Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà thơ Xuân Diệu:

Xuân Diệu và những bài thơ ngoài tình yêu đôi lứa

09:03 16/03/2016
Ngày 15-3, tại Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc Việt Nam đã tổ chức buổi Hội thảo khoa học với chủ đề “Xuân Diệu với văn hóa dân tộc”, nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của ông. Tại đây, nhiều tham luận đã mang đến một hình ảnh Xuân Diệu không giống như nhiều người vẫn nghĩ.

Theo báo cáo đề dẫn, Giáo sư Hoàng Chương, Tổng Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc khẳng định: “Chúng tôi tổ chức cuộc hội thảo này không phải để bàn thảo sâu về sự nghiệp thơ ca của một thi sĩ hàng đầu trong làng Thơ Mới, mà nói về sự cống hiến của ông cho sự nghiệp văn hóa dân tộc nước nhà. Dĩ nhiên 15 tập thơ của ông với 1.000 trang thơ cùng với 5 tập tiểu luận, văn xuôi, đó là di sản văn hóa dân tộc đặc biệt, đã được Nhà xuất bản Văn học tập hợp in thành 6 tập gồm 6.000 trang sách khổ lớn, là một đóng góp lớn lao cho nền văn hóa dân tộc nước nhà”.

Nói đến Xuân Diệu, ai cũng biết ông là “Ông hoàng của thơ tình yêu” với những câu thơ nổi tiếng: “Yêu là chết ở trong lòng một ít/ Vì mấy khi yêu mà chắc được yêu”. Tuy nhiên, theo tham luận tại hội thảo của Tiến sĩ Nguyễn Minh San, Phó Tổng biên tập Tạp chí Văn hiến Việt Nam, nói về một đời thơ trên 50 năm của thi sĩ Xuân Diệu, người con sinh ra và lớn lên ở vạn chài Gò Bồi (xã Tùng Giản, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định) với những tập “Thơ thơ” (1939); “Gửi hương cho gió” (1945); “Ngọn quốc kỳ” (1945); “Hội nghị non sông” (1946); “Riêng chung” (1960)…, thì nếu chỉ đánh giá và nhớ có thế thôi chưa đủ, chưa hết tầm và nhất là chưa hiểu Xuân Diệu. 

Theo Tiến sĩ Nguyễn Minh San, trong làng thơ hiện đại Việt Nam, đến nay, Tố Hữu là thi sĩ làm thơ sớm, làm thơ nhiều và làm thơ hay nhất về Bác Hồ. Nhưng, có một nhà thơ nữa cùng thời với Tố Hữu cũng làm thơ sớm, làm thơ nhiều và có nhiều bài thơ hay về Bác Hồ, đó chính là Xuân Diệu. Trong toàn bộ đời thơ của mình, Xuân Diệu đã viết 15 bài thơ riêng về Người: “Ảnh Cụ Hồ”; “Thơ dâng Bác Hồ”; “Một con người”; “Đi theo Bác Hồ”; “Nghe tiếng gọi Bác Hồ toàn dân đánh thắng giặc Mỹ”… 

Đó là chưa kể Xuân Diệu còn có 13 bài nghiên cứu sâu về Bác Hồ, như: “Ngày độc lập 2-9-1945", viết tháng 9-1946; “Lễ sinh nhật Hồ Chủ tịch”, viết ngày 19-5-1947; “Đứa con độc lập”, viết ngày 2-9-1947; “Thơ dâng Cụ Hồ”, viết tháng 5-1950… Qua những thống kê trên, mọi người đều thấy được tình yêu Bác Hồ, cảm xúc thơ về Bác Hồ và sức lao động sáng tạo trong việc xây dựng hình tượng Bác Hồ trong thơ Xuân Diệu là vô cùng lớn lao.

Quang cảnh buổi hội thảo.

Theo Thạc sĩ Đặng Ngọc Vân, với cái nhìn mới của một thi sĩ lãng mạn, Xuân Diệu nhìn ra đất nước tươi đẹp này là do thành quả lao động cần cù của những người nông dân Việt Nam nói chung và người dân Nghệ An nói riêng: “Bước nông dân phát động dẫm trên đường/ Xã Cát Văn một mảnh đất Thanh Chương/ Mà tôi thấy cả quê hương nước Việt”.

Bấy giờ, khi thấy hết cuộc đời thực của người nông dân, tác giả đã ba cùng với người nông dân: cùng ở, cùng làm, cùng ăn: “Làng quê kia trước tôi nhìn lạnh nhạt/ Khác thị thành vênh váo tạt vài hôm/ Từ khi làm cán bộ đội về thôn/ Làng quê ấy tôi chăm lo khuya sớm/ Móc đất, đắp bờ, lội bùn bì bõm/ Cơm khoai sê bát, giường nát chung nằm”.

Xuân Diệu thấy người nông dân ngàn năm nay khổ cực, chịu bất công nhưng luôn thủy chung với đất đai và bây giờ được đánh thức. Người nông dân say mê với việc được đổi đời mà những người tuyên truyền đường lối chính sách của Đảng lại chính là những cán bộ trong đội cải cách ruộng đất như Xuân Diệu: “Hai tháng đổi đời, long trời lở đất/ Bạn cố bần vùng dậy tựa vừng đông/ Tôi với nông dân đấu cật chung lòng/ Chung câu hò tiếng hét lời mong”.

Nói như Giáo sư Hoàng Chương, thì thi sĩ Xuân Diệu là một tài năng đặc biệt được sinh ra trên miền đất địa linh nhân kiệt. Đất Bình Định nói chung, huyện Tuy Phước nói riêng là đất võ trời văn nên Xuân Diệu đã chịu ảnh hưởng sâu sắc từ thủa mới lọt lòng. 

Cái cốt nghệ thuật dân gian, nghệ thuật truyền thống trên mảnh đất này như loại hình Hát bội, Bài chòi… đã dần thấm sâu trong tâm hồn một tài năng trẻ, để từ khi 17 tuổi, ông đã có những bài thơ hay mang đậm hơi hướng dân ca, cho dù học trường Tây, am hiểu văn học Pháp rất sớm, nhưng không những nó không thể làm giảm đi tính dân tộc và tình yêu quê hương đất nước trong con người ông, mà qua đó, tình yêu với Đảng, Bác Hồ và nhân dân lại luôn hiện ra trong thơ Xuân Diệu một cách hết mực nghĩa tình và sâu sắc.

Cảnh Vũ

Chiều 29/5, với 461/463 đại biểu Quốc hội (96,44% tổng số đại biểu) biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội. Nghị quyết giao chủ đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân không sử dụng vốn đầu tư công.

Ngày 29/5, Công an tỉnh Thái Bình cho biết, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Bình đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Đánh bạc” và “Rửa tiền”, khởi tố 14 bị can về tội “Đánh bạc” quy định tại Điều 321 Bộ luật Hình sự, khởi tố 7 bị can về tội “Rửa tiền” quy định tại Điều 324 Bộ luật Hình sự.

Ngày 29/5, Văn phòng Chính phủ có văn bản số 4755/VPCP-CN truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về việc lựa chọn nhà thầu thi công xây dựng Gói thầu xây dựng đường cao tốc thuộc Dự án đường bộ cao tốc TP Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành (đoạn qua tỉnh Bình Phước).

Ngày 29/5, Công an tỉnh Hòa Bình phối hợp với Cục Xây dựng phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc (ANTQ) tổ chức Hội nghị “điểm” Sơ kết công tác xây dựng, duy trì, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến về công tác bảo đảm ANTT trong xây dựng nông thôn mới năm 2024 tại xã Lạc Thịnh, huyện Yên Thủy.

Nằm trong chương trình phối hợp công tác tuyên truyền giữa Công an tỉnh Yên Bái và Cục Truyền thông CAND, Bộ Công an, ngày 29/5, đoàn phóng viên các cơ quan báo chí trong và ngoài lực lượng CAND vừa có chuyến nghiên cứu thực tế tại Yên Bái. Đoàn do Thiếu tướng Trần Thanh Phong, Phó Cục trưởng Cục Truyền thông CAND làm trưởng đoàn.

Với chủ đề “Đón kỷ nguyên mới”, Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng 2025 (DIFF 2025) sẽ chính thức khai mạc vào tối 31/5 tới, quy tụ 10 đội pháo hoa đến từ 3 châu lục. Đây là mùa lễ hội có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, đánh dấu sự trở lại ngoạn mục của một trong những sự kiện văn hóa – du lịch tầm cỡ hàng đầu châu Á.

Đại biểu Nguyễn Minh Đức đánh giá, Luật Căn cước vô cùng tiến bộ khi đưa ra 1 chế định là cấp Giấy chứng nhận căn cước cho những người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch, đồng thời đề nghị Điều 19, Điều 23 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam cần bổ sung đối tượng này, phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an rà soát cụ thể.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.