Ra mắt sách “Ba người vượt ngục Guyane”:

Hành trình vượt nửa vòng Trái đất trở về quê hương của 3 chí sĩ yêu nước quả cảm

14:05 12/07/2025

Sách “Ba người vượt ngục Guyane” của kĩ sư Đỗ Thái Bình là một công trình khảo cứu công phu, chứa đựng nhiều tư liệu lịch sử về hành trình vượt ngục để trở về quê hương của các chí sĩ yêu nước đầu thế kỷ 20 bị thực dân Pháp tù đày biệt xứ tại đảo Guyane.

Ngày 12/7, tại NXB Hội Nhà văn Việt Nam (TP Hà Nội) diễn ra lễ ra mắt sách “Ba người vượt ngục Guyane” của kĩ sư Đỗ Thái Bình. 

Cuốn sách dày hơn 500 trang, kể lại câu chuyện của 3 chí sĩ Nguyễn Quang Diêu, Lý Liễu và Đỗ Văn Phong từ khi bị tòa án thực dân Pháp kết án khổ sai, lưu đày sang nhà lao ở Guyane (vùng lãnh thổ hải ngoại của Pháp ở Nam Mỹ), nhưng vẫn giữ trong mình ý chí sống để rồi bắt đầu hành trình vượt ngục trở về quê hương.

Ra mắt sách về hành trình vượt ngục bi tráng của 3 chí sĩ yêu nước đầu thế kỷ 20 -0
Tác giả Đỗ Thái Bình (phải) chia sẻ về hành trình viết cuốn sách.

Cuốn sách còn đặc biệt ở phần phụ lục - một danh sách chi tiết những tù nhân Việt Nam từng bị lưu đày ở Guyane, được chú giải đầy đủ họ tên, số tù, năm tuyên án, tên con tàu áp giải, và các trại giam mà họ từng bị giam giữ. Đây là nguồn tư liệu vô giá đối với người làm sử và độc giả quan tâm đến lịch sử đầu thế kỷ 20.

Kĩ sư Đỗ Thái Bình là một nhà nghiên cứu về hàng hải, từng viết và chuyển ngữ nhiều sách, công trình về hàng hải, tàu thuyền. Ông là cháu nội của nhà nho Đỗ Văn Phong, một trong 3 chí sĩ hoạt động yêu nước nêu trên và cũng là người sáng lập thương hiệu NXB Mai Lĩnh nổi tiếng.

Để viết cuốn sách, kĩ sư Đỗ Thái Bình dành hàng chục năm nghiên cứu, thu thập tư liệu, văn khố tại các trung tâm lưu trữ của Việt Nam, Văn khố Hải ngoại (ANOM) ở Pháp và trên thế giới. Ông đã tự mình tới Guyane để tìm lại những dấu vết lịch sử của ông nội khi bị giam cầm cùng các chí sĩ yêu nước khác sau bản án ngày 5/9/1913 của thực dân Pháp và cuộc đào thoát đầy ly kỳ của họ.

Cuốn sách "Ba người vượt ngục Guyane".

Qua cuốn sách, tác giả đã khắc họa chân dung các chí sĩ, cách họ nuôi dưỡng lý tưởng sống và lên kế hoạch tìm về quê hương ở nơi xa cách nửa vòng Trái đất. Để rồi khi thời cơ đến, họ băng sông Maroni của Guyane đến nước láng giềng Surinam rồi tiếp tục di chuyển sang đảo Trinidad, và từ đó, mỗi người lần lượt tìm cách riêng về Việt Nam trên những con tàu xuất phát từ Bắc Mỹ.

Đại tá Trần Duy Hiển, Phó Tổng Biên tập Báo CAND chúc mừng tác giả Đỗ Thái Bình.

Kĩ sư Đỗ Thái Bình chia sẻ: “Tôi muốn viết cuốn sách này để tưởng nhớ những người yêu nước đã sống, đã hi sinh ở Guyane và để tri ân những người đã giúp nhóm tù, trong đó có ông nội tôi, vượt ngục thành công. Số phận của mỗi người đều gắn chặt với tập thể và với lịch sử”.

Tại lễ ra mắt sách, nhà sử học Dương Trung Quốc cho biết, “Ba người vượt ngục Guyane” là một nghiên cứu đồ sộ, có khối lượng kiến thức lớn. Ông nhận định, đã có những công trình nghiên cứu về cuộc đời các chí sĩ yêu nước giai đoạn đầu thế kỉ 20, nhưng vẫn còn nhiều khoảng trống. “Cuốn sách đã cho thấy phần nào những bí ẩn chưa từng biết đến, về số phận con người, và về những đóng góp của các chí sĩ yêu nước thời đó”, nhà sử học Dương Trung Quốc nêu.

Nhiều nhà khoa học, người yêu sách và thành viên gia đình các chí sĩ dự lễ ra mắt sách.

