Bốn vấn đề "nóng" sẽ được đưa ra trong cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều là gì?

• Tổng thống Mỹ hoan nghênh Triều Tiên tạm ngưng thử nghiệm hạt nhân
• Triều Tiên bất ngờ tuyên bố ngừng thử nghiệm tên lửa, hạt nhân
• Hàn Quốc và Mỹ cân nhắc ký thỏa thuận hòa bình với Triều Tiên
• Triều Tiên sẵn sàng đàm phán với Mỹ về phi hạt nhân hóa

Các quan chức chính phủ Mỹ đang chuẩn bị cho một cuộc gặp thượng đỉnh chưa từng có giữa Tổng thống Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, song những thông tin cơ bản bao gồm địa điểm và thời gian diễn ra cuộc gặp lịch sử này hiện vẫn chưa được tiết lộ.

Nếu như cuộc gặp thượng đỉnh lần này được diễn ra, đây sẽ là cuộc họp đầu tiên trong lịch sử giữa một Tổng thống Mỹ đương nhiệm và một nhà lãnh đạo Triều Tiên, ngay sau cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Triều Tiên (dự kiến diễn ra hôm 27-4).

Trong một tuyên bố từng đưa ra, Tổng thống Trump hé mở cuộc gặp với ông Kim Jong-un có thể diễn ra vào cuối tháng 5 hoặc tháng 6 nhưng đồng thời cảnh báo rằng cuộc gặp vẫn có thể bị hủy nếu ông chủ nhà Trắng cho rằng cuộc gặp sẽ không mang lại kết quả mong muốn.

Triển vọng về việc diễn ra cuộc gặp dường như trở nên tươi sáng hơn kể từ sau ngày 21-4, khi ông Kim Jong-un tuyên bố ngừng thử hạt nhân và tên lửa và nói rằng Triều Tiên đã đóng cửa 1 khu thử nghiệm hạt nhân của mình nhằm theo đuổi tăng trưởng kinh tế và hòa bình. Song ông lại không đề cập gì đến vấn đề từ bỏ vũ khí hạt nhân.

Tổng thống Trump và các nhà lãnh đạo trên thế giới đã hoan nghênh thông báo của ông Kim về việc dừng thử nghiệm hạt nhân, nhưng vẫn bày tỏ y nghi ngờ về tuyên bố này.

Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng hôm 22-4 cũng nêu rõ cuộc khủng hoảng xoay quanh việc Triều Tiên theo đuổi tên lửa có khả năng bắn trúng Mỹ sẽ mất rất nhiều thời gian để giải quyết. Chính quyền của ông Trump muốn việc phi hạt nhân hóa của Triều Tiên phải diễn ra "hoàn toàn, có thể xác minh và không thể đảo ngược".

Từ những động thái trên, giới phân tích cho rằng sẽ có 4 vấn đề hàng đầu được đưa ra trong cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều nếu diễn ra.

1. Vấn đề phi hạt nhân hóa

Việc Bình Nhưỡng từ bỏ các chương trình tên lửa hạt nhân là mục tiêu của tất cả các cuộc đàm phán quốc tế với Triều Tiên kể từ đầu những năm 1990. Nhưng vào năm ngoái, Triều Tiên đã thử nghiệm những gì được cho là bom H và tên lửa đạn đạo liên lục địa.

Trong bối cảnh đó, Mike Pompeo, người được Tổng thống Mỹ đề cử vào vị trí Ngoại trưởng Mỹ và cũng là người từng bí mật đến gặp ông Kim Jong-un ở Triều Tiên hồi đầu tháng 4, lại bày tỏ sự lạc quan khi cho rằng cuộc thượng đỉnh Trump-Kim có thể thiết lập nền tảng cho một kết quả ngoại giao với Triều Tiên.

Ông cho rằng lợi ích của Mỹ sẽ được đưa ra đầu tiên trên bàn đàm phán, trong đó mục tiêu sẽ là "một thỏa thuận ... chẳng hạn như Triều Tiên sẽ từ bỏ những nỗ lực khiến Mỹ đứng trước rủi ro về vũ khí hạt nhân".

2. Vấn đề xác minh và bồi thường

Triều Tiên đang tìm kiếm sự cứu trợ sau các biện pháp trừng phạt quốc tế vốn đang làm tổn hại đến nền kinh tế nước này. Trong các thỏa thuận từng thất bại trước đây, Bình Nhưỡng đã từng đồng ý từ bỏ chương trình vũ khí để đổi lấy viện trợ, bao gồm dầu nhiên liệu và các lò phản ứng hạt nhân thay thế, cũng như bảo đảm an ninh.

Triều Tiên cũng từng đồng ý quay trở lại với Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân và mời Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế thực hiện công tác xác minh tại nước này. Hoạt động tại lò phản ứng hạt nhân chính Yongbyon sẽ là một yếu tố trong cuộc đàm phán và Washington sẽ muốn thấy bằng chứng xác minh việc đóng cửa bãi thử Punggye-ri của Triều Tiên.

Tờ Wall Street Journal ngày 22-4 dẫn lời các quan chức Chính phủ Mỹ cho biết, Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ không sẵn sàng dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt trọng yếu đối với Triều Tiên trước khi Bình Nhưỡng thực sự loại bỏ các chương trình hạt nhân. Chính quyền Trump muốn Bình Nhưỡng sẽ phải tháo dỡ đáng kể các chương trình hạt nhân trước khi nhận được sự nhượng bộ từ Washington.

"Chúng tôi đang tìm kiếm sự tháo dỡ đáng kể các chương trình hạt nhân của Triều Tiên trước, và cho đến khi việc phi hạt nhân hóa đạt được, các chiến dịch gây áp lực tối đa vẫn sẽ tiếp tục", một phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng nói với Reuters.

3. Vấn đề công dân Mỹ bị bắt giam

Nhà Trắng cho biết ba người Mỹ gốc Hàn bị giam giữ ở Triều Tiên sẽ là một yếu tố được đưa ra trước một hội nghị thượng đỉnh.

Tổng thống Trump hồi tuần trước cũng khẳng định Washington đang đàm phán với Triều Tiên về việc phóng thích những công dân này và đã có "một cơ hội tốt để làm điều đó". Tuy nhiên ông từ chối trả lời về việc liệu đó sẽ là một điều kiện để tiến hành cuộc gặp thượng đỉnh hay không.

4. Hiệp ước hòa bình

CHDCND Triều Tiên từ lâu đã tìm cách thay thế hiệp định đình chiến năm 1953 với Hàn Quốc bằng một hiệp ước hòa bình. Tổng thống Trump đã hoan nghênh và gửi lời "chúc phúc" đến những nỗ lực của hai miền Triều Tiên sau khi hai bên thông báo nối lại thảo luận xoay quanh vấn đề hiệp ước này. Và rất có thể, vấn đề hiệp ước sẽ một lần nữa được đưa lên bàn đàm phán trong cuộc gặp lịch sử sắp tới giữa nhà lãnh đạo Mỹ và Triều Tiên.