Chiến tranh mạng đặt ra nhiều thách thức đối với an ninh mỗi quốc gia

08:25 26/11/2018
Chiến tranh mạng, hay còn gọi là chiến tranh thông tin, đang trở thành một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với an ninh quốc gia của nhiều nước trên thế giới hiện nay. Nguy cơ về chiến tranh mạng đã đặt ra những thách thức mới đối với các cơ quan an ninh, tình báo trên thế giới.


Những công cụ thường được sử dụng

Chuyên gia an ninh người Ai Cập Mohamed Abdel Wahed chỉ ra rằng, trong thế giới ngày nay, các cuộc xung đột đang chuyển hướng sang chiến tranh mạng, loại hình vốn dựa vào công nghệ thông tin hiện đại thay vì các loại vũ khí thông thường.

Mục đích của chiến tranh mạng là kiểm soát, điều khiển, tác động lên các quyết định và làm suy giảm hoặc phá hủy các hệ thống mạng - viễn thông của đối phương trong khi đó bảo vệ các hệ thống của mình và đồng minh chống lại những hành động như vậy. Mục tiêu tấn công của chiến tranh mạng là các cơ sở hạ tầng thông tin (quân sự, tài chính, ngân hàng, mạng máy tính quốc gia...).

Một cuộc chiến tranh mạng có quy mô tổng lực có thể được triển khai chỉ bằng một cú kích chuột máy tính.

Virus máy tính có thể làm cho hệ thống vũ khí của đối phương bị mất điều khiển, và cũng có thể phá hoại cơ sở hạ tầng kinh tế của quốc gia, làm rối loạn hoạt động của nền kinh tế, hay làm tắc nghẽn mạng thông tin. Tin tặc được đánh giá là thành phần chủ lực cũng như nguy hiểm nhất trong chiến tranh mạng. Các tin tặc tập trung vào việc đánh cắp các bí mật quân sự, sử dụng virus tấn công các hệ thống máy tính làm cho hệ thống này bị tê liệt hoặc không thể hoạt động được như bình thường.

Những công cụ, cách thức nêu trên thường xuyên được sử dụng để phục vụ mục đích của các bên hay thế lực chủ trương can thiệp vào tình hình của nước khác. Có thể thấy việc sử dụng những cách thức này ít tốn kém hơn việc can thiệp bằng các biện pháp quân sự và cũng ít bị cộng đồng quốc tế chỉ trích vì thường là khó có thể xác định được thủ phạm hay đối tượng tấn công.

Chuyên gia Abdel Wahed cho rằng, thời đại Internet và cuộc cách mạng công nghệ thông tin đã mở ra rất nhiều cơ hội đi kèm với vô vàn thách thức trong công cuộc xây dựng và phát triển của một quốc gia.

Bên cạnh những mặt tích cực mà công nghệ mang lại, nó cũng tạo ra một mối đe dọa lớn đối với an ninh quốc gia như các mạng xã hội hiện đang tồn tại ở nhiều nước hiện nay. Mạng xã hội hay truyền thông xã hội đã mang đến một cuộc cách mạng góp phần thay đổi nhiều khái niệm cơ bản của ngành truyền thông. Các trang mạng xã hội đã ngày càng trở thành những công cụ vận động chính trị có tác động mạnh và là một phương tiện quan trọng góp phần làm thay đổi đời sống chính trị.

Vì những khả năng có thể thành hiện thực trong chiến tranh mạng, các công cụ hay phương thức nêu trên cũng có thể tác động đến nhiều mặt của đời sống xã hội, từ đó ảnh hưởng tới an ninh quốc gia. Cùng với sự trỗi dậy gần đây của chủ nghĩa dân túy ở nhiều nước trên thế giới, một trong những chiến thuật tác chiến trên không gian mạng cũng thường được áp dụng là lan truyền hay phát tán tin giả thông qua nhiều hoạt động, gây ra nhiều hậu quả ở mức độ khác nhau.

Nhiều nhóm khủng bố và các nước tài trợ cho chúng đã sử dụng những công cụ như vậy, đặc biệt là các công nghệ, để đánh cắp thông tin nhằm thâm nhập vào các hoạt động xã hội hay các trang mạng xã hội để reo rắc những tư tưởng cực đoan cũng như truyền bá hình ảnh và các hoạt động của chúng. Các tổ chức khủng bố đã phát hiện ra rằng, các công nghệ liên quan đến mạng xã hội đã trở thành những công cụ thuận tiện để liên lạc với các thành viên của tổ chức dù những đối tượng này ở bất cứ đâu.

