “ma ngũ hải” để dọa mọi người. Có một số ít do trình độ nhận thức thấp nên vẫn tin và dẫn đến những vụ việc đáng tiếc xảy ra.
Trung tuần tháng 10, do nghi ngờ ông Sùng Sìa Lử (64 tuổi, thầy lang hành nghề bốc thuốc và xem bói) ở thôn Giàng Giáo Lủng, xã Sảng Tủng bỏ “ma ngũ hải” làm mình bị ốm và con gái đau mắt đỏ chữa chị không khỏi, Tráng Thị Sò (54 tuổi, trú tại thôn Pố Lồ, thị trấn Đồng Văn, huyện Đồng Văn) đã bàn bạc cùng chồng là Hạng Nhìa Cở (56 tuổi) đến tận nhà giết ông Lử để trả thù.
Thấy chồng dè dặt không đồng ý nên Sò bảo Cở đi cùng cho đỡ sợ, còn việc sát hại ông Lử để Sò ra tay. Khi đến nhà ông Lử, sau vài câu lời qua tiếng lại, Sò đã dùng dao chém nhiều nhát vào đầu và người làm ông Lử bị trọng thương và tử vong sau đó. Ngay sau đó, Công an huyện đã thực hiện lệnh bắt khẩn cấp đối với Tráng Thị Sò và chồng là Hạng Nhìa Cở về hành vi giết người…
Theo Thượng tá Dương Thanh Bình, Trưởng Công an huyện Đồng Văn, một bộ phận nhỏ người dân tộc nơi đây vẫn còn tin vào những hủ tục lạc hậu. Vùng đất địa đầu Hà Giang đã từng xảy ra các vụ án mạng liên quan đến con “ma ngũ hải”. Chỉ cần nghi ngờ nhà nào đó chuyên thả “ma ngũ hải”, dân bản sẽ trừng phạt nhà đó, thậm chí, họ còn đốt nhà… giết ma.
Chính quan niệm ai là “ma ngũ hải” đều là kẻ ác, cần phải loại bỏ khỏi cuộc sống cộng đồng. Vì thế khi bị đau ốm, bệnh tật trong người, dù họ vẫn đưa người bệnh tới bệnh viện khám xét, nhưng do bệnh mãn tính có thể chưa khỏi hoặc không khỏi, họ lại đi xem thầy và sẵn sàng sát hại người khác, nếu thầy cúng đổ cho nhà đó chuyên thả “ma ngũ hải” hại người…
Nhiều vụ án liên quan đến cái gọi là “ma ngũ hải” xảy ra khiến công tác điều tra, truy bắt đối tượng gây án của lực lượng Công an gặp không ít khó khăn.
Có những vụ án, để tháo “nút thắt” trong vụ việc, các cán bộ điều tra phải “nằm vùng”, kiên trì đấu tranh lần tìm manh mối từ các đối tượng trong diện tình nghi. Đến giờ với các cán bộ Công an huyện Đồng Văn chưa thể quên được vụ án xảy ra vào tháng 3-2010.
Từ lá đơn trình báo của ông Cử Mí Chá về việc bà Cử Thị Sèo (59 tuổi, trú tại thôn Cá Lủng, xã Lũng Thầu, Đồng Văn, Hà Giang) bị mất tích gửi tới Công an huyện Đồng Văn, Công an huyện phối hợp với các đơn vị chức năng Công an tỉnh Hà Giang tiến hành điều tra, khả năng bà Sèo bị đưa sang Trung Quốc bị loại bỏ.
Khi các Cảnh sát điều tra có mặt tại thôn Cá Lủng để nắm tình hình dân cư, điều khiến các anh chú ý chính là thái độ của 2 đứa cháu bà Sèo là Vàng Mí Tủa (con trai của em chồng) và Vàng Chứ Pó (con trai của anh chồng bà Sèo), cả hai tỏ thái độ hết sức lo lắng.
Đi sâu điều tra, cơ quan Công an đã làm rõ thủ phạm giết bà Sèo chính là 2 đứa cháu Vàng Mí Tủa và Vàng Chứ Pó. Theo lời khai của 2 đứa cháu bất nhân này, vào tháng 10-2009, thời gian sống ở nhà bà Sèo, hai vợ chồng Tủa hay bị đau ốm nên cho rằng bị bà Sèo làm ma ngũ hải hại mình.
Chính vì thế, Tủa đã bàn với Pó giết chết bà Sèo để trừ hậu họa. Khoảng 20h một ngày cuối tháng 10, hai đối tượng đã thực hiện hành vi giết người, giấu xác bà Sèo vào một cái hang nhỏ, sâu gần 20m…
Hay như vụ trọng án xảy ra tại thôn Làng Tấn, xã Thanh Vân (huyện Quản Bạ) vào đầu tháng 3-2010. Nguyên nhân khiến vụ trọng án xảy ra vẫn là “ma ngũ hải”. Nạn nhân là ông Sùng Sính Lềnh (81 tuổi, trú tại thôn Làng Tấn).
Ông Lềnh bị giết chết ngay trên đường mòn qua nương ngô, tại hiện trường vẫn còn 1 cục đá vôi dính máu. Ngay sau khi nhận được tin báo, các đơn vị chức năng Công an tỉnh Hà Giang đã phối hợp với Công an huyện Quản Bạ tiến hành điều tra, xác minh.
Gần 1 tuần rà soát các mối quan hệ của nạn nhân, cơ quan Công an đã phát hiện được đối tượng nghi vấn là Giàng Thị Dính (48 tuổi, cùng trú tại thôn Làng Tấn), là một người đàn bà đanh đá. Thời gian gần đấy, đứa con nhỏ của Dính bị ốm.
Thay vì đưa con đi khám, chị ta lại đổ cho một số người làm ma ngũ hải hại con mình, trong đó có ông Sùng Sính Lềnh khiến hai bên nhiều lần to tiếng… Khi được mời tới cơ quan Công an, Dính đã khai nhận mọi hành vi phạm tội của mình, từ nghi ngờ ông Lềnh biết yểm bùa làm ma ngũ hải hại gia đình mình nên khi gặp ông Lềnh đang đi bộ theo đường mòn qua nương ngô về nhà, Dính đã dùng tay đẩy ông Lềnh ngã sấp đập đầu vào tảng đá, sau đó cầm 1 hòn đá đập vào đầu làm ông Lềnh chết tại chỗ…