Công bố loạt tài liệu gốc về Quân đội nhân dân Việt Nam từ ngày đầu thành lập
Gần 150 tài liệu, hình ảnh về lực lượng Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam từ những ngày đầu thành lập cho đến nay, trong đó có một số tài liệu mới được giải mật được Trung tâm Lưu trữ quốc gia III, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước, Bộ Nội vụ, công bố vào ngày 4/12, tại Hà Nội. Buổi công bố có 2 khách mời đặc biệt là Thiếu tướng Phạm Sơn Dương - con trai Thủ tướng Phạm Văn Đồng và ông Võ Hồng Nam - con trai của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
Theo Phó Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước Trần Trung Kiên, ngày 22/12/1944, đội Việt Nam tuyên truyền Giải phóng quân được thành lập tại huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng, dưới sự chỉ huy của đồng chí Võ Nguyên Giáp. Đây là đơn vị chủ lực đầu tiên của lực lượng vũ trang cách mạng và là tiền thân của QĐND Việt Nam. Từ khi ra đời, phát triển, QĐND Việt Nam được Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh tổ chức, giáo dục và rèn luyện, là lực lượng nòng cốt của lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam.
QĐND Việt Nam đã kế thừa và phát huy truyền thống quý báu của dân tộc, vừa chiến đấu vừa xây dựng, ngày càng phát triển và không ngừng trưởng thành, lớn mạnh.
Hiện nay, các tài liệu về QĐND Việt Nam đang được lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia III rất nhiều. Đây là những tài liệu gốc, quý giá được các thế hệ cán bộ lưu trữ bảo quản, gìn giữ. Buổi công bố tài liệu lưu trữ quốc gia "80 năm QĐND Việt Nam" là sự kiện nhiều ý nghĩa nhân kỷ niệm 80 năm ngày thành lập QĐND Việt Nam, đồng thời phát huy giá trị tài liệu lưu trữ trong phục vụ xây dựng phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ chủ quyền đất nước.
Giám đốc Trung tâm Lưu trữ quốc gia III Trần Việt Hoa cũng cho hay, Trung tâm chọn, trưng bày giới thiệu gần 150 tài liệu, hình ảnh được lựa chọn từ các phông tài liệu hành chính: Phủ Thủ tướng, Quốc hội, Bộ Nội vụ, Chủ tịch nước/Văn phòng Chủ tịch nước, Ủy ban Thống nhất Chính phủ. Nhiều tài liệu thuộc khối tài liệu sưu tầm và các phông tài liệu ảnh từ Bộ Ngoại giao, Thiếu tướng Hoàng Kiền, nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Bá Khoản, Giáo sư Hoàng Minh Giám, Thiếu tướng Đặng Vũ Hiệp, các nghệ sĩ sáng tác các tác phẩm về quân đội như nhạc sĩ Trọng Loan, Doãn Nho, Trọng Bằng....
Những tài liệu được lựa chọn giới thiệu đợt này là tài liệu gốc, nhiều tài liệu lần đầu tiên đưa ra giới thiệu đến công chúng, chứa đựng những thông tin tin cậy về quá trình thành lập, xây dựng, củng cố tổ chức bộ máy, chính sách quốc phòng và chặng đường dài phát triển của lực lượng QĐND Việt Nam. Ngoài ra còn một số tài liệu về các chủ đề khác như hồ sơ, kỷ vật của cán bộ đi B, tài liệu về những ca khúc được sáng tác trong thời chiến, phục vụ kháng chiến và ca ngợi QĐND Việt Nam.
Tham quan khối tài liệu, Thiếu tướng Phạm Sơn Dương, con trai của Thủ tướng Phạm Văn Đồng cho biết, mặc dù ông gắn bó lâu năm trong QĐND, từng là Phó Giám đốc Viện Khoa học và Quân sự nhưng đây là lần đầu tiên ông được tiếp cận các văn bản này. Trước đây, ông đã được tiếp cận nội dung nhiều văn bản nhưng chỉ là trích dẫn lại từ tài liệu khác. Việc công bố các tài liệu lưu trữ rất cần thiết, nhất là trong bối cảnh lan truyền thông tin dễ dàng nhưng cũng rất dễ “tam sao thất bản”, có không ít thông tin chưa chính xác về QĐND hiện nay. Thiếu tướng Phạm Sơn Dương cũng cho rằng, nhìn vào các tài liệu được công bố, chúng ta học được rất nhiều điều.
“Các văn bản trước đây rất ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu. Đây là cách soạn thảo văn bản mà hiện nay chúng ta cần học tập”, Thiếu tướng Phạm Sơn Dương nói.
Tài liệu lưu trữ “80 năm QĐND Việt Nam” bao gồm nhiều khối tài liệu tiêu biểu. Trong đó, tài liệu về thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân - tiền thân của QĐND Việt Nam có nhiều tài liệu đặc biệt như: Chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh về việc thành lập đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân, tháng 12/1944; Diễn văn của đồng chí Văn (Võ Nguyên Giáp) đọc ngày 22/12/1944 trong khu rừng Trần Hưng Đạo, Hoàng Hoa Thám nhân ngày thành lập Đội giải phóng quân đầu tiên; ảnh lễ tổ chức thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân ở khu rừng Trần Hưng Đạo (Cao Bằng) ngày 22/12/1944...
Đáng chú ý, trong khối tài liệu có nhiều tài liệu đặc biệt về Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Thủ tướng Phạm Văn Đồng với QĐND Việt Nam, gắn liền với nhiều thời khắc lịch sử quan trọng của đất nước: Mười hai điều Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy bộ đội làm công tác chính trị trong lúc kháng chiến, năm 1946-1947; Thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi các chiến sĩ vệ quốc đoàn, tự vệ, dân quân toàn quốc, tháng 1/1947; Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Tổng Chỉ huy Quân đội quốc gia Việt Nam báo cáo với Chủ tịch Hồ Chí Minh về kế hoạch phá tan âm mưu của Pháp tấn công Việt Bắc, Thu - Đông năm 1947; Lời kêu gọi của Đại tướng Tổng tư lệnh quân đội Quốc gia và nhân dân Võ Nguyên Giáp về việc tích cực chuẩn bị tổng phản công năm 1949; Công văn số 400-TTg ngày 23/9/1954 của Thủ tướng Phạm Văn Đồng về việc gọi tên Quân đội của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa là “Quân đội nhân dân Việt Nam”…
Ngoài ra, Ban tổ chức còn giới thiệu nhiều tài liệu về tổ chức bộ máy, cán bộ Bộ Quốc phòng và tên gọi, quân hiệu, cấp hiệu, phù hiệu, lễ phục của QĐND Việt Nam; nhiều tài liệu, hình ảnh về QĐND từ toàn quốc kháng chiến đến Chiến dịch Điện Biên Phủ 1946-1954 và những năm kháng chiến chống đế quốc Mỹ 1954-1975; chính sách, chế độ đối với bộ đội, dân quân; Quân đội, quốc phòng thời kỳ hòa bình, đổi mới; pháp luật Quân đội và nhiều tài liệu về khen thưởng công trạng đối với tập thể, cá nhân trong QĐND Việt Nam.
Dịp này, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III đã trao tặng Thiếu tướng Phạm Sơn Dương và ông Võ Hồng Nam một món quà đặc biệt là Bộ sưu tập chữ ký của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong tài liệu lưu trữ thời kỳ 1943 - 1969.