Manh nha xuất hiện vòng xoáy bạo lực mới tại Trung Đông

08:15 25/05/2020
Chính phủ Israel vừa nhậm chức xúc tiến kế hoạch sáp nhập một khu vực rộng lớn ở Bờ Tây ngay từ mùa hè này cùng những biện pháp đáp trả cứng rắn của Palestine đang đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông vào tình thế “già néo đứt dây”.

Bên cạnh đó, những căng thẳng này đe dọa đặt Trung Đông trước một chu kỳ bất ổn mới, có thể thổi bùng lên ngọn lửa xung đột đang âm ỉ ở nhiều nơi và tạo môi trường thuận lợi cho các phong trào cực đoan như tổ chức “Nhà nước Hồi giáo” (IS) tự xưng lợi dụng tình hình để trỗi dậy.

Một khu định cư của người Do Thái ở Bờ Tây. Ảnh: Reuters.

Vòng xoáy bạo lực mới

Kế hoạch của Israel sáp nhập một số khu vực tại Bờ Tây và thung lũng chiến lược Jordan là một phần trong thỏa thuận liên minh thành lập chính phủ giữa Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, Chủ tịch đảng Likud và Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Benny Gantz, lãnh đạo đảng Xanh - Trắng. Đây cũng là một nội dung cốt lõi trên chiến lược tranh cử của ông Benjamin Netanyahu qua cả 3 cuộc bầu cử tại Israrael trong vòng 1 năm qua.

Tuy nhiên, kế hoạch này đã ngay lập tức vấp phải phản ứng mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế, đặc biệt của Palestine, trong đó Chính quyền Palestine (PA) tuyên bố chấm dứt Hiệp định hòa bình Oslo ký năm 1993 giữa Chính phủ Israel và Tổ chức giải phóng Palestine (PLO), bao gồm mọi thỏa thuận hợp tác hợp tác an ninh và các quan hệ dân sự với Israel.

Việc Chính quyền Palestine chấm dứt mọi thỏa thuận hợp tác hợp tác an ninh và các quan hệ dân sự với Israel đã được cảnh báo từ lâu bởi Palestine cho rằng bước đi của Israel tại khu Bờ Tây sẽ “khai tử” tiến trình hòa bình Trung Đông và phá vỡ giải pháp thành lập hai nhà nước tồn tại song song cho người Palestine và người Israel, vốn đầy trắc trở và tốn rất nhiều giấy mực của cộng đồng quốc tế trong nhiều thập kỷ qua, cũng như bất kỳ cơ hội nào về thành lập một nhà nước Palestine độc lập. Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas nhấn mạnh các kế hoạch sáp nhập cho thấy chính Israel không còn muốn tuân thủ các thỏa thuận hòa bình giữa hai bên.

Khi tuyên bố dừng tuân thủ các thỏa thuận, Palestine nhìn rõ hệ lụy đối với khu vực, thấy rõ được thế yếu của một thực thể chưa được công nhận là quốc gia độc lập. Thế nhưng người Palestine không muốn đem đánh đổi khát vọng được sống trong hòa bình hàng thế kỷ qua. Bởi nhìn vào thực tế kể từ khi ký các thỏa thuận, người Palestine vẫn chưa được sống trong hòa bình, dù chỉ là một ngày.

Mâu thuẫn chất chồng mâu thuẫn. Kế hoạch vẽ lại bản đồ, sáp nhập Bờ Tây là giọt nước tràn ly cuối cùng cho những mâu thuẫn chưa từng được giải quyết ở Trung Đông.

Những căng thẳng này đe dọa đặt Trung Đông trước một chu kỳ bất ổn mới, có thể đẩy xung đột âm ỉ và dai dẳng bấy nay giữa Israel và Palestine lên một nấc thang mới, cũng như tạo môi trường thuận lợi cho các lực lượng khác như phong trào Hồi giáo Hamas, các tay súng Hồi giáo Thánh chiến Palestine (PIJ) và các phong trào cực đoan khác như IS lợi dụng tình hình để trỗi dậy.

