Những "điệp vụ" khả thi của tổ hòa giải phường

Trăm kiểu mâu thuẫn

Tại buổi sơ kết 1 năm thực hiện Chuyên đề "Phát động toàn dân tham gia hòa giải, giải quyết mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân" diễn ra hồi tháng 8/2011 tại phường Phúc Xá, Trung tá Kim Minh Đức, Trưởng Công an Phúc Xá cho biết: Phường Phúc Xá (Ba Đình, Hà Nội) được coi là địa bàn phức tạp của thành phố. Đây là phường ven sông Hồng, có chợ đầu mối Long Biên, lại luôn tập trung đông người tứ xứ về làm ăn, sinh sống, đặc biệt là có số đối tượng mãn hạn tù khá đông, dân trí không cao, nên ở Phúc Xá, mâu thuẫn phức tạp khá phổ biến. Trong các vụ việc mà Công an phường phải giải quyết, chiếm tỉ lệ không nhỏ là các vụ mâu thuẫn vợ chồng và mâu thuẫn láng giềng.

Trung tá Đức cho biết, có lần một anh chồng chạy lên phường với khuôn mặt thảm hại, áo quần xộc xệch. Anh ta đến nhờ Công an phường tìm giúp chị vợ bỏ đi đâu không rõ. Nguyên nhân là do anh này tối nào cũng muốn vợ "chiều" một tí, nhưng lần nào cũng bị vợ từ chối với đủ lý do. Hôm nay cũng thế, mất điện, chả xem được tivi, động vào người vợ liền bị vợ cáu hất tay ra. Anh cho rằng vợ có người khác nên mới thờ ơ với mình, thế là hai vợ chồng cãi nhau, sau đó chị vợ bỏ đi.

Mâu thuẫn giữa vợ chồng anh Nguyễn Xuân P. và chị Nguyễn Thị N. ở cụm 6 cũng bị đẩy lên cao. Nguyên nhân là do chồng bận đi làm ăn xa, vợ ở nhà dan díu với người khác, thế rồi bị chồng phát hiện nên ghen tuông lồng lộn, đánh chửi nhau đủ kiểu, gây mất trật tự trong xóm. Hai bên đâm đơn li dị rồi khiếu kiện tùm lum vì những gì chồng và vợ đã gây tổn thương tới mình, tình hình rất phức tạp.

Do vậy, lực lượng Công an phường Phúc Xá đã cùng với tổ hòa giải gặp gỡ với cả hai bên để làm dịu căng thẳng, rồi dần tiến đến tìm được tiếng nói chung. Mặt khác, lực lượng Công an cũng chủ động các biện pháp phòng ngừa chặt chẽ, nên vụ việc đã được giải quyết dứt điểm.

Trường hợp gia đình ông Nguyễn Văn Long và bà Nguyễn Thị Thi, ở khu dân cư số 8, phường Phúc Xá là điển hình của sự mâu thuẫn nội bộ gia đình, mà nguyên nhân bắt nguồn từ việc phân chia của cải.

Ông Long đã có vợ và 4 đứa con ở Thái Nguyên. Nhưng từ khi vợ ông mất, các con đều đã có gia đình riêng, ông đã về Hà Nội và "rổ rá cạp lại" với bà Thi. Hai ông bà không làm đăng ký kết hôn mà tự về sống với nhau. Họ mua một mảnh đất không giấy tờ rồi dựng một căn nhà cấp 4 lụp xụp trên đó để ở tạm.

Khi biết hai ông bà mua được mảnh đất, mấy đứa con riêng của ông Long từ Thái Nguyên về Hà Nội gây chuyện với bà Thi, đuổi bà ra khỏi nhà để chiếm tài sản. Suốt mấy tháng trời bố mẹ, con cái nhà đó cãi vã rồi từ mặt nhau. Ông Long vì thương vợ, nhưng bất lực trước mấy đứa con hư mà đau ốm. Mấy đứa con ông Long về ở lỳ trong ngôi nhà đó, để mặc mẹ kế phải lang thang ăn nhờ ở đậu các nhà hàng xóm. Sự việc tưởng chừng bế tắc khi ngay cả ông Long vì quá chán nản nên đã chấp nhận để "vợ" phải ra đi hòng chiều lòng các con.

Nhưng rồi tổ hòa giải xuất hiện, họ đã làm nhiều việc để giúp đỡ bà Thi có chút vật chất vượt qua những ngày khó khăn, đồng thời các thành viên tổ hòa giải tiếp cận những đứa con riêng của ông Long để nói chuyện, phân tích phải trái. Tổ hòa giải đã đưa ra phương án: Chỉ khi các con ông Long làm tròn trách nhiệm chăm nuôi bố, mới được thừa hưởng một nửa căn nhà, nửa còn lại thuộc về bà Thi vì bà là người đã đóng góp công sức cùng ông mấy chục năm qua.

