Quan hệ Mỹ-Trung vào “vòng xoáy” mới
CNN dẫn nguồn tin hai quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao Mỹ giấu tên cho biết, theo quy định mới, các quan chức ngoại giao Trung Quốc không cần phải xin giấy phép, song bắt buộc phải thông báo trước cho các cơ quan chức năng của Mỹ về các chuyến thăm, làm việc với các quan chức nhà nước, địa phương và thành phố, cũng như tại các tổ chức giáo dục và nghiên cứu.
Theo hai quan chức này, quy định mới thực chất là nhằm đáp trả việc các nhà ngoại giao Mỹ không thể gặp nhiều quan chức và nhà nghiên cứu của Trung Quốc, theo cách mà các nhà ngoại giao Trung Quốc có thể làm tại Mỹ lâu nay.
Một quan chức nêu rõ: “Thật không may là ở Trung Quốc, các nhà ngoại giao Mỹ không được tự do tiếp cận hàng loạt nhân vật quan trọng đối với chúng tôi trong thực thi nhiệm vụ tại quốc gia này. Đó là các quan chức cấp địa phương và cấp tỉnh, các giảng viên, nhà nghiên cứu. Chúng tôi phải tìm sự chấp thuận và những giấy phép như vậy thường bị bác bỏ”.
Tuy nhiên, quan chức này cũng nêu rõ rằng điều mà phía Mỹ cố gắng đạt được ở đây chỉ đơn giản là tiến gần đến một tình huống “có đi có lại”, và hoàn toàn không liên quan trực tiếp đến các vấn đề khác trong mối quan hệ song phương.
Phản ứng trước động thái này, Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington trong một bài đăng trên mạng xã hội Twitter khẳng định, việc áp đặt những hạn chế mới nhất của Mỹ đối với các nhà ngoại giao Trung Quốc đã vi phạm Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao năm 1961.
“Đến nay, phía Trung Quốc không hề có yêu cầu tương tự đối với các nhà ngoại giao và viên chức lãnh sự Mỹ ở Trung Quốc”, thông tin cho hay.
| Một loạt động thái đáng lo ngại giữa Mỹ và Trung Quốc lại diễn ra ngay khi đàm phán thương mại song phương có dấu hiệu khởi sắc. Ảnh: Shutterstock.. |
Các chuyên gia cho rằng, quy định mới của phía Mỹ có thể liên quan chặt chẽ đến quyết định của Hạ viện nước này một ngày trước đó có liên quan đến vấn đề Hồng Kông. Reuters đưa tin, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cùng ngày thông báo Bắc Kinh cương quyết phản đối các biện pháp mới do Hạ viện Mỹ thông qua liên quan tới những cuộc biểu tình ở Hong Kong và hối thúc các nghị sỹ nước này ngừng can thiệp.
Trong một thông báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nêu rõ Hạ viện Mỹ “đang coi thường và bóp méo những sự thật bằng cách đề cập tới những hành vi phạm tội nghiêm trọng như phóng hỏa, đập phá các cửa hàng và có hành động bạo lực với các sỹ quan cảnh sát là vấn đề nhân quyền và dân chủ”.
Theo ông Cảnh Sảng, biện pháp này sẽ không chỉ gây tổn hại tới những lợi ích của Trung Quốc và quan hệ Mỹ-Trung mà còn gây tổn hại nghiêm trọng tới những lợi ích của Mỹ. Ông nhấn mạnh: “Trung Quốc nhất định sẽ thực hiện những biện pháp trả đũa mạnh mẽ” nếu dự luật này trở thành luật.
Giới quan sát nhận định, cuộc thương chiến Mỹ-Trung kéo dài hơn một năm qua ngỡ tưởng đã có cơ hội dịu lại với những tín hiệu đàm phán đáng mừng, giờ lại thêm một lần đứng trước vòng xoáy căng thẳng, với lo ngại rằng tiếng súng sẽ lại vang lên, nhưng là trên một mặt trận mới, với động thái trả đũa ngoại giao liên tiếp từ các bên.
Trong một diễn biến khác, hôm 16-10 (giờ địa phương), Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin tuyên bố rằng các nhà đàm phán Mỹ và Trung Quốc đang xúc tiến soạn thảo trên văn bản thỏa thuận thương mại giai đoạn 1, với kỳ vọng sẽ tạo tiền tiền đề cho một thỏa thuận toàn diện mà Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể ký kết trong năm nay.
Trước đó, phát biểu hôm 11-10, Tổng thống Donald Trump đã ca ngợi “thiện chí” của 2 phía trong vòng đàm phán mới nhất, đồng thời bày tỏ sự lạc quan về việc ký “thỏa thuận giai đoạn thứ nhất” với Chủ tịch Tập Cận Bình vào tháng tới.