Sáng mai xét xử cựu Chủ tịch VEAM gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng
Sáng mai (18/5), TAND TP Hà Nội sẽ mở phiên toà hình sự sơ thẩm xét xử vụ án thất thoát hàng trăm tỷ đồng xảy ra tại Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM).
Bị can Trần Ngọc Hà (cựu Chủ tịch Hội đồng Thành viên, cựu Tổng Giám đốc VEAM) cùng 15 bị can khác bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”. Riêng bị can Nguyễn Văn Khôi (cựu Trưởng Ban kiểm soát, Thành viên Hội đồng Thành viên VEAM) bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Thẩm phán Trần Nam Hà được phân công làm chủ toạ phiên toà xét xử vụ án này. Một kiểm sát viên Viện KSND tối cao và hai kiểm sát viên Viện KSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động xét xử. Đến thời điểm này, đã có 33 luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo.
Kết quả điều tra xác định, từ năm 2011 đến 2013, Vũ Từ Công (Kế toán trưởng VEAM) đã tham mưu, đề xuất, soạn thảo văn bản trình Lâm Chí Quang (Tổng Giám đốc VEAM) ký 5 chứng thư bảo lãnh thanh toán ngân hàng cho Công ty con Vetranco vay tổng số tiền 193 tỷ đồng. Từ bảo lãnh của VEAM, Vetranco đã vay tiền tại các ngân hàng để kinh doanh. Tuy nhiên, hiện nay các đối tác này đã dừng hoạt động, không còn tài sản gì và không có khả năng trả nợ cho Vetranco nên Vetranco không có nguồn tiền trả nợ ngân hàng. Từ đó, VEAM đã bị các ngân hàng cưỡng thu hoặc phải trả nợ thay Vetranco tổng số tiền gần 76 tỷ đồng.
Khi sử dụng nguồn tiền vay ngân hàng do VEAM bảo lãnh, Đào Quốc Việt (Giám đốc Vetranco) đã cho Trần Quang Tiến (Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đầu tư Tập đoàn Đại Nam), đồng thời là người quản lý, điều hành Công ty Tương Lai, Công ty Minh Quang và Công ty Thép Minh Quang vay để hưởng lãi theo lãi suất cho vay của ngân hàng, cộng với chênh lệch từ 0,8% đến 1,25% giá trị tiền vay.
Để che giấu việc cho vay tiền trái quy định, Đào Quốc Việt và Trần Quang Tiến thỏa thuận hợp thức bằng cách lập các hợp đồng mua bán hàng hóa khống. Trong đó, nhiều khoản vay đã được tất toán, còn lại 15 khoản vay phát sinh trong thời gian từ tháng 5 đến tháng 8/2013, Trần Quang Tiến không hoàn trả được, gây thiệt hại cho Vetranco số tiền gần 183 tỷ đồng. Ngoài ra, khi thực hiện Dự án "Đầu tư sản xuất máy kéo bốn bánh hạng trung" và ký kết, thực hiện hai thỏa thuận VEAM - ZIBO đầu tư phát triển xe ôtô tay lái bên phải, lãnh đạo VEAM đã khiến Nhà nước thiệt hại hơn 66 tỷ đồng...
Kết quả điều tra còn xác định, năm 2016, Dự án “Đầu tư sản xuất máy kéo bốn bánh hạng trung” của VEAM đang ở giai đoạn chuẩn bị đầu tư và chưa được Bộ Công thương xem xét, quyết định đầu tư, nhưng Trần Ngọc Hà với chức danh Tổng Giám đốc VEAM vẫn thực hiện việc ký kết Hợp đồng cung cấp Li-xăng với Công ty ISEKI (Nhật Bản) và thanh toán hai đợt số tiền 2,5 triệu USD, nhưng sau đó không có căn cứ thu hồi, gây thiệt hại cho VEAM số tiền gần 57 tỷ đồng.
Năm 2015, bị can Trần Ngọc Hà với chức danh Tổng Giám đốc VEAM đã tự ý quyết định hợp tác với Công ty T-King (Trung Quốc) thực hiện kế hoạch đầu tư phát triển sản phẩm xe ôtô tay lái bên phải để xuất khẩu sang Srilanka, nhưng không có Nghị quyết của Hội đồng Thành viên VEAM, không nằm trong kế hoạch sản xuất kinh doanh đã được phê duyệt của VEAM. Bị can Hà đã quyết định việc chuyển tạm ứng cho Công ty T-King tổng số tiền 400.000 USD để T-King nghiên cứu, phát triển các bộ linh kiện xe ôtô tay lái bên phải. Cơ quan tố tụng xác định, trong vụ án, bị can Trần Ngọc Hà giữ vai trò chính, khiến Nhà nước thiệt hại hàng trăm tỷ đồng.