Y án sơ thẩm đối với ông Đinh La Thăng

• “Truy”hồ sơ về việc Thành viên PVN đồng ý góp vốn vào Oceanbank
• Viện Kiểm sát kiến nghị làm rõ 8 “điểm mờ” trong đại án Oceanbank

Hội đồng xét xử xét phúc thẩm xét thấy, kháng cáo của ông Đinh La Thăng là không có sơ sở chấp nhận nên quyết định giữ nguyên các quyết định tại bản án sơ thẩm của TAND TP Hà Nội về hình phạt tù và bồi thường dân sự đối với bị cáo Thăng. 

Theo phán quyết của Toà án cấp phúc thẩm, ông Đinh La Thăng bị xử phạt 18 năm tù về tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Tổng hợp hình phạt với bản án cũ 13 năm tù cũng về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng trong vụ án xảy ra ở Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, Hội đồng xét xử buộc ông Thăng phải chấp hành hình phạt chung là 30 năm tù giam. Về dân sự, Hội đồng xét xử buộc ông Thăng phải bồi thường cho nguyên đơn dân sự là PVN số tiền 600 tỷ đồng.

Hội đồng xét xử phúc thẩm xác định, trong vụ án này, bị cáo Ninh Văn Quỳnh (60 tuổi, cựu Kế toán trưởng, kiêm Trưởng ban Tài chính - Kế toán và Kiểm toán PVN) giữ vai trò phạm tội thứ 2 sau ông Thăng. 

Quá trình xét xử phúc thẩm, bị cáo Quỳnh cũng không đưa ra được chứng cứ gì mới nên Hội đồng xét xử phúc thẩm quyết định bác kháng cáo, đồng thời bị giữ nguyên mức án 7 năm tù về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng đối với bị cáo Quỳnh.

Ngoài tội danh trên, bị cáo Quỳnh cũng bị Hội đồng xét xử phúc thẩm y án sơ thẩm 16 năm tù về tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản. Tổng hợp hình phạt cả 2 tội danh, Hội đồng xét xử phúc thẩm buộc bị cáo Quỳnh phải thi hành hình phạt chung là 23 năm tù giam.

Ông Đinh La Thăng và đồng phạm tại phiên toà phúc thẩm.

Hội đồng xét xử phúc thẩm cũng quyết định bác kháng cáo và y án sơ thẩm đối với các bị cáo Nguyễn Xuân Thắng (63 tuổi, cựu Thành viên HĐTV PVN) 22 tháng tù, Vũ Khánh Trường (64 tuổi, cựu Thành viên HĐTV PVN) 5 năm tù, Nguyễn Thanh Liêm (63 tuổi, cựu Thành viên HĐTV PVN) 20 tháng cải tạo không giam giữ.

Riêng bị cáo Phan Đình Đức (58 tuổi, cựu Thành viên HĐTV PVN) được Hội đồng xét xử phúc thẩm thay đổi tội danh từ tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng sang tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, và được thay đổi hình phạt từ 15 tháng cải tạo không giam giữ sang hình phạt cảnh cáo.

Cùng với các hình phạt trên, 5 bị cáo giữ vai trò đồng phạm với ông Đinh La Thăng còn bị Hội đồng xét xử phúc thẩm tuyên buộc phải bồi thường về dân sự cho PVN, số tiền tương ứng với tính chất, mức độ phạm tội của từng bị cáo là từ 15 tỷ đồng đến 100 tỷ đồng.

Đối với bị án Nguyễn Xuân Sơn (56 tuổi, cựu Phó Tổng Giám đốc PVN, do bị án này rút toàn bộ kháng cáo ngay khi phiên tòa phúc thẩm diễn ra nên Hội đồng xét xử phúc thẩm không xem xét. 

Như vậy đồng nghĩa với việc bị cáo Sơn phải chấp hành hình phạt 30 tháng tù về tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng như bản án của Toà án cấp sơ thẩm đã quy kết. Tổng hợp hình phạt với mức án tử hình trong vụ án liên quan đến bị án Hà Văn Thắm (cựu Chủ tịch HĐQT Oceanbank) về tội tham ô tài sản trước đó, Hội đồng xét xử phúc thẩm buộc bị án Sơn phải chấp hành hình phạt chung là tử hình.

Ngoài ra, bị cáo Nguyễn Xuân Sơn cũng phải liên đới bồi thường thiệt hại cho PVN theo số tiền đã được Toà án cấp sơ thẩm quyết định.

