Hải Phòng hơn 30 năm đi tìm biểu tượng

Có thể nói Hải Phòng vốn dĩ đã có khá nhiều dấu ấn mang tính biểu tượng, mà người Hải Phòng luôn nhắc đến như một niềm tự hào. Nổi bật là “thành phố Cảng”, “thành phố Hoa Phượng Đỏ”, “thành phố Cửa Biển”, “nữ tướng Lê Chân”…

Cùng với những hình tượng này, cũng có khá nhiều tác phẩm được cho là biểu trưng, biểu tượng liên quan được thể hiện, xuất hiện trong các sản phẩm kinh tế, xã hội, văn hóa, du lịch… theo dọc thời gian. Nhưng thực tế, đến nay Hải Phòng vẫn chưa có một tác phẩm biểu tượng thực sự, mang tính thống nhất, được thể chế hóa bằng các quyết định hành chính và mang tính đại diện cho thành phố. Chính vì vậy, cuộc thi “Sáng tác biểu tượng TP Hải Phòng” đang diễn ra được đặt rất nhiều kỳ vọng.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Lê Khắc Nam, trong hơn 30 năm qua, trước cuộc thi lần này, Hải Phòng đã có 5 cuộc thi sáng tác biểu tượng. Cụ thể, vào các năm 1992, 1999, 2000, 2007 và lần thứ 5 là năm 2015. Tuy nhiên, toàn bộ những tác phẩm được lựa chọn từ 5 cuộc thi, vì nhiều lý do khác nhau, đều không chính thức được chọn là biểu tượng của Hải Phòng.

Ông Lê Khắc Nam cho biết thêm, việc lựa chọn được một biểu tượng để giới thiệu, quảng bá hình ảnh là nỗi trăn trở của lãnh đạo và nhân dân thành phố nhiều năm qua. Chính vì vậy, từ tháng 3/2022, Hải Phòng tiếp tục phát động cuộc thi “Sáng tác biểu tượng TP Hải Phòng” lần thứ 6. “Với kinh nghiệm rút ra từ những lần tổ chức các cuộc thi trước, lần này sẽ tìm được một biểu tượng đảm bảo phù hợp, thể hiện được bản sắc và tính hiện đại, xứng tầm với Hải Phòng”, ông Lê Khắc Nam bày tỏ kỳ vọng.

Lễ phát động được tổ chức quy mô tại TP Hải Phòng, cuộc thi sau đó còn được tổ chức phát động tại TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Hội đồng nghệ thuật được thành lập, giám khảo gồm những chuyên gia, nhà quản lý uy tín trên cả nước như: Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH Mỹ thuật Việt Nam… và nhiều họa sỹ tên tuổi khác. Cùng với đó, Ban tổ chức cũng xây dựng quy chế, điều lệ giải, với mẫu biểu tượng được HĐND TP Hải Phòng thông qua là biểu tượng mới đạt là giải Nhất và được thưởng 500 triệu đồng.

Đánh giá về điều này, Phó GS.TS Ngô Tuấn Phong, Phó Cục trưởng Cục Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm (Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) cho rằng, cuộc thi đã được tổ chức phát động rất khoa học, bài bản, đem đến cho các họa sỹ, nhà thiết kế sự trân trọng.

Theo bà Trần Thị Hoàng Mai, Giám đốc Sở Văn hoá và Thông tin (VH&TT) Hải Phòng, sau hơn 7 tháng phát động, Ban tổ chức cuộc thi đã chọn 125 tác phẩm trong tổng số 992 tác phẩm dự thi của 850 tác giả cả trong và ngoài nước. Để tìm được biểu tượng cho mình, TP Hải Phòng đã tìm mời thành viên hội đồng nghệ thuật, ban giám khảo là những họa sĩ tên tuổi của cả nước, người đứng đầu ngành mỹ thuật, hội họa của các tỉnh, thành phố lớn như: TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng... Trên cơ sở đó đã chọn 10 tác phẩm vào chung kết, tiếp đó chọn 5 tác phẩm vào vòng cuối và tiếp tục được tổ chức lấy ý kiến rộng rãi trong nhân dân...

Kết quả các đợt thăm dò ý kiến nhân dân cũng như chia sẻ trên mạng xã hội, số đông liên quan đều bày tỏ sự hưởng ứng, tham gia lựa chọn với tinh thần xây dựng khá cao. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có những ý kiến cho rằng, biểu tượng được chọn cần phải đặc biệt ấn tượng, để mỗi người nhìn qua có thể thấy được đó là Hải Phòng. Tác phẩm phải thể hiện được những đặc trưng, tiêu biểu của vùng đất và con người Hải Phòng. Thông qua biểu tượng, các tầng lớp nhân dân và du khách sẽ có được sự nhìn nhận khái quát về truyền thống lịch sử, công cuộc xây dựng và phát triển của TP Hải Phòng.

Đến thời điểm hiện tại, cuộc thi “Sáng tác biểu tượng TP Hải Phòng” vẫn tiếp tục lộ trình. Giám đốc Sở VH&TT Hải Phòng cho biết thêm, ngay cả khi lựa chọn được tác phẩm cuối cùng, Ban tổ chức vẫn tiếp tục đưa ra lấy ý kiến nhân dân, nếu đạt yêu cầu mới trình HĐND TP thông qua, sau đó tác phẩm mới chính thức trở thành biểu tượng.

Như vậy, hành trình đi tìm biểu tượng cho TP Hải Phòng còn chưa có hồi kết. Hy vọng rằng sau hơn 30 năm “đi tìm”, với sự cầu thị, công tâm, khách quan và tập trung trí tuệ cao, những nỗ lực của các cấp lãnh đạo và nhân dân TP Hải Phòng sẽ được đền đáp xứng đáng.