Đó là còn chưa kể, nếu kế hoạch trên của Israel cũng có nguy cơ “kích hoạt” căng thẳng giữa nước này với Jordan. Nhà Vua Jordan Abdullah II từng tuyên bố việc Israel thực hiện kế hoạch sáp nhập trên sẽ dẫn tới “đụng độ lớn” với Jordan và Jordan sẽ tính đến tất cả các lựa chọn. Triển vọng hòa bình Trung Đông đang trở nên mờ mịt hơn bao giờ hết, trong khi vòng xoáy bạo lực mới lại manh nha xuất hiện.

Kịch bản mong manh

Trước nguy cơ này, Liên hợp quốc (LHQ), Liên minh châu Âu (EU) và nhiều nước đã hối thúc Israel hủy bố kế hoạch sáp nhập các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và ngừng thúc đẩy xây dựng các khu định cư ở Bờ Tây. Đặc phái viên về Trung Đông của LHQ Nickolay Mladenov tuyên bố hành động của Israel sáp nhập một phần Bờ Tây sẽ giáng một đòn mạnh vào giải pháp hai nhà nước được cộng đồng quốc tế hậu thuẫn, đóng lại cánh cửa đàm phán và đe dọa nỗ lực tìm kiếm hòa bình cho khu vực.

Ông Nickolay Mladenov cũng kêu gọi Palestine nối lại các cuộc đàm phán của nhóm Bộ Tứ về hòa bình Trung Đông, gồm: Mỹ, Nga, EU và LHQ.  Ngoại trưởng EU Josep Borrell tuyên bố EU không công nhận chủ quyền của Israel đối với Bờ Tây và “bất cứ hoạt động sáp nhập nào sẽ là sự vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế”.

Hội đồng Đối ngoại EU đã thảo luận các lựa chọn phản ứng trước những động thái của Israel, bao gồm cả khả năng trừng phạt nhằm ngăn chặn Israel thực hiện kế hoạch. Đức, Pháp, Saudi Arabia... cũng bày tỏ phản đối Israel. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Pháp đã cảnh báo chính phủ mới tại Israel về kế hoạch sáp nhập các phần ở khu Bờ Tây, khẳng định rằng hoạt động này có nguy cơ gây tổn hại quan hệ của Israel với EU.

Pháp cũng nhấn mạnh kế hoạch sáp nhập này vi phạm luật pháp quốc tế và “làm suy giảm nghiêm trọng” triển vọng đạt giải pháp hai nhà nước cho xung đột Israel - Palestine.

Có thể coi kế hoạch sáp nhập của Israel cũng như kế hoạch hòa bình Trung Đông mà Mỹ đưa ra chính là những bước đi liên tục làm mất lòng tin của Palestine và các nước Arab, cũng là rào cản mới đối với tiến trình hòa bình Trung Đông. Tuy nhiên, giới chuyên gia về Trung Đông cho rằng vẫn còn cơ hội để đảo ngược tình hình.

Chuyên gia phân tích Ahmad Rafiq Awad từ Ramallah nhận định: “Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas vẫn để ngỏ một phần cánh cửa cho các cuộc đàm phán nghiêm túc với các đảm bảo mới và nền tảng mới”. Ngược lại, việc Israel có thể sớm hiện thực hóa kế hoạch trên trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới hay không cũng là một câu hỏi, bởi hiện nay, nhiệm vụ chủ chốt của Chính phủ Israel là kiểm soát dịch COVID-19 và giải quyết vấn đề kinh tế.

Trong chính phủ mới của Israel, bản thân ông Benny Gantz, người theo thỏa thuận sẽ nắm cương vị Thủ tướng sau 18 tháng nữa, từng tuyên bố sẽ chỉ thực hiện kế hoạch trên nếu có sự ủng hộ của quốc tế. Trong khi đó, hiện Mỹ đang bước vào giai đoạn tranh cử quyết liệt, ứng cử viên tổng thống tiềm tàng của đảng Dân chủ Joe Biden cũng đã phản đối ý định của Israel sáp nhập các khu định cư Do Thái và thung lũng Jordan chiến lược, chiếm 30% diện tích Bờ Tây. Những yếu tố này có thể sẽ tác động tới những bước đi cụ thể của cả Israel và Palestine trong thời gian tới.