Chúng cũng có thể sử dụng mạng xã hội để tuyển mộ thêm các thành viên mới cũng như mở rộng phạm vi hoạt động. Nguy hiểm hơn, các nhóm khủng bố cũng sử dụng các trang mạng xã hội để huấn luyện các thành viên lên kế hoạch, chế tạo vật liệu nổ... nhằm tiến hành các vụ tấn công khủng bố. Mạng xã hội đã trở thành những kênh liên lạc hiệu quả đối với những đối tượng này.

Các trang mạng xã hội hay các ứng dụng chạy trên nền tảng Internet đang được hàng tỉ người sử dụng mỗi ngày cũng được coi là “những mảnh đất màu mở” đối với các cơ quan tình báo nước ngoài, đặc biệt vì những kẽ hở trong việc bảo mật thông tin của người dùng mạng xã hội (như Facebook, Twitter, YouTube, WhatsApp hay Instagram) qua diện thoại di động ngày càng lớn. Tình báo các nước đã phát hiện ra nhiều cơ hội để tung tin giả và tin đồn trên các trang mạng xã hội vốn đang được lan truyền với tốc độ “chóng mặt” mỗi ngày.

Quản lý Internet – việc làm phù hợp và cần thiết

Vì lý do an ninh, chính phủ của nhiều nước trên thế giới đang nỗ lực đầu tư và phát triển các công nghệ để kiểm soát các luồng và dòng chảy thông tin trên không gian mạng, không chỉ trong khu vực của họ mà còn trên phạm vi toàn cầu. Các cơ quan tình báo trên thế giới ngày càng trở nên cảnh giác trước những hiểm họa từ chiến tranh mạng.

Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo và phần mềm thu thập dữ liệu với số lượng lớn thông tin có thế được phân tích và xử lý hiện đang là phương thức phổ biến mà nhiều tổ chức tình báo trên thế giới áp dụng. Đáng lo ngại hơn, khi những công cụ này được triển khai trong chiến tranh mạng, những thông tin bí mật nhà nước hay những thông tin nhạy cảm có thể được sử dụng để gây ra những rối loạn chính trị hoặc lái dư luận đi theo một hướng nào đó có chủ ý.

Những nguy cơ và hiểm họa liên quan đến an ninh mạng cũng đã khiến nhiều quốc gia tăng cường và siết chặt quản lý không gian mạng cũng như các trang mạng xã hội. Vấn nạn tin giả đã đặt ra nhiều thách thức cả về công nghệ kiểm soát, ngăn chặn cũng như quy định pháp luật liên quan đến vấn đề tự do ngôn luận. Đây chính là thách thức đang đặt ra đối với nhà chức trách ở nhiều nước trên thế giới khi “buông cũng không được mà quản cũng không xong”.

Theo bà Khairy, nhiều nước trên thế giới hiện đã bắt đầu “kiểm soát” Internet với quy định đối với cả nhà cung cấp dịch vụ lẫn người sử dụng. Vị chuyên gia này cho rằng, việc tăng cường quản lý Internet bằng những biện pháp phù hợp là việc làm cần thiết trong bối cảnh hiện nay.

Mới đây, Ai Cập đã ban hành luật chống tội phạm mạng và công nghệ cao. Luật được ban hành nhằm đấu tranh và ngăn chặn những đối tượng tội phạm hoạt động trên không gian mạng, các tổ chức khủng bố, cực đoan sử dụng Internet để tiến hành các vụ tấn công khủng bố.

Luật đề ra những quy định quản lý không gian mạng, trong đó có các nội dung được đưa lên truyền thông xã hội cũng như hoạt dộng của các nhà cung cấp dịch vụ Internet. Luật quy định cấm “phổ biến thông tin về các hoạt động của quân đội hay cảnh sát, tuyên truyền những tư tưởng của các tổ chức khủng bố”.

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Anh đã triển khai chương trình mang mật danh “CyberFirst” mỗi năm cung cấp cho hơn 2.000 học viên quân sự đầy đủ các kỹ năng và kiến thức để trở thành các chuyên gia an ninh mạng. London sẽ đầu tư hơn 1 triệu USD mỗi năm cho chương trình này, giúp các học viên được trang bị các kỹ năng, kiến thức để bảo vệ các hệ thống kết nối trên Internet, ngăn chặn các cuộc tấn công mạng. Dự kiến số lượng học viên sẽ lên tới khoảng 60.000 người vào năm 2024 và “họ sẽ được trang bị đầy đủ kiến thức về các vấn đề liên quan đến an ninh mạng”.

