Khi vợ tố bị chồng xâm hại

Sắp cưới kiện, cưới 9 năm rồi cũng kiện

Mới rồi, TAND tỉnh Phú Yên phải tuyên sửa án sơ thẩm, chuyển từ 2 năm tù giam sang tù hưởng án treo để chàng trai - bị cáo kịp về làm đám cưới với cô gái - bị hại, sau khi gia đình nhà gái đệ đơn có ý "nếu giam nó hết 2 năm, con gái nhà tôi cũng già ế". Vụ án xuất phát từ đơn kiện của nhà gái “cho nó đi tù” vì chưa cưới đã "phạm thượng", nhưng khi chàng trai chưa kịp thụ án, cô gái khóc sướt mướt than với mẹ rằng, nếu chồng sắp cưới của cô ở tù lâu như thế, cô quá tuổi, không ai rước, chỉ có nước chui xuống đất! Bố mẹ thuyết phục mãi không được, tá hỏa sợ con gái nói là làm, bèn hý hoáy viết đơn gửi tòa xin "sửa sai".

Theo hồ sơ vụ án, anh Phước (quê ở huyện Đông Hòa, Phú Yên) là sinh viên một trường cao đẳng tại TP HCM. Chị Thu học hết lớp 12, vào học nghề tại Phú Yên. Sau thời gian yêu nhau, Phước và Thu quyết định tổ chức đám cưới. Khi chỉ ít ngày nữa hôn lễ được tổ chức, nhân lúc dạo chơi ở công viên TP Tuy Hòa, Phước đòi Thu trao thân. Tuy nhiên, cô gái vốn rất coi trọng chuyện đó nên một mực từ chối, thậm chí sau đó còn về báo cáo cho bố mẹ biết. Quá bực mình với con rể tương lai, mẹ của Thu quyết định dừng tổ chức đám cưới và đâm đơn tố cáo anh ta hiếp dâm con gái mình. Nói là làm, đơn được gửi ngay đến cơ quan Công an.

Vụ việc diễn ra quá bất ngờ khiến cả Phước và họ nhà trai tá hỏa, họ không hiểu điều gì xảy ra khi thiếp mời và mọi thứ chuẩn bị cho cỗ cưới rình rang đã được chuẩn bị. "Mấy ngày nữa thì cưới, coi như Thu đã là vợ rồi, thằng Phước có mọi quyền với vợ của nó" - mẹ của Phước bực tức trước hành động kỳ quặc của nhà gái. Mặc tất cả, vụ án vẫn được thụ lý. Từ đơn tố cáo, quá trình điều tra, CQĐT kết luận có đủ căn cứ đề nghị truy tố Phước về tội hiếp dâm. TAND TP Tuy Hòa đã tiến hành xét xử sơ thẩm. Theo tòa, tại thời điểm Phước quan hệ với chị Thu, hai bên chưa đăng ký kết hôn, việc giao cấu là trái ý muốn của nạn nhân. Cân nhắc các yếu tố, tòa tuyên phạt Phước 24 tháng tù giam.

Bà Hạnh (giữa) trong đám cưới con gái Diễm Trinh 10 năm trước. Lúc đó không ai ngờ, chú rể có ngày ra tòa vì giao cấu với vợ!

Thế nhưng bản án vừa được tuyên, người hốt hoảng không phải Phước mà chính là Thu - nạn nhân. Thu đôn đáo đến tòa, nói rằng gia đình chỉ muốn tố cáo để răn đe Phước chứ không muốn Phước ngồi tù, vả lại mang tiếng cưới hụt như cô, Phước đi tù thì cô hẳn mang phận ế chồng.

Vậy là một lần nữa, gia đình Thu lại viết đơn, nhưng là đơn xin… giảm án cho con rể. Xét thấy ý nguyện chính đáng, vả lại hành vi không còn nguy hiểm cho xã hội nữa, chính xác là không còn nguy hiểm cho nạn nhân và gia đình nữa, bản án 2 năm tù giam được TAND tỉnh Phú Yên chuyển thành án treo trong phiên phúc thẩm. Đám cưới rình rang được tổ chức ngay sau phiên tòa này ít ngày!

Sắp cưới bị kiện về hành vi hiếp dâm, nhưng cưới tới 9 năm rồi cũng bị kiện, đến nay vụ án ở Gia Lai vẫn chưa có địa phương nào khác phá kỷ lục. Là hàng xóm nên Phạm Mạnh Kỳ thân thiết với Trần Thị Diễm Trinh, cô con gái của ông Trần Đức Toàn và bà Nguyễn Thị Bích Hạnh, ở tổ dân phố 12, thị trấn Phú Túc, huyện Krông Pa (Gia Lai).

Mối quan hệ giữa hai gia đình thêm đằm thắm khi bà Hạnh, ông Toàn nhiều lần nhờ Phạm Mạnh Kỳ, khi đó mới 19 tuổi tới chăm nom nhà cửa trong lúc ông bà vào xã Ia Mlăh chăn nuôi bò, dê. Thời gian trông nom nhà ông Toàn - bà Hạnh, giữa Kỳ và Trinh nảy sinh tình cảm.

Kết quả của cuộc tình khiến Trinh có thai, khi đó cô chưa đủ 16 tuổi. Vụ việc vỡ lở, để làm êm lòng hai bên, gia đình Trinh đồng ý lời dạm hỏi của gia đình nhà Kỳ và ngay sau đó, họ tổ chức lễ cưới. Tuy nhiên do Trinh chưa đủ tuổi thành niên, chính quyền địa phương không thừa nhận, họ chấp nhận cảnh cưới không hôn thú. Lễ cưới tổ chức vào tháng 3-2002, tới cuối năm họ sinh bé trai.

Những tưởng mọi chuyện thế là êm đẹp, tuy nhiên tới đầu năm 2010, tức 9 năm sau khi Trinh và Kỳ trở thành vợ chồng, gia đình Trinh đâm đơn kiện con rể là Phạm Mạnh Kỳ về tội giao cấu với trẻ em. Đơn do bà Hạnh, mẹ của Trinh ký, gửi Công an huyện Krông Pa, Gia Lai.

Riêng Trinh lại kiện chồng về tội "làm nhục người khác". Chuyện ngược đời: đã là chồng, làm sao có thể phạm tội xâm hại tình dục với vợ? Lại kiện về hành vi đã xảy ra quá lâu, khi hai người chưa cưới. Vụ án được Công an Krông Pa thụ lý và chú rể Phạm Mạnh Kỳ bị khởi tố, bắt giam ngay sau đó. Nhiều người ngạc nhiên với quyết định này. Tuy nhiên, theo chúng tôi, về mặt lý lại có cơ sở.

Vợ kiện chồng xâm hại tình dục 9 năm trước: Có lý hay không?

Trước hết, xét về hành vi và thời điểm phạm tội: Kỳ có hành vi giao cấu với Trinh khi Trinh chưa đủ 16 tuổi. Thời điểm đó, Kỳ 19 tuổi, đã thành niên. Xét về điểm này, dù theo giải thích của Kỳ là khi đó hai người "đồng tình quan hệ" nhưng theo quy định của Bộ luật Hình sự, mọi trường hợp giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, đều là phạm tội.

Trường hợp nạn nhân không đồng ý là phạm tội hiếp dâm, còn nạn nhân đồng ý thì phạm tội "giao cấu với trẻ em". Kỳ và Trinh quan hệ tình dục với nhau năm 2002 và ngay tới thời điểm họ tổ chức lễ cưới, Trinh vẫn chưa đủ 16 tuổi. Điều này cho thấy, việc giao cấu là nhiều lần, đồng thời việc Trinh sau đó sinh hạ bé trai, thể hiện tình tiết "làm nạn nhân có thai". Như vậy, Kỳ phạm vào khoản 2, Điều 115 - Bộ luật Hình sự với hai tình tiết tăng nặng: "làm nạn nhân có thai" và "phạm tội nhiều lần". Theo điều khoản này, người phạm tội bị phạt tù từ 3 năm đến 10 năm.

Nếu vụ việc bị phát giác và khởi tố vào thời điểm đó (năm 2002) thì một bản án hình sự đối với Phạm Mạnh Kỳ là rõ ràng. Nhưng hai người sau đó làm đám cưới và ăn ở với nhau 9 năm, chỉ tới đầu năm 2010, bà Hạnh mới đâm đơn tố cáo con rể có hành vi giao cấu với con bà cách đây… 9 năm. Vậy, việc tố cáo vào  thời điểm đó tại sao vẫn được chấp thuận?

Anh Phạm Mạnh Kỳ trở lại nhà sau những tháng bị tạm giam vì "giao cấu với vợ".

