Cú sốc lớn với Tổng thống Erdogan
- Thổ Nhĩ Kỳ-Síp căng thẳng vì dầu khí
- Không ngại Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ "chốt" cùng Nga sản xuất tên lửa S-500
- Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không khuất phục trước lệnh trừng phạt của Mỹ
Giới chuyên gia nhận định, kết quả trên đã khiến ông Erdogan phải chịu cú sốc lớn, bởi ông từng tuyên bố trước thềm cuộc bầu cử rằng "Bất cứ ai kiểm soát được Istanbul, người đó sẽ thắng ở Thổ Nhĩ Kỳ".
Hội đồng bầu cử cấp cao Thổ Nhĩ Kỳ tối 23-6 đã công bố kết quả của cuộc bỏ phiếu lại chức thị trưởng Istanbul, thành phố lớn nhất nước này.
Theo đó, ứng viên thuộc đảng CHP đối lập Ekrem Ýmamoðlu đã giành chiến thắng áp đảo, với 54% số phiếu bầu, bỏ xa ứng viên Binali Yildrim (từng là cựu Thủ tướng) của đảng AKP cầm quyền khoảng 800.000 phiếu. Đây được cho là một kết quả bất ngờ, bởi cách đây ba tháng trong cuộc bầu cử không được AKP công nhận do cáo buộc nhiều vi phạm, thì cách biệt giữa ông Ýmamoðlu và ông Yildrim chỉ là 13.000 phiếu.
Phát biểu sau khi giành chiến thắng, ông Ýmamoðlu tuyên bố đây không phải là thắng lợi của một cá nhân hay một đảng phái, mà đó là thắng lợi của toàn bộ thành phố Istanbul và Thổ Nhĩ Kỳ. Tân thị trưởng Istanbul cũng khẳng định sẵn sàng hợp tác với Tổng thống Erdogan và hẹn gặp nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ trong thời gian sớm nhất có thể.
“Đây không phải là chiến thắng. Đây mới chỉ là sự khởi đầu. Tôi sẽ đối xử bình đẳng với 16 triệu người dân Istanbul. Tôi sẵn sàng hợp tác với Tổng thống Erdogan và tôi mong muốn làm điều ấy để giải quyết nhiều vấn đề ở Istanbul, bao gồm cả tình trạng tắc nghẽn giao thông nghiêm trọng và nhu cầu của người tị nạn Syria”, ông Ýmamoðlu nói.
 |
|
Đảng AKP của Tổng thống Erdogan nhận thất bại trước CHP đối lập tại Istanbul. Nguồn: Getty Images. |
Rất nhiều người trẻ Istanbul sau khi biết kết quả đã đổ ra đường để mừng chiến thắng của ông Ýmamoðlu.
Ayca Yilmaz, một sinh viên đại học (22 tuổi) nói với BBC rằng: "Cả quá trình tranh cử, ông Ýmamoðlu không chọn theo hướng chỉ trích đảng của Tổng thống Erdogan, mà tập trung đưa ra những chiến lược hay để tập hợp một đất nước Thổ Nhĩ Kỳ đang bị tình trạng phân hóa gặm nhấm. Nhiều người trẻ như tôi đã từng rất muốn rời khỏi đây, nhưng bây giờ chúng tôi lại có thêm những hy vọng mới. Chúng tôi sẽ ở lại để góp sức vào những thay đổi tích cực cho đất nước". Trước đó, khi đảng AKP đề nghị kiểm phiếu lại và tổ chức bầu cử lại chức thị trưởng Istanbul, ông Ýmamoðlu đã cam kết tiếp tục theo đuổi một cuộc chiến vì dân chủ dưới khẩu hiệu “Mọi chuyện sẽ tốt đẹp”.
Về phía đảng AKP, ứng viên Binali Yildirim cũng đã thừa nhận thất bại, còn Tổng thống Erdogan thì lên tiếng chúc mừng ông Ýmamoðlu trên trang Twitter cá nhân. "Tôi hy vọng kết quả của cuộc bầu cử này sẽ mang lại nhiều lợi ích cho thành phố Istanbul của chúng ta. Ý chí quốc gia đã được kiểm chứng thêm một lần nữa. Tôi xin chúc mừng Ekrem Ýmamoðlu", ông Erdogan viết.
Được biết, ông Recep Tayyip Erdogan trở thành thị trưởng thành phố Istanbul lần đầu tiên vào năm 1994, trước khi ông chạm đến đỉnh cao quyền lực tại Thổ Nhĩ Kỳ. Đảng AKP do ông làm lãnh tụ cũng giành được vị thế cầm quyền suốt từ năm 2002 đến nay.
Việc phe đối lập kiểm soát được Istanbul đồng nghĩa với việc AKP sẽ mất đi các quỹ, đặc biệt là huy động nguồn tại trợ cho các cuộc bầu cử lớn. BBC trích lời của nhà báo nổi tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Murat Yetkin cho rằng: "Bề ngoài, ông Erdogan khá bình tĩnh song bên trong ông là cả một đợt sóng ngầm. Trước thềm bỏ phiếu, ông Erdogan từng nhấn mạnh rằng: "Bất cứ ai kiểm soát được Istanbul, người đó sẽ thắng ở Thổ Nhĩ Kỳ".
Ông Soner Cagaptay, Giám đốc chương trình nghiên cứu về Thổ Nhĩ Kỳ tại Viện Chính sách Cận Đông Washington nhận định, tuy là một cuộc bỏ phiếu địa phương, nhưng đây lại là một bài trắc nghiệm về tỉ lệ được lòng dân đối với Tổng thống Erdogan và đảng chính trị của ông trong bối cảnh đất nước gặp khó khăn kinh tế nghiêm trọng.
Dù kết quả bầu cử thị trưởng Istanbul sẽ không làm thay đổi vị trí của ông Erdogan, bởi ông vẫn là Tổng thống và liên minh cầm quyền của ông vẫn kiểm soát Quốc hội, nhưng thất bại của ứng cử viên đảng cầm quyền tại Istanbul được xem là sự khởi đầu của cái kết chính trị đối với ông Erdogan.
Giới phân tích cũng dự báo, thất bại lần này tại Istanbul - "trung tâm thương mại lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ", có thể khiến Tổng thống Erdogan phải tiến hành điều chỉnh nội các cũng như chính sách đối ngoại. Trong cuộc bầu cử hồi tháng 3 vừa qua, AKP cũng đã thất cử tại thủ đô Ankara.