Bài 2: Giăng lưới ngoài biên giới và những bài học quý trong chỉ đạo, điều tra

Lộ diện nguồn gốc khối tài sản kếch xù đứng tên người bố

Qua điều tra, CQĐT cũng phát hiện giao dịch bất minh lên đến hàng chục triệu USD của ông Giang Văn Hiển (bố của Đạt) tại các ngân hàng trong và ngoài nước. Quá trình xác minh đã làm rõ số tiền nêu trên liên quan đến hợp đồng mua bán tàu và khai thác tàu cũ của công ty Vinashinlines.

Với các căn cứ này kết hợp những tài liệu khác có giá trị, ngày 31/12/2014, cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; tham ô tài sản; chứa chấp, tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có; che giấu tội phạm” xảy ra tại Công ty TNHH một thành viên vận tải viễn dương Vinashin.

Ngày 14/1/2015, VKSND tối cao phê chuẩn quyết định khởi tố bị can đối với Giang Kim Đạt về tội “tham ô tài sản”. Ngày 15/1/2015, cơ quan An ninh điều tra ra quyết định khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam ông Giang Văn Hiển (bố đẻ Đạt) để điều tra về tội “Chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có”, “che giấu tội phạm” và tiến hành phong tỏa tài khoản, kê biên 40 bất động sản trên toàn quốc để thu hồi tài sản cho Nhà nước. Ngày 23/1/2015, bổ sung truy nã đỏ quốc tế tội tham ô tài sản với Đạt.

Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang chỉ đạo tại cuộc họp với ban chuyên án.

“Không có vụ án nào dễ dàng, các vụ án kinh tế lớn càng có tính phức tạp, cam go. Thành công đạt được từ sự nỗ lực bền bỉ, từ trí tuệ và quyết tâm thì thành công đó càng có ý nghĩa và đúc rút thêm nhiều bài học kinh nghiệm quý giá” – Bộ trưởng Trần Đại Quang.

Tổ công tác đặc biệt và chuyện ăn mì tôm khô ở Singapore

Quá trình truy xét, CQĐT đã phát hiện nơi nghi vấn Đạt lẩn trốn ở nước ngoài. Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ trưởng Trần Đại Quang, một cuộc họp khẩn có sự tham gia của Thứ trưởng Tô Lâm được tiến hành ngay trong đêm. Một tổ công tác đặc biệt của Tổng cục An ninh do Trung tướng Trình Văn Thống trực tiếp chỉ đạo được giao nhiệm vụ ra nước ngoài phối hợp với cảnh sát nước bạn truy bắt Đạt (trước đó, Đạt đã bỏ trốn sang Singapore, Thái Lan, Trung Quốc và một số nước khác).

Sự phối hợp chặt chẽ giữa tổ công tác với lực lượng bảo vệ pháp luật của nước bạn và tổ chức Interpol được tiến hành rất chặt chẽ, từ đó đã phát hiện Đạt sống trong một thời gian ở Singapore. Tại đây, Đạt đã mua một căn hộ cao cấp với giá 3,6 triệu USD. Trong thời gian này, Đạt có quan hệ tình cảm với một số người không mang quốc tịch nước sở tại. 

Thiếu tướng Nguyễn Đình Thuận, Cục trưởng Cục An ninh kinh tế tổng hợp cho biết, trong quá trình này các trinh sát phát hiện đối tượng xuất cảnh trốn chạy sang nước thứ ba. Tổ công tác đặc biệt đã xin ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Trần Đại Quang và Thứ trưởng Tô Lâm.

Thiếu tướng Nguyễn Đình Thuận cho biết: Quá trình truy bắt Đạt, sự bất đồng về ngôn ngữ, điều kiện tác nghiệp hạn chế cũng như việc xác minh các mối quan hệ của đối tượng ở nước ngoài gặp rất nhiều khó khăn. Trong những ngày đó, anh em trinh sát trong ba lô cứ thủ sẵn mấy gói mì tôm, phở ăn liền, nhiều hôm rong ruổi ở nước bạn đã quá trưa, bụng đói cồn cào nhưng cũng không thể rời vị trí vào tiệm ăn, đành bẻ mì tôm sống lót dạ. Chuyện ăn tạm bợ với trinh sát, với điều tra viên lâu ngày cũng nên quen.