Vấn đề liên quan thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự: Điều 23 Bộ luật Hình sự quy định thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự, theo đó, thời hiệu với tội phạm nghiêm trọng là 10 năm, tội phạm rất nghiêm trọng là 15 năm. Khung hình phạt theo điều luật trên (giao cấu với trẻ em) đến 10 năm tù, tức tội phạm rất nghiêm trọng, tương ứng thời hiệu 15 năm. Thời điểm bà Hạnh đâm đơn tố cáo là 9 năm kể từ ngày con gái bà "bị xâm hại" và cưới Kỳ. Như vậy, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự vẫn còn chứ không phải như bình luận một số thông tin cho rằng đã hết thời hiệu.

Xem ra, về lý lại không vướng víu tý nào. Thông thường, một vụ xâm hại tình dục đã qua nhiều năm sẽ rất khó điều tra vì dấu vết, chứng cứ đã bị thời gian phủi bay. Nhưng vụ án này, chứng cứ rất dễ: kiểm tra lại việc hai người tổ chức lễ cưới hoặc xác định thời điểm có thai để vợ chồng Kỳ, Trinh sinh con đầu. Thời điểm có thai khi Trinh chưa đủ 16 tuổi, tức là Trinh đã quan hệ với Kỳ khi còn vị thành niên.

Như vậy, việc Công an Krông Pa khởi tố, bắt tạm giam người chồng về hành vi giao cấu với vợ, xảy ra 9 năm trước, dẫu rất ngược đời nhưng lại đúng lý. Tuy nhiên, trong lịch sử tố tụng, chưa có vụ án nào trái khoáy như vậy. Xét xử vụ án, dẫu về lý là giải thích lô gic, nhưng phạm trù đạo đức, truyền thống rất khó lý giải. Làm sao có thể tuyên án một người chồng phạm tội với vợ vì "đã có hành vi giao cấu thuận tình với vợ", mà hành vi đó lại xảy ra từ xa xưa.

Khi Công an Krông Pa khởi tố, bắt giam Kỳ, người ta thấy thất thểu người đàn ông nét mặt khắc khổ bước vào nhà tạm giữ với chuyện án tình đau đáu. Thật ra, đây là chiêu của nhà gái. Gần chục năm vợ chồng Kỳ, Trinh chung sống, hai bên gia đình không có chuyện gì. Nhưng khi giữa họ nảy sinh trục trặc vì Kỳ phát hiện Trinh "lang chạ", lập tức nhà gái giở mặt kiện con rể.

Xét xử vụ án có tính chất trái khoáy như thế, vừa phải đảm bảo về luật, vừa phải hợp tình, thuần phong mỹ tục. Chính vì thế, sau khi khởi tố, các cơ quan tiến hành tố tụng huyện Krông Pa phải ngồi lại nhiều lần để tính bài giải. Kết quả, Viện KSND huyện Krông Pa ra quyết định đình chỉ vụ án mẹ vợ kiện con rể giao cấu với trẻ em.

Theo đó, lý do đình chỉ vụ án xét thấy hành vi của Phạm Mạnh Kỳ không còn gây nguy hiểm cho bị hại Trần Thị Diễm Trinh nữa nên đình chỉ điều tra, miễn truy cứu trách nhiệm hình sự đối với bị can, dù thời hiệu truy cứu vẫn còn.

Cách giải quyết như trên vừa đúng lý, lại rất hợp tình.

Luật sư Nguyễn Kiều Hưng, hãng luật Giải phóng: Theo các điều luật quy định trong BLHS thì không có phân biệt giữa chủ thể của tội phạm (người có hành vi phạm tội) và người bị hại phải có hay không có quan hệ hôn nhân (vợ-chồng). Do đó, nếu chồng có hành vi cưỡng dâm hay hiếp dâm vợ thì cũng có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về các tội này. "Thực tế thì chúng tôi chưa nhận trường hợp nào về việc vợ tố cáo chồng về hành vi hiếp dâm, cưỡng dâm và chồng phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi của mình. Nhưng những hành vi như trên của chồng, bị xử lý theo quy định của Luật phòng, chống bạo lực gia đình thì thực tế đã có".  Ông Đặng Vũ Khúc, Viện trưởng VKSND huyện Krông Pa giải thích: Mối quan hệ giữa Kỳ và Trinh được họ hàng, bà con làng xóm chấp nhận theo phong tục tập quán nhưng 2 người này vẫn chưa đăng ký kết hôn. Khi có đơn của người bị hại là Trinh và bà Hạnh tố cáo hành vi giao cấu với trẻ em, thì thực tế dù họ sống với nhau 9 năm nhưng pháp luật chưa công nhận vợ, chồng và vẫn phải thụ lý theo quy định.