PV (tổng hợp)

Những ngày gần đây, liên tục có ý kiến của người dân sống xung quanh Công ty cổ phần Dệt công nghiệp Hà Nội (trụ sở tại số 91-93 Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai) phản ánh hoạt động sản xuất của công ty đã xả khói thải gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe, cuộc sống của hàng trăm hộ dân xung quanh. Điều đáng nói, công ty này đã nằm trong danh sách di dời ra khỏi nội đô nhưng đến nay vẫn tồn tại và hoạt động.

Công ty CP Tập đoàn xây dựng Miền Trung (gọi tắt là Tập đoàn Miền Trung) là nhà đầu tư, nhà thầu đang triển khai thực hiện 30 dự án trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá nhưng có đến 9 dự án chậm tiến độ. Nguyên nhân, do nhà đầu tư, nhà thầu chưa tập trung máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu để thi công, chậm triển khai thực hiện, năng lực tài chính không đáp ứng được yêu cầu thực hiện dự án.

Hai phi hành gia của Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) bị kẹt lại ở Trạm vũ trụ quốc tế (ISS) kể từ tháng 6 năm ngoái do sự cố kỹ thuật của tàu Starliner. Và sau những nỗ lực của NASA, họ cuối cùng cũng khởi hành trở về trái đất vào rạng sáng 18/3, kết thúc một nhiệm vụ kéo dài bất thường thu hút sự chú ý trên toàn thế giới.

Trong 4 tháng, Phạm Thoại kêu gọi được gần 14 tỷ đồng ủng hộ bé Bắp, Hằng Du Mục bán 2 tấn táo đỏ chỉ trong chưa đầy 1 phút hay đạt doanh thu 817 triệu đồng chỉ trong 18 phút livestream… là những con số không tưởng mà đội ngũ KOC, KOL Việt làm được trong thời gian qua.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 17/3 (giờ địa phương) cho biết, Moscow và Washington đang chuẩn bị có những bước đi quan trọng trong việc khôi phục quan hệ song phương, đồng thời ra tuyên bố về khả năng gặp mặt trực tiếp giữa Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Donald Trump.

Sau khi Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết 193/2025/QH15 thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia ra đời, cộng đồng các nhà khoa học rất phấn khởi, đặt nhiều niềm tin vào một giai đoạn mới, nơi những rào cản hành chính sẽ được gỡ bỏ, cơ chế vận hành linh hoạt hơn, tạo điều kiện để nghiên cứu khoa học thực sự phát huy vai trò then chốt trong phát triển kinh tế - xã hội.

Nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành (CEO) ứng dụng Telegram Pavel Durov (40 tuổi) đã rời Pháp để tới Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) sau khi được tòa án chấp thuận.

Ngày 17/3, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ban hành bản kết luận điều tra và đề nghị truy tố cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan trong vụ án liên quan đến Công ty cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn và một số địa phương liên quan. Bị can Hoàng Thị Thúy Lan được xác định đã nhận hối lộ 25 tỷ đồng và 1,3 triệu USD, tổng số tiền gần 50 tỷ đồng.

Tối 17/3, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hồ Chí Minh cho biết, đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Nguyễn Giang Sơn (Đội trưởng), Hồ Tấn Đạt, Nguyễn Thanh Bạch Hổ (cùng là Đội phó) và 9 bị can là tổ trưởng, tổ phó Đội bảo vệ tại Khu công nghệ cao về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Đến 23h ngày 17/3, đám cháy tại dãy ki-ốt chợ Thanh Đa, phường 27, quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh đã được khống chế. Các tổ cứu nạn cứu hộ đã tiếp cận sâu bên trong hiện trường để tìm kiếm người mắc kẹt. Xe cứu thương, xe chữa cháy vẫn đang túc trực tại hiện trường…

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 67/2025/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 178/2024/N Đ-CP về chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Hình ảnh người chiến sĩ PCCC mặt lem luốc vì khói của đám cháy xộc vào, thở không ra hơi nhưng vẫn cố bế bé gái thoát khỏi hiện trường vụ cháy gây xúc động mạnh đến với người dân. Tấm ảnh được đồng đội chụp vội, hơi nhòe nhưng đủ sức mạnh để nói lên hành động dũng cảm của người lính CAND “Vì nước quên thân vì dân phục vụ”…

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文