EU và Cuba lạc quan về tiến trình bình thường hóa quan hệ
Sau khi kết thúc vòng thứ 7 về bình thường hóa hoàn toàn quan hệ song phương diễn ra hôm 4-3 tại thủ đô La Habana (Cuba), ngày 6-3, Trưởng đoàn đàm phán của Liên minh châu Âu (EU) Chritian Leffler cho hay, EU và Cuba đã đạt được sự đồng thuận của tất cả các điều khoản quan trọng của thỏa thuận Đối thoại Chính trị và Hợp tác song phương. Thỏa thuận này được cho là có thể mở ra chương mới cho quan hệ chính trị, thương mại, cũng như viện trợ 2 bên.
Dù còn tỏ ra thận trọng nhưng cả hai trưởng đoàn đàm phán đều bày tỏ sự hài lòng và lạc quan về kết quả của vòng đàm phán vừa diễn ra, đồng thời khẳng định tiến trình đàm phán hiệp định hiện tại là độc lập và tách rời với quá trình đàm phán bình thường hóa quan hệ giữa Cuba và Mỹ.
Về phía EU, ông Leffler, Phó Tổng thư ký các vấn đề kinh tế và toàn cầu của cơ quan đối ngoại EU, nhận định vòng đàm phán 2 ngày vừa kết thúc là “rất tích cực” và hai bên đã đạt được đồng thuận trong những điểm quan trọng nhất.
“Nếu từ nay đến tuần sau chúng tôi có thể đạt được thêm các tiến bộ trong đàm phán nhằm hoàn tất thỏa thuận này thì đó rõ ràng là một niềm hân hoan to lớn. Đây là một thỏa thuận sẽ phục vụ cho chúng ta trong một thời gian dài, rất nhiều năm nữa”, Trưởng đoàn đàm phán EU cho biết, đồng thời bày tỏ hi vọng thỏa thuận lịch sử này sẽ được ký kết trong chuyến thăm Cuba của Ủy viên EU phụ trách chính sách đối ngoại và an ninh Federica Mogherini dự kiến vào ngày 10 và 11-3 tới.
| Vòng đàm phán thứ 7 về bình thường hóa hoàn toàn quan hệ song phương EU – Cuba. |
Nhận xét về quan điểm chung của EU đối với Cuba, ông Leffler cho rằng, mặc dù không đề cập trực tiếp, nhưng những nội dung trong hiệp định sắp tới giữa La Habana và Brussels sẽ “vượt qua” chính sách vốn có nhận định tiêu cực về Cuba nói trên.
Trong khi đó, Trưởng đoàn đàm phán Cuba, Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách các vấn đề về châu Âu Abelardo Moreno cho biết hai bên đã đạt bước tiến “vô cùng tích cực” về nội dung của hiệp định mang tính nền tảng cho quan hệ song phương này.
Hai bên đã nhất trí phát triển quan hệ dựa trên nguyên tắc tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, tôn trọng hiến pháp và các quy định luật pháp của nhau, đồng thời phản đối các chính sách mang tính chất hiệu lực ngoài lãnh thổ của bất kỳ quốc gia nào, bao gồm cả cuộc bao vây cấm vận kinh tế, thương mại, tài chính của Mỹ chống Cuba.
Thứ trưởng Moreno bày tỏ hi vọng sau những trao đổi chi tiết trong những ngày tới, hai bên có thể khép lại cuộc đàm phán về thỏa thuận này trong chuyến thăm Cuba của bà Mogherini: “Chúng tôi hy vọng chuyến thăm của bà Mogherini sẽ là điều kiện chính trị thích hợp để chúng ta hoàn tất thỏa thuận về đối thoại chính trị và hợp tác giữa 2 bên”.
Tuy nhiên, Thứ trưởng Ngoại giao Cuba thừa nhận trong đối thoại chính trị hai bên vẫn còn những khác biệt về ưu tiên tiếp cận, trong đó đáng chú ý nhất là vấn đề chính sách nhập cư, nhưng khẳng định trên cơ sở những nguyên tắc đã nhất trí với EU, La Habana sẵn sàng thảo luận về bất cứ vấn đề nào.
Các cuộc thương lượng song phương về hiệp định khung giữa EU và Cuba bắt đầu từ tháng 4-2014, 2 tháng sau khi Brussels tuyên bố bắt đầu quá trình bình thường hóa quan hệ với La Habana, dựa trên nguyên tắc bình đẳng và tôn trọng như hai bên đã thỏa thuận sau khi tái thiết lập đối thoại chính trị vào năm 2008. Vòng đàm phán vừa diễn ra là lần thứ 7 hai bên tiến hành đàm phán thương lượng luân phiên giữa La Habana và Brussels.
Trong diễn biến liên quan tới chuyến thăm Cuba của Tổng thống Mỹ Barack Obama dự kiến diễn ra từ ngày 21 đến 22-3, trong cuộc điện đàm ngày 4-3, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và người đồng cấp Cuba Bruno Rodriguez đã “nhấn mạnh cam kết” để chuyến thăm này “thành công” và duy trì nỗ lực để “con đường bình thường hóa quan hệ tiếp tục theo hướng đi đã được chọn lựa”.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby cho hay, Tổng thống Obama mong chờ cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Cuba, cũng như những thành viên thuộc xã hội dân sự của nước này trong chuyến thăm sắp tới.
Ngoài ra, ông Kirby cho biết thêm rằng, Ngoại trưởng Kerry lấy làm tiếc khi không thể tới thăm Cuba và thời điểm trước chuyến thăm của Tổng thống Obama do vấn đề lịch trình, song ông sẽ tháp tùng ông chủ Nhà Trắng trong chuyến công du sắp tới đến đảo quốc Caribe này.
Theo giới chức Mỹ, việc Ngoại trưởng Kerry hủy chuyến thăm Cuba là do giới chức hai nước vẫn đang thảo luận một số nội dung liên quan đến chuyến công du tới đảo quốc Caribe của Tổng thống Obama.