Nhận định về vụ án khi đưa ra các phán quyết trên, Hội đồng xét xử phúc thẩm xác định, PVN là Tập đoàn kinh tế mạnh của Nhà nước, hoạt động theo luật doanh nghiệp Nhà nước và những nghị định liên quan. Thủ tướng Chính phủ có quyền yêu cầu PVN báo cáo thường xuyên về hoạt động tài chính. Nghĩa vụ của PVN được quy định tại các điều trong Luật doanh nghiệp Nhà nước, chịu sự giám sát của Chính phủ, báo cáo tài chính, cung cấp các thông tin cần thiết để đánh giá hoạt động của PVN.

Trong quá trình điều hành hoạt động của PVN, Hội đồng thành viên PVN có quyền nhân danh PVN chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ về các hoạt động của PVN. 

Về việc PVN góp vốn số tiền 800 tỷ đồng vào Oceanbank, Hội đồng xét xử phúc thẩm đánh giá, PVN sử dụng 800 tỷ đồng góp vốn vào Oceanbank là hoạt động đầu tư trực tiếp. Việc này chỉ Thủ tướng Chính phủ mới là người quyết định chủ trương để PVN góp vốn vào ngân hàng. Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên của PVN không có quyền quyết định chủ trương này.

Với tư cách là đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước, Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên PVN phải tham mưu cho Thủ  tướng Chính phủ về hoạt động này. Do vậy, những quan điểm cho rằng Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên PVN được quyền đề ra chủ trương góp vốn và không nhất thiết phải xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ là trái quy định của pháp luật.

Mặt khác, theo quy định, mức vốn đầu tư không được quá 20% vốn điều lệ của PVN. Từ ngày 10-7-2008, Thủ tướng Chính phủ không đồng ý chủ trương ủy quyền cho Hội đồng quản trị PVN quyết định góp vốn vào Oceanbank, sau khi ngân hàng này tăng vốn điều lệ. Vì thế quan điểm cho rằng thỏa thuận 6934 là văn bản ghi nhớ là không có căn cứ và bản thân ông Đinh La Thăng ký thỏa thuận đó là không đúng thẩm quyền, vượt quá chức năng khi chưa được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về chủ trương.

Như vậy, các thành viên Hội đồng thành viên PVN đã thống nhất chủ trương trong các đợt tăng vốn và ông Đinh La Thăng đã ký ban hành Nghị quyết khi chưa tổ chức cuộc họp, vi phạm trình tự ban hành Nghị quyết của Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên PVN.

Hành vi khách quan của ông Đinh La Thăng khi ký vào thỏa thuận góp vốn là trái với thẩm quyền, vi phạm thẩm quyền. Các bị cáo giữ vai trò đồng phạm thì ký vào các nghị quyết góp vốn, tăng vốn. Xét về mặt chủ quan, các bị cáo buộc phải biết những hành vi này là sai phạm, bởi các thành viên Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên phải  hiểu biết về pháp luật. Do đó, các bị cáo dù không mong muốn nhưng đã bàng quan trước những sai phạm của mình.

Kết luận về hành vi vi phạm của ông Đinh La Thăng và đồng phạm, Hội đồng xét xử phúc thẩm khẳng định, các bị cáo phạm tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng là không oan. Ở phiên toà cấp phúc thẩm, PVN có văn bản xin giảm nhẹ cho các bị cáo nhưng đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng nên Hội đồng xét xử phúc thẩm không xem xét.

Đối với bị cáo Phan Đình Đức, Hội đồng xét xử phúc thẩm đánh giá, về thời gian tham gia ký vào nghị quyết tăng vốn, bị cáo khai không có mặt tại Hà Nội. Hội đồng xét xử xét thấy, tuy bị cáo phản đối nhưng vẫn ký tên vào nghị quyết là hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. 

Liên quan tới số tiền 180 tỷ đồng mà bị án Nguyễn Xuân Sơn khai chi cho bị cáo Ninh Văn Quỳnh nhưng không xuất trình được giấy tờ biên nhận nên không đủ cơ sở xác định lời khai này. Vì vậy, việc Toà án cấp sơ thẩm áp dụng tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản đối với bị án Sơn trong vụ án Hà Văn Thắm là có căn cứ, đúng pháp luật.

“Với cương vị đứng đầu PVN, ông Đinh La Thăng biết rõ hiện trạng yếu kém của Oceanbank nhưng không đưa ra bàn bạc, thảo luận, xin ý kiến Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên PVN khi quyết định đầu tư  vào tổ chức tín dụng này. Mặt khác, mặc dù chưa có ý kiến chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ nhưng ông Đinh La Thăng vẫn chỉ đạo cấp dưới dùng tiền của PVN góp vốn vào Oceanbank là hành vi vi phạm pháp luật rất rõ ràng”, Hội đồng xét xử kết luận.