Người bị tử hình 16 năm trước được tuyên vô tội

Sự việc xảy ra vào mùa thu năm 1996, khi phi công thực tập 21 tuổi Chan Chung-co thuộc một đơn vị không quân gần Đài Trung bị kết tội hãm hiếp và giết người. Nạn nhân là một bé gái 5 tuổi, con của một chủ quán bên trong căn cứ. Thi thể bé nhỏ bị vùi dưới hố ga gần nhà vệ sinh công cộng, còn trong sọt rác là mảnh giấy dính máu nạn nhân cùng tinh trùng của Chan vương vãi trên đó.

Trước bằng chứng không thể chối cãi, Chan bị bắt giữ hôm 12/9/1996 và bị kết án tử hình, để rồi gần một năm sau bị dẫn giải ra pháp trường. Trong quá trình trước lúc thi hành án, cha mẹ Chan là ông Chan Jang-an và bà Van Tai-len luôn một mực kêu oan, cho rằng con mình bị ép cung buộc phải nhận tội. Người cha từng quả quyết với tờ báo Taipei Times là con trai ông đã bị tra tấn, qua những lá thư Chan bí mật gửi cho người thân trong những lần thăm nuôi.

Suốt 13 năm ròng gia đình người đã chết tiếp tục gõ cửa các cơ quan hữu trách nhằm minh oan cho kẻ xấu số. Tới tháng 6/2010 thì Control Yuan, một tổ chức độc lập chuyên giám sát công việc của các cơ quan nhà nước đã đề nghị xem xét lại vụ án.

Kết quả điều tra dựa vào mẫu ADN gửi ra nước ngoài phân tích thử nghiệm đã chỉ đích danh thủ phạm là Chou Tszyun-su, một hạ sĩ quan trong trung đội bảo vệ căn cứ. Hung thủ đã sử dụng mẩu giấy vệ sinh mà Chan thủ dâm trước đó để lau chùi hiện trường, dấu vân tay của Chou đã tố cáo hắn. Dạng chứng cứ hết sức đơn giản, không hiểu sao giới xét xử trước kia lại vô tình bỏ qua?

Thủ phạm đích thực Chou Tszyun-su.

Ngoài ra nhóm điều tra thuộc Control Yuan cũng phát hiện ra một sự việc tồi tệ, rằng 14 nhân viên an ninh quân đội đã thay nhau tra tấn Chan liên tục suốt 37 giờ liền với đủ hình thức dã man như chiếu đèn công suất mạnh làm lóa mắt, tra điện, dìm nước… khiến thể chất anh kiệt quệ. Thậm chí họ còn bắt Chan xem đoạn băng ghi cảnh phẫu thuật pháp y xác bé gái hòng khủng bố tinh thần. Control Yuan yêu cầu phải có mức kỷ luật thích đáng đối với nhóm quân nhân đã hành hạ viên phi công thực tập vô tội.

Chou Tszyun-su bị bắt vào đầu năm nay, 2 tháng sau hắn bị khởi tố về tội gây án mạng cùng mức án 20 năm tù giam. Chẳng cần phải đánh đập hay ép cung, Chou thẳng thừng thừa nhận hành vi tội ác cưỡng bức và thủ tiêu bé gái. Điều mâu thuẫn giữa các sự kiện là mặc dù Chou đã nhận tội từ 14 năm trước, ngay trong lần thẩm vấn đầu tiên ứng với thời điểm đúng 3 tháng trước khi Chan Chung-co bị hành quyết, nhưng hắn được loại khỏi diện tình nghi vì có chứng nhận từng điều trị bệnh tâm thần (?!).

Tới năm 2003 Chou Tszyun-su lộ mặt là kẻ ấu dâm chuyên nghiệp, hắn bị tòa xử 7 năm tù về tội hãm hiếp 2 trẻ vị thành niên. Rốt cục kẻ tội phạm vẫn được thụ hưởng cuộc sống, trong khi người vô tội lại bị tước đoạt sinh mạng quý giá. Đây là hệ quả lớn nhất rút ra từ vụ án oan khiên này.

Sau khi nhận được quyết định sửa sai của tòa, bà Van Tai-len thổ lộ với báo giới rằng cảm thấy thỏa lòng khi con mình được minh oan. "Tôi sẽ đem văn bản pháp lý giải oan đến đọc trước mộ chồng và con trai, để vong linh họ được thanh thản dưới suối vàng - bà Van giãi bày tiếp - Điều cay nghiệt là ông nhà đã mất từ năm ngoái, không còn sống đến ngày chứng kiến sự thật hằng theo đuổi". Người mẹ tội nghiệp cũng cho biết nhã ý đòi tòa án phải có một lời xin lỗi chính thức, đồng thời nêu rõ trách nhiệm liên đới của những người đã góp phần gây ra tấn bi kịch của gia đình bà.

Đài Loan là một trong những địa danh có án tử hình hàng đầu thế giới. Trong những năm 80 và 90 thế kỷ trước đã 505 tử tù bị hành quyết, sang thập niên đầu thế kỷ này lại giảm xuống đáng kể còn 36 người do có sự bất đồng về mức án cao nhất.

Giới hữu trách cũng như các tổ chức bảo vệ nhân quyền đều thiên về việc bãi bỏ án tử hình, ngay từ năm 2005 chính quyền Đài Bắc đã quyết định tạm ngưng tuyên mức án cao nhất trong 4 năm kế tiếp và thay vào bằng án chung thân. Thậm chí Bộ trưởng Tư pháp Đài Loan khi ấy là bà Wang Ching-feng còn khởi xướng một chiến dịch đòi kéo dài vô thời hạn lệnh tạm ngưng, đồng nghĩa với việc tránh giết oan những người chưa hẳn đã là tội phạm như trường hợp của Chan Chung-co.

Nhưng dư luận xã hội lại ngả theo hướng ngược lại, như cuộc thăm dò sâu rộng ở cùng thời điểm cho thấy có đến 2/3 số người được hỏi ủng hộ sự duy trì án tử nhằm răn đe tội phạm. Chính việc từ chối ký lệnh hành quyết 44 tử tù đã khiến Bộ trưởng Wang Ching-feng mất chức, còn người kế nhiệm là Bộ trưởng Tư pháp Tseng Yung-fu đã buộc phải khôi phục án tử hình.

Được biết, theo lịch thi hành án trong năm nay sẽ có 45 tử tù Đài Loan bị hành quyết qua hình thức xử bắn