Mỹ - Iran với cuộc đấu trí về tuyên bố và trừng phạt

08:37 09/07/2019
Hôm 7-7, Iran tuyên bố sớm tăng cường làm giàu uranium trên mức giới hạn mà thoả thuận hạt nhân được nước này và nhóm P5+1 ký kết năm 2015 đã đề ra.

Đây vừa là đòn trả đũa, vừa là cú đánh mạnh vào lời cảnh báo “hãy cẩn thận” từ Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đang gây áp lực buộc Tehran phải đàm phán lại hiệp ước.

Bước đi mạo hiểm

Hãng tin AP cho hay, ngay sau khi Iran tuyên bố tăng mức làm giàu uranium lên 3,67%, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nói với các phóng viên ở Morristown, bang New Jersay như sau: “Iran tốt hơn hết nên cẩn trọng, bởi họ làm giàu uranium chỉ vì một lý do và tôi sẽ không nói lý do đó là gì. Nhưng điều đó không tốt”. 

Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo thì nhấn mạnh: “Kế hoạch mở rộng chương trình hạt nhân mới nhất của Iran sẽ dẫn tới sự cô lập và trừng phạt thêm. Các nước nên khôi phục tiêu chuẩn dài hạn về việc không làm giàu uranium đối với chương trình hạt nhân của Iran. Chính quyền Tehran được trang bị vũ khí hạt nhân sẽ tạo ra mối đe doạ lớn hơn đối với thế giới”.

Theo các nhà phân tích, bề ngoài, hiện Mỹ đang giữ thái độ khá cứng rắn với Iran. Nhưng bên trong, chính quyền Washington vẫn lo ngại về những bước đi mạnh mẽ của Tehran. Bởi lẽ, từ ngày 7-7, khi tăng cường mức làm giàu uranium trên mức 3,67%, Iran cũng có thể tăng khối  lượng dự trữ uranium làm giàu trên mức 400kg. 

Với 19.000 máy ly tâm hiện có và khả năng tăng tỷ lệ làm giàu uranium ở mức cao hơn trong vài tuần, quốc gia vùng Vịnh này có thể sẽ sản xuất được bom hạt nhân trong vòng 1 năm.

Thậm chí, theo phân tích của tờ Politico, Tổng thống Donald Trump đã muốn ngồi lại bàn bạc với các nhà lãnh đạo Iran nhưng Tehran lại không chia sẻ sự háo hức trò chuyện này với ông chủ Nhà Trắng. Vì thế, trong cách đối phó với Iran, ông Donald Trump đang bị vướng nhiều khó khăn hơn là việc giải quyết vấn đề hạt nhân ở bán đảo Triều Tiên. 

Giới chức Iran luôn “đón chào” lệnh trừng phạt của Mỹ với một thái độ ít hợp tác. Trong cuộc trả lời phỏng vấn báo giới hôm 7-7, Behrouz Kamalvandi, phát ngôn viên của Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran cho biết: “Chúng tôi đã chuẩn bị đầy đủ để làm giàu uranium ở mọi cấp độ và với bất kỳ số tiền lớn nào”.

Tờ Politico nhận định: “Đó là cách tiếp cận liều lĩnh và cứng rắn, khiến hai nước có nguy cơ đối đầu quân sự. Các động thái của Iran cho thấy đây là một canh bạc có tính toán; một nỗ lực để thế giới có thể quở trách cả Tổng thống Donald Trump và gây áp lực lên các nhà lãnh đạo châu Âu - những người đang cố gắng cứu vãn thỏa thuận hạt nhân. 

Người Iran cũng có vẻ đang đặt cược rằng, ông Donald Trump, người tỏ ra không mấy thèm muốn chiến tranh, sẽ lần đầu tiên dỡ bỏ các lệnh trừng phạt để đổi lấy các cuộc đàm phán. Iran đang giới hạn thử nghiệm của mình để đánh giá phản ứng của Mỹ và các bên liên quan quan trọng khác”.

Bên trong một lò phản ứng nước nặng ở Arak, phía Tây Nam Tehran, Iran. Quốc gia vùng Vịnh này vừa tuyên bố tăng mức làm giàu uranium lên 3,67%. Ảnh: AP

Và nỗi lo của EU

Thông báo phá vỡ thỏa thuận Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) của Iran được đưa ra chưa đầy hai tuần sau khi Tổng thống Donald Trump nói ông đã ra lệnh không kích vào Iran và chỉ hủy bỏ 10 phút trước khi chiến dịch bắt đầu. Điều này có nghĩa là hành động của Iran “đã đổ thêm dầu vào lửa” và càng làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ với Mỹ. 

Nhưng bên cạnh đó, “người bị ảnh hưởng” nhiều nhất bởi tuyên bố này còn có Liên minh châu Âu (EU). Các quốc gia thành viên của khối hôm 7-7 đã lên tiếng bày tỏ quan ngại và hối thúc Iran "chấm dứt và hủy bỏ tất cả các hoạt động trái với các cam kết của nước này”. 

Hiện EU đang nỗ lực thiết lập các cơ chế cho phép doanh nghiệp của khối này làm ăn với Iran mà không đối mặt với các lệnh trừng phạt từ Mỹ. Sau các cuộc thảo luận với Iran từ các tuần trước, EU đã thông báo cơ chế INSTEX để thanh toán trực tiếp với Iran nhằm giúp Tehran tránh các đòn trừng phạt của Washington đã đi vào hoạt động. 

Tuy nhiên, Iran cho rằng động thái này là chưa đủ bởi nó chưa đáp ứng được yêu cầu chính của Tehran - đó là cho phép Iran được bán dầu mỏ ở mức độ mà nước này từng thực hiện trước khi Tổng thống Donald Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân. Sau khi Iran thông báo về mức dự trữ uranium của mình, EU cũng khẳng định khối này đang "gấp rút" cân nhắc đến các lựa chọn khác.

