"Phút hồi sinh" - Trưng bày chuyên đề về những chiến sĩ cách mạng kiên trung
Ngày 14/11, tại Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày đã diễn ra lễ khai mạc trưng bày chuyên đề “Phút hồi sinh”. Đây là sự kiện do Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò phối hợp với Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tổ chức, hướng tới kỷ niệm 80 ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 – 22/12/2024).
Lễ khai mạc trưng bày có sự tham gia của Ban liên lạc chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày TP Hà Nội và một số tỉnh, thành phố phía Bắc, Ban liên lạc chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày Trại giam tù binh Phú Quốc TP Hà Nội, cùng đông đảo các nhân chứng lịch sử là các cựu tù chính trị, cựu tù binh các nhà tù, trại giam của địch từng được trao trả ở Thạch Hãn, Lộc Ninh năm 1973 - 1974…
Về sự kiện này, Trưởng Ban Quản lý Di tích nhà tù Hỏa Lò Nguyễn Thị Bích Thuỷ cho biết, theo Hiệp định Paris, từ năm 1973, hàng nghìn chiến sĩ cách mạng, đồng bào yêu nước bị địch bắt, tù đày đã được trở về với cách mạng, với nhân dân trong niềm vui chiến thắng. Để góp phần mở ra những cánh cửa ngục tù tăm tối ấy là xương máu, nước mắt của một dân tộc phải ra trận; là sự mất mát, hy sinh của biết bao người con kiên trung trong lao tù; là nỗi đau của những người mẹ phải lìa xa con, vợ mất chồng, em mất anh... Thực hiện Hiệp định Paris, các cuộc trao trả tù binh, tù chính trị giữa ta và địch được triển khai từ tháng 2/1973.
Trưng bày chuyên đề “Phút hồi sinh” gợi nhớ thời khắc lịch sử hào hùng của những ngày chiến thắng trở về. Đây cũng là hoạt động nhiều ý nghĩa để thế hệ sau càng thêm thấu hiểu và tri ân công lao, sự hy sinh anh dũng của các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt, tù đày, từ đó càng thêm trân quý giá trị của hòa bình, của độc lập, tự do ngày hôm nay.
Trưng bày gồm 3 phần. Trong đó phần 1 chủ đề “Mở cửa ngục tù” giới thiệu các tư liệu, hình ảnh về hệ thống hệ thống nhà tù, trại giam được đế quốc Mỹ và chính quyền Việt Nam Cộng hòa thiết lập khắp miền Nam. Sau năm 1954, sáu nhà tù, trại giam được mệnh danh là “địa ngục trần gian” lớn nhất miền Nam là: Côn Đảo, Phú Quốc, Chí Hòa, Phú Lợi, Tân Hiệp, Thủ Đức. Tại đây, nhiều thủ đoạn tàn khốc đã được áp dụng nhằm đày ải về thể xác, tinh thần tù nhân. Kiên cường đấu tranh chống chế độ giam cầm hà khắc, nhiều chiến sĩ đã anh dũng hy sinh.
Phần thứ 2 với chủ đề “Ngày chiến thắng trở về” giới thiệu các tư liệu, hình ảnh về các cuộc trao trả tù binh, tù chính trị giữa ta và địch được triển khai từ tháng 2/1973. Thực hiện Hiệp định Paris, các cuộc trao trả diễn ra nhiều đợt tại nhiều địa điểm khác nhau, trong đó hai địa điểm trao trả lớn nhất là sông Thạch Hãn (tỉnh Quảng Trị) và sân bay Lộc Ninh (nay thuộc huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước).
Phần 3 có chủ đề “Viết tiếp bản hùng ca” trưng bày các tư liệu, hình ảnh về các các cựu tù binh, tù chính trị vượt qua nỗi đau thương tật, hoàn cảnh khó khăn, bền bỉ vươn lên trong quá trình học tập, công tác, phối hợp với lực lượng vũ trang của địa phương tổ chức tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, thăm hỏi các bạn tù có hoàn cảnh khó khăn. Phần 3 đồng thời trưng bày nhiều hình ảnh về các cuộc gặp mặt, tri ân các cựu tù của Đảng, Nhà nước, TP Hà Nội và nhiều hình ảnh xúc động về những cựu tù binh trở lại thăm “địa ngục trần gian” năm xưa.
Trưng bày chuyên đề “Phút hồi sinh” diễn ra đến ngày 31/3/2025 tại Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, xã Nam Triều, huyện Phú Xuyên, Hà Nội.