Tận mắt chứng kiến tấm lòng nhân ái và kiên trì của các cô chú trong Tổ hòa giải, lại được phân tích thiệt hơn, các con của ông Long đã hiểu ra và chấp nhận phương án đó. Trong một cuộc họp dân phố, các con ông Long đã nói lời xin lỗi bố và mẹ kế, hàng xóm và chính quyền, đoàn thể địa phương. Sau đó, họ đón bà Thi về lại phần nhà của bà, giúp bố sửa lại ngôi nhà và chăm sóc ông Long theo đúng đạo làm con.

Nguyên nhân ra đời của "Tổ hòa giải"

Thượng tá Lê Đồng Thanh, Phó trưởng Công an quận Ba Đình cho biết, tổ hòa giải trên địa bàn phường Phúc Xá ra đời từ năm 2006, mục đích là chủ động giải quyết những mâu thuẫn nội bộ trong nhân dân, từ đó sẽ giúp giảm thiểu tình hình tội phạm trên địa bàn. Vốn là phường có số vụ việc chiếm tới 60% ở quận hàng năm, với các vụ do mâu thuẫn chiếm tỉ lệ cao, nên việc Công an phường Phúc Xá tập trung giải quyết bằng chuyên đề "Vận động nhân dân tham gia hòa giải, giải quyết mâu thuẫn nội bộ" đặc biệt có ý nghĩa trong việc gìn giữ ANTT ở phường và cả ở quận.

Chỉ sau một năm thực hiện chuyên đề, những kết quả đạt được trong công tác phòng ngừa, giải quyết mâu thuẫn đã góp phần đảm bảo An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở Phúc Xá, đã không chỉ được cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương đánh giá cao, mà còn được Công an quận Ba Đình và Công an TP Hà Nội ghi nhận là sáng tạo độc đáo.

Để các tổ hòa giải hoạt động hiệu quả của, tránh chủ nghĩa hình thức, Chỉ huy Công an phường tham mưu với Đảng ủy và UBND phường bổ sung những người có kiến thức pháp luật, có kinh nghiệm sống, nhất là khả năng thương thuyết vào các tổ hòa giải. Chỉ sau 1 năm, 100% khu dân cư ở phường đều có tổ hòa giải với gần 60 thành viên. Mỗi tổ hòa giải đều có thành viên là CSKV để tư vấn, giải quyết kịp thời những vấn đề liên quan đến pháp luật. Công an phường cũng chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa nghiệp vụ hiệu quả, đưa vào diện quản lý số hộ có mâu thuẫn trong gia đình, hoặc mâu thuẫn với các hộ khác, từ khi phát sinh.

Bà Nguyễn Thị Thu Đông, Bí thư Chi bộ cụm 8, cho biết: Lực lượng Công an cơ sở luôn song hành cùng tổ hòa giải trong tuyên truyền pháp luật, trực tiếp gặp gỡ từng người dân, nhất là những hộ có mâu thuẫn chưa giải quyết, để hòa giải. CSKV tổ chức giao ban hàng tuần với tổ hòa giải ở khu dân cư, họp với chi bộ tổ dân phố, nắm bắt tình hình, để kịp thời phát hiện các mâu thuẫn và có các phương án phòng ngừa, giải quyết ngay khi mới manh nha. Trên cơ sở đó, Công an phường chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và phối hợp với các tổ chức đoàn thể, cơ quan, doanh nghiệp, khu dân cư làm tốt công tác hòa giải. 

Được biết, Công an phường Phúc Xá đã áp dụng các biện pháp phòng ngừa nghiệp vụ hiệu quả khi chủ động đưa vào diện quản lý loại hộ có mâu thuẫn trong gia đình, hoặc với các hộ khác ngay khi phát sinh mâu thuẫn. Các biện pháp này đã thực sự "tháo ngòi nổ", ngăn chặn không để xảy ra mâu thuẫn từ cơ sở, để không phải đưa lên phường giải quyết. Sở dĩ tổ hòa giải đạt được kết quả đó là do các thành viên luôn đoàn kết, mềm mỏng khi thực hiện nhiệm vụ, đặc biệt dù xử lý bất kỳ vụ việc nào dù lớn hay nhỏ đều phải thấu tình đạt lý.

Hy vọng, sáng kiến "Toàn dân tham gia hòa giải, giải quyết mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân" của Công an phường Phúc Xá sẽ ngày càng được nhân rộng; và những tổ hòa giải chuyên phòng ngừa và giải quyết mâu thuẫn sẽ xuất hiện ngày càng nhiều để tình hình ANTT ở các nơi thêm ổn định. Đây là thành công tiếp nối của Công an phường Phúc Xá ngay sau khi được Công an TP Hà Nội tuyên dương về thành tích đấu tranh chống tội phạm ma túy vào tháng 5/2011, xứng với danh hiệu 2 năm liền là Đơn vị Quyết Thắng