Ông Suzanne Maloney, một học giả về Iran tại Viện Brookings cho biết, với những gì đang diễn ra, Mỹ hy vọng châu Âu áp đặt một số biện pháp trừng phạt đối với Iran để giữ cho nước này không vi phạm thỏa thuận nữa nhưng lại ngầm hỗ trợ cơ chế tài chính mà người châu Âu đã thiết lập để giúp Iran có được hàng hóa không bị trừng phạt. “Về cơ bản, Mỹ muốn Iran ở lại thỏa thuận và cơ chế tài chính INSTEX hoạt động tốt”, ông Suzanne Maloney nói. 

Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần nói rõ rằng ông thà nói chuyện với Iran hơn là chiến đấu. Ông đã ngừng một cuộc tấn công quân sự vào Iran vào phút cuối hồi tháng trước. Tổng thống Mỹ cũng thực sự lo lắng rằng một cuộc chiến với Iran sẽ làm tổn thương ông với cơ sở bầu cử của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm 2020. Ông Donald Trump ban đầu đã theo đuổi cách tiếp cận cứng rắn với Triều Tiên trước khi chuyển sang ngoại giao cá nhân. 

Với Iran thì khác, quốc gia này không muốn mạo hiểm tổ chức các cuộc gặp thượng đỉnh khi khá chắc chắn sẽ không có gì đáng kể xảy ra ngoài việc “làm cho bạn trông nhỏ bé hơn” như nhận định của Alex Vatanka, một chuyên gia về Iran.

Cũng theo quan điểm của học giả này, Iran đã nhiều lần khẳng định họ không có mong muốn chế tạo vũ khí hạt nhân và rằng chương trình hạt nhân của họ là vì mục đích hòa bình, như tạo ra năng lượng. Nhưng vì luôn có khả năng ông Donald Trump sẵn sàng ngồi lại với Chủ tịch Kim Jong-un để giải quyết vấn đề Triều Tiên nên Iran quyết định rằng họ cần phải có vũ khí hạt nhân để có đòn bẩy dài hạn hơn. 

Tuy nhiên, bất kỳ động thái nào như vậy của Iran đều có thể gây ra hậu quả ngay lập tức, bao gồm thúc đẩy một cuộc chiến tranh mới ở Trung Đông mới hoặc một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân.

Gia Nam

Sau gần 1 đêm nỗ lực tìm kiếm du khách nước ngoài đi lạc tại rừng Quốc Gia Hoàng Liên, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai, Lực lượng cứu nạn cứu hộ, Công an thị xã Sa Pa phối hợp cùng Vườn quốc gia Hoàng Liên đã tìm và đưa thành công ông Bryan Hanselman về địa điểm an toàn.

Hơn 2 năm kể từ khi nhận được phát động và thực hiện chương trình “Mẹ đỡ đầu”, đến nay, Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thừa Thiên Huế đã nhận đỡ đầu 42 trẻ mồ côi và có hoàn cảnh khó khăn.

Ngày 5/11, Thanh tra Sở Y tế TP Hồ Chí Minh cho biết đã xử phạt Công ty TNHH Bệnh viện Mary (số 166A đường Tân Sơn Nhì, phường Tân Sơn Nhì, quận Tân Phú) số tiền 95 triệu đồng; đình chỉ hoạt động cơ sở này trong thời hạn 3 tháng; tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh (KCB) của người chịu trách nhiệm chuyên môn của cơ sở trong thời hạn 2 tháng; buộc cơ sở này tháo gỡ, tháo dỡ, xóa nội dung quảng cáo chưa được cơ quan có thẩm quyền xác nhận trước khi thực hiện.

Ngày 5/11/2024, Công an TP Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước cho biết đã phối hợp với UBND phường Tiến Thành tổ chức cho anh Trần Văn T., (SN 1986, thường trú xã Tiến Hưng, TP Đồng Xoài) xin lỗi công khai Đội Cảnh sát giao thông Công an TP Đồng Xoài, do đã có hành vi xúc phạm, lăng mạ bằng lời nói đối với người thi hành công vụ.

Từ đêm qua đến sáng nay (5/11), tại TP Đà Nẵng có mưa lớn kéo dài gây ngập cục bộ trên nhiều tuyến đường, có đoạn ngập sâu gần 1m khiến người dân và phương tiện không thể lưu thông. Lực lượng CSGT Công an TP Đà Nẵng đã lập nhiều điểm chốt chặn một số tuyến đường bị ngập sâu, sạt lở núi để đảm bảo an toàn cho người và phương tiện.

Mặc dù công tác quản lý người nghiện, cai nghiện và giúp những người lầm lỡ, cai nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng trong thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả, song đánh giá của Chính phủ và Bộ Công an cho thấy, hoạt động này vẫn còn rất nhiều bất cập, nhất là đặt trong bối cảnh tình hình sản xuất, vận chuyển, tàng trữ và mua bán trái phép ma túy đang diễn biến phức tạp, xuất hiện nhiều “điểm nóng” cả ở khu vực và trên thế giới.

Lợi dụng sự phát triển của công nghệ, các đối tượng đã lập ra nhiều hội, nhóm, tài khoản trên các nền tảng mạng xã hội nhằm mục đích rao bán hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) của các "doanh nghiệp ma" với nhiều loại mặt hàng khác nhau để thu lợi bất chính. Tổng cục Thuế sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng và cơ quan Công an để đẩy lùi và chấm dứt nạn mua bán, sử dụng bất hợp pháp hóa đơn.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文