Giới chuyên gia kết luận rằng, lời giải cho những mâu thuẫn hiện tại được cho là nằm trong tay Israel. Nếu Israel dừng kế hoạch sáp nhập Bờ Tây, Palestine sẽ trở lại Thỏa thuận Oslo, quá trình đàm phán hòa bình sẽ bắt đầu khởi động với vai trò của LHQ, của các nước bộ tứ. Kịch bản này dù rất mong manh, nhưng hãy cứ tin rằng mọi chuyện có thể tốt đẹp hơn. Còn nếu không, mọi hành động đều có thể trở thành “già néo đứt dây”.

Khổng Hà (tổng hợp)

Chiều 29/5, với 461/463 đại biểu Quốc hội (96,44% tổng số đại biểu) biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội. Nghị quyết giao chủ đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân không sử dụng vốn đầu tư công.

Ngày 29/5, Công an tỉnh Thái Bình cho biết, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Bình đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Đánh bạc” và “Rửa tiền”, khởi tố 14 bị can về tội “Đánh bạc” quy định tại Điều 321 Bộ luật Hình sự, khởi tố 7 bị can về tội “Rửa tiền” quy định tại Điều 324 Bộ luật Hình sự.

Mặc dù gia đình người lái xe tải tông sập nhà dân khiến hai đứa trẻ thương vong đã tích cực khắc phục hậu quả, xây dựng lại căn nhà và bồi thường dân sự cho gia đình nạn nhân, nhưng hành vi của lái xe đã cấu thành tội phạm nên phải khởi tố theo quy định pháp luật.

Ngày 29/5, Văn phòng Chính phủ có văn bản số 4755/VPCP-CN truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về việc lựa chọn nhà thầu thi công xây dựng Gói thầu xây dựng đường cao tốc thuộc Dự án đường bộ cao tốc TP Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành (đoạn qua tỉnh Bình Phước).

Ngày 29/5, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai cho biết, đang tạm giữ hình sự 3 đối tượng Mai Xuân Tưởng (SN 1992), Mai Văn Đức (SN 1994) và Quảng Tấn Hưng (SN 1992) để điều tra về hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả.

Ngày 29/5, Công an tỉnh Hòa Bình phối hợp với Cục Xây dựng phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc (ANTQ) tổ chức Hội nghị “điểm” Sơ kết công tác xây dựng, duy trì, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến về công tác bảo đảm ANTT trong xây dựng nông thôn mới năm 2024 tại xã Lạc Thịnh, huyện Yên Thủy.

Nằm trong chương trình phối hợp công tác tuyên truyền giữa Công an tỉnh Yên Bái và Cục Truyền thông CAND, Bộ Công an, ngày 29/5, đoàn phóng viên các cơ quan báo chí trong và ngoài lực lượng CAND vừa có chuyến nghiên cứu thực tế tại Yên Bái. Đoàn do Thiếu tướng Trần Thanh Phong, Phó Cục trưởng Cục Truyền thông CAND làm trưởng đoàn.

Với chủ đề “Đón kỷ nguyên mới”, Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng 2025 (DIFF 2025) sẽ chính thức khai mạc vào tối 31/5 tới, quy tụ 10 đội pháo hoa đến từ 3 châu lục. Đây là mùa lễ hội có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, đánh dấu sự trở lại ngoạn mục của một trong những sự kiện văn hóa – du lịch tầm cỡ hàng đầu châu Á.

Đại biểu Nguyễn Minh Đức đánh giá, Luật Căn cước vô cùng tiến bộ khi đưa ra 1 chế định là cấp Giấy chứng nhận căn cước cho những người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch, đồng thời đề nghị Điều 19, Điều 23 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam cần bổ sung đối tượng này, phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an rà soát cụ thể.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.