Theo Thiếu tướng Nguyễn Đình Thuận thì một trong những yếu tố quyết định cho thành công của chuyên án chính là yếu tố bí mật, an toàn. Việc anh em ra nước ngoài được giữ bí mật tuyệt đối, ngay cả vợ, con cũng không biết các thành viên của tổ công tác đi đâu, làm gì.

Những chỉ đạo “sốt dẻo” của Bộ trưởng

Quá trình điều tra, những thông tin quan trọng cần xin ý kiến chỉ đạo được báo cáo đồng chí Bộ trưởng Trần Đại Quang và đồng chí Thứ trưởng Tô Lâm. Nhiều hôm, việc gấp, anh em báo cáo trong đêm và nhận được chỉ đạo “sốt dẻo”, tổ công tác lại tiến thêm một bước, tháo gỡ từng nút thắt.

Bộ trưởng Trần Đại Quang chỉ đạo bổ sung thêm lực lượng và tổ công tác “tiếp viện” ngay lập tức lên đường. Trước đó, trong nhiều cuộc họp, Bộ trưởng Trần Đại Quang nhấn mạnh: Giang Văn Đạt là đối tượng chính trong vụ án. Trước khi các sai phạm được cơ quan an ninh phát hiện, đối tượng đã ra nước ngoài, lẩn trốn dưới nhiều vỏ bọc tinh vi. Quan điểm chỉ đạo của Bộ Công an là những phần đã rõ của vụ án thì tiến hành xử lý theo quy định pháp luật; trường hợp còn bỏ trốn phải quyết tâm truy bắt bằng được, dù đây là công việc rất khó khăn. Cùng việc xác minh, làm rõ nguồn gốc tài sản phả kết hợp với việc truy thu tài sản cho Nhà nước. Khi truy bắt được đối tượng sẽ tiếp tục phục hồi điều tra...

Đối tượng Giang Kim Đạt và hồ sơ vụ án.

Thấy ban chuyên án đã theo sát vụ án, ra nước ngoài rất vất vả mà chưa đạt kết quả nhưng mong muốn, nhiều lần sau những ý kiến chỉ đạo đường hướng giải quyết vụ án, Bộ trưởng ân cần thăm hỏi tình hình, điều kiện ăn ở, đi lại của các thành viên tổ công tác, đồng thời động viên cán bộ, chiến sĩ tiếp tục nêu cao tinh thần trách nhiệm, khắc phục khó khăn. “Không có vụ án nào dễ dàng cả, các vụ án kinh tế lớn càng có tính phức tạp, cam go. Thành công đạt được từ sự nỗ lực bền bỉ, từ trí tuệ và quyết tâm thì thành công đó càng có ý nghĩa và đúc rút thêm nhiều bài học kinh nghiệm quý giá” – Bộ trưởng Trần Đại Quang dặn dò. 

Sự chỉ đạo, động viên của đồng chí Bộ trưởng tiếp thêm sức mạnh cho các thành viên ban chuyên án và từng nút thắt khó khăn đã được hóa giải. Chính điều đó cũng sự phối hợp chặt chẽ, sự tham gia tích cực của lực lượng chức năng nước bạn, đến ngày 7/7, tức sau 1.825 ngày đêm kiên trì, mắt xích Giang Văn Đạt đã sa lưới.  

Tại CQĐT, Giang Kim Đạt đã thừa nhận hành vi phạm tội “tham ô tài sản”. Trước hết là hành vi gửi giá, nâng khống hợp đồng mua tàu và khai thác  tàu, chiếm đoạt  tiền của Nhà nước. Trong thời gian làm việc ở công ty Vinashinlines (tháng 5/2006 - 6/2008), Đạt đảm nhiệm quyền trưởng phòng kinh doanh, tham mưu cho Tổng giám đốc Trần Văn Liêm kinh doanh mua bán tàu, khai thác tàu của công ty.

Giang Kim Đạt đã thông đồng cấu kết với nước ngoài gửi giá ăn chia hoa hồng (1% giá trị hợp đồng mua tàu và tiền chênh lệch khi cho thuê tàu từ 1 đến 2 giá). Đạt nhận thức số tiền được hưởng chênh lệch trên là thu nhập bất chính, vi phạm pháp luật và để tránh cơ quan chức năng phát hiện nên Đạt không tự đứng ra mở tài khoản nhận tiền mà thông qua người thân trong gia đình (ông Giang Văn Hiển) mở tài khoản tại nhiều ngân hàng khác nhau.

Sau khi chuyển tiền về, Đạt báo ông Hiển đi rút tiền và chuyển sang sổ tiết kiệm đứng tên người thân. Trong tổng số 18,6 triệu USD, sau khi rút ông Hiển đã đưa cho Đạt chi tiêu cá nhân, số tiền còn lại được sử dụng mua bất động sản và 5-6 xe ô tô đứng tên người thân. Ngoài ra, tại Singapore Đạt đứng tên mua một căn hộ tại Singapore trị giá 3,6 triệu USD Singapore. Trước đó Đạt mua căn hộ khác tại đảo Sentosa, Singapore nhưng đã bán.

Những bài học kinh nghiệm quý giá

Ngay sau khi truy bắt được Giang Văn Đạt, làm rõ các tình tiết liên quan, Bộ trưởng Trần Đại Quang đã biểu dương, khen thưởng thành tích xuất sắc của các lực lượng tham gia phá án.

Việc bắt được đối tượng Giang Kim Đạt là một chiến công đặc biệt xuất sắc, thể hiện quyết tâm của Đảng và Nhà nước, trong cuộc đấu tranh chống tham nhũng; thể hiện sự kiên quyết, kiên trì, bền bỉ của lực lượng Công an, với vai trò nòng cốt trong cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm. Lực lượng Công an đã chấp hành nghiêm túc sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, của lãnh đạo Bộ Công an, điều tra, làm rõ để cơ quan chức năng đưa ra xét xử, không chùn bước trước bất cứ khó khăn, thách thức nào.

Theo Trung tướng Trình Văn Thống, đây là vụ án tham ô, tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng được phát hiện, vụ án từng gây dư luận xấu trong xã hội, ảnh hưởng môi trường đầu tư. Vụ án xảy ra trong bối cảnh tình hình kinh tế nước ta đang gặp nhiều khó khăn, các thế lực thù địch luôn tìm cách phá hoại kinh tế nước ta, đặc biệt là các chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước về quản lý kinh tế.

Trao đổi với phóng viên Báo CAND, Đại tướng Trần Đại Quang khẳng định: Việc bắt giữ Đạt, ngoài là đối tượng chính trong vụ án còn giúp lực lượng Công an có điều kiện làm rõ thêm những vấn đề liên quan và tiếp tục điều tra, truy bắt các đối tượng còn lại. Thành công của việc bắt giữ Đạt còn thể hiện ở chỗ đã thu hồi được số tài sản lớn, gần 20 triệu USD và một số tài sản khác.

Thông qua bắt giữ Đạt, CQĐT rút ra nhiều bài học kinh nghiệm, đó là việc sử dụng tổng hợp các biện pháp nghiệp vụ với sự tham gia của nhiều lực lượng, dưới sự chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an, lãnh đạo Tổng cục An ninh... Đó còn là bài học về việc phối hợp có hiệu quả với Interpol, các cơ quan thực thi pháp luật của nước ngoài; giữ được nguyên tắc tuyệt đối bí mật trong đấu tranh chuyên án...

Đồng chí Bộ trưởng đánh giá cao việc áp dụng các biện pháp nghiệp vụ, từ trinh sát, vận động quần chúng đến điều tra. Hiện, từ thành công vụ án, Đại tướng Trần Đại Quang đang chỉ đạo Tổng cục An ninh tập trung khai thác triệt để các đối tượng trong chuyên án, tiếp tục xác minh, truy bắt các đối tượng khác còn lẩn trốn, khẩn trương điều tra, củng cố chứng cứ, đưa ra truy tố, xét xử để răn đe và phòng ngừa chung, đồng thời tập trung xác minh, thu hồi tài sản trả lại cho Nhà nước.

“Các đơn vị nghiệp vụ, điều tra cần thu thập chứng cứ chặt chