Hàng chục năm qua, Thượng tá Đặng Minh Tâm, nguyên cán bộ Công an tỉnh Lâm Đồng, đã băng rừng, lội suối, lặng lẽ tìm tới khắp các buôn gần, bản xa để sưu tầm các hiện vật gắn liền với phong tục tập quán, đời sống sinh hoạt, tín ngưỡng…để lưu giữ lại “linh hồn Tây Nguyên” trước cơn bão hội nhập và “chảy máu cổ vật”.
 |
Những hiện vật của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên được Thượng tá Đặng Minh Tâm sưu tầm đã lên tới con số hàng chục nghìn.
|
|
Chiếc ghế của vua voi, theo chủ nhân của nó, thời bấy giờ trước mỗi chuyến vào rừng săn voi con đưa về thuần hóa, phục vụ việc đi lại, kéo gỗ, những trai tráng trong các buôn làng phải tìm tới vua voi để xin phép. Vua voi sẽ ngồi lên chiếc ghế này để làm lễ, thực hiện các nghi thức cúng vái thần linh.
|
|
Vừa cùng một số giảng viên khoa lịch sử Trường ĐH Đà Lạt đi công tác tại huyện Lạc Dương trở về, Thượng tá Đặng Minh Tâm liền bắt tay vào việc phác họa bức tượng gỗ hình ảnh một trẻ nhỏ đang leo lên cầu thang, kề đó là tượng người phụ nữ người K’ho đang đi rẫy về.
|
|
Trong bộ sưu tập về ché cổ, Thượng tá Đặng Minh Tâm có cả chiếc ché thế mạng của người Bana được chế tác từ thế kỷ 13, lúc bấy giờ giá trị chiếc ché tương đương khoảng 15 con trâu, được anh xếp vào hạng quý hiếm nhất trong các loại ché cổ của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.
|
|
Có niên đại xa xưa hơn nữa, trước khi xuất hiện thời kỳ kim khí là bộ đàn đá vẫn còn rất nguyên ven cũng được anh Tâm sưu tầm
|
|
Nhiều sợi dây dùng để trói voi, dụng cụ thuần hóa, dạy dỗ voi, các loại vũ khí thô sơ như cung, nỏ, dao… cũng được Thượng tá Đặng Minh Tâm cất công sưu tầm đưa về trưng bày, lưu giữ.
|
|
Những chiếc trống đồng của nền văn hóa Đông Sơn được phát hiện ở Tây Nguyên cũng có mặt tại khu trưng bày này.
|
|
| Con dao cúng của người K'ho mà phải mất nhiều năm đi lại Thượng tá Đặng Minh Tâm mới mua được |
|
Chỉ tính riêng khu trưng bày nhạc cụ đã có hàng trăm nhạc cụ truyền thống của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên, trong đó có nhiều loại mà đến bây giờ có lẽ chỉ còn lại ở nơi này.
|
|
| Theo Thượng tá Đặng Minh Tâm, đến nay anh đã sưu tầm được khoảng 30.000 hiện vật gắn liền với đời sống sinh hoạt, văn hóa, tín ngưỡng bà con các dân tộc Tây Nguyên. Ngoài trưng bày tại gia đình để phục vụ nhu cầu học tập của sinh viên, các nhà nghiên cứu, anh Tâm còn gửi đi trừng bày ở nhiều nơi. |
|
Những chiếc trống khổng lồ, cao tới 1,5m được làm bằng da voi, trống được làm bằng da trâu rừng, da nai…
|
|
Anh Tâm còn có nguyên một bộ đúc nhẫn nguyên vẹn của người Churu. Bộ sưu tập với hàng trăm đồ trang sức quý hiếm khác nhau như khuyên tay, vòng cường đeo cổ, vòng đeo tay, nhẫn…
|
|
| Những chiếc ché cổ quý hiếm |
|
| Lối xuống một kho chứa hiện vật khác của Thượng tá Đặng Minh Tâm |
|
| Dụng cụ săn bắt cá của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên |
|
| Một bộ quần áo cổ được làm bằng tre được anh Tâm sưu tầm |
|
| Khung cửi dệp thổ cẩm của bà con Tây Nguyên |
Kim Ngân