GS.TS Nguyễn Chí Bền, nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam đánh giá, cuốn sách không chỉ dừng lại ở giá trị tư liệu đơn thuần. Theo ông, những tư liệu mà kĩ sư Đỗ Thái Bình công bố có chiều sâu và độ bao quát hiếm thấy, được chắt lọc từ hai nguồn chính yếu: điền dã thực địa và tiếp cận thư tịch, tạo nền tảng vững chắc để tái dựng bức tranh lịch sử.

Thái Hà

Sau hơn 5 tháng, với nguồn kinh phí hơn 355 tỷ đồng hỗ trợ từ sự đóng góp của cán bộ, chiến sĩ Công an trên cả nước, hơn 6.000 căn nhà mới đã được xây dựng trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên, giúp người dân an cư lạp nghiệp, vươn lên thoát nghèo.

Điện Kremlin ngày 30/7 cho biết, họ tiếp tục theo dõi các tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump liên quan đến các lệnh trừng phạt đối với Moscow, nhưng khẳng định Nga đã “miễn nhiễm” với các biện pháp như vậy nhờ kinh nghiệm lâu năm.

Hãng thông tấn RIA của Nga đưa tin núi lửa Klyuchevskoy ở vùng Kamchatka đã bắt đầu phun trào sau trận động đất sáng nay. Thông tin này được đưa ra khi Nga dỡ bỏ cảnh báo sóng thần đối với Bán đảo Kamchatka và Quần đảo Kuril sau trận động đất mạnh 8,8 độ Richter xảy ra sáng nay. 

Người đàn ông đi vào tiệm vàng trên đường Võ Văn Vân (xã Tân Vĩnh Lộc, TP Hồ Chí Minh) hỏi mua nhẫn vàng, rồi bất ngờ giật nhẫn bỏ chạy. Nữ nhân viên đuổi theo nắm được cổ áo nhưng bị người này kéo lê trên đường gây trầy xước nhiều chỗ trên người.

Công an phường Bình Kiến (Đắk Lắk) đã tiếp nhận và đang tiến hành xác minh, thu thập chứng cứ để giải quyết đơn tố cáo một nam nhân viên có hành động biến thái lệch lạc với nữ đồng nghiệp trong ca trực đêm tại công sở hành chính.

Ngày 30/7, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN) ra mắt hai cuốn sách tham khảo đặc biệt về Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Bác là Hồ Chí Minh" và "Bác Hồ ở Thái Lan". Đây là những tác phẩm có giá trị nhân văn sâu sắc, được đầu tư công phu, góp phần làm phong phú thêm tư liệu về cuộc đời và sự nghiệp vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

“Mỗi CBCS Công an tỉnh Sơn La tiếp tục cùng nhân dân khắc phục mọi khó khăn, nỗ lực, cố gắng hỗ trợ người dân, là điểm tựa vững chắc của đồng bào vùng cao cứu trợ, giúp đỡ nhân dân dọn dẹp hậu quả, giúp bà con sớm ổn định cuộc sống sau thiên tai” – Thiếu tướng Đặng Trọng Cường, Giám đốc Công an tỉnh nhấn mạnh trong chuyến công tác, làm việc, hỗ trợ người dân vùng lũ tại xã Chiềng Sơ ngày 30/7.

Sáng 30/7, Hội nghị toàn quốc tổng kết phong trào thi đua dân vận khéo và biểu dương mô hình, điển hình dân vận khéo của lực lượng CAND giai đoạn 2021 - 2025 đã diễn ra tại Hà Nội. Thượng tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an, Trưởng Ban Chỉ đạo “Thực hiện phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” Trung ương chủ trì hội nghị.

Ngày 30/7, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lâm Đồng cho biết đã nổ hủy thành công 3 quả bom MK-81 và M117 được người dân liên tiếp phát hiện trong thời gian qua khi hoạt động sản xuất nông nghiệp.

Trong khi tình trạng quá tải trường lớp của các bậc học trên địa bàn diễn ra gay gắt những năm qua, thì danh sách các dự án tồn đọng, dừng thi công do Sở KHĐT (nay là Sở Tài chính) báo cáo với UBND TP Hồ Chí minh vào ngày 11/11/2024 lại cho thấy, trong nhóm các dự án thực hiện theo Luật Đầu tư công có đến 46 dự án xây dựng mới, sửa chữa mở rộng trường học đang bị chậm tiến độ kéo dài, đã hết thời gian bố trí vốn ngân sách…

Dưới vỏ bọc tuyển dụng việc làm nhẹ nhàng, lương cao tại các quán karaoke, nhiều thiếu nữ - có cả trẻ vị thành niên - đã trở thành nạn nhân của những đường dây lừa đảo tinh vi, bị giam giữ, quản lý chặt chẽ, thậm chí cưỡng ép phục vụ khách trái ý muốn. Một hình thức buôn người trá hình đang ngày càng diễn biến phức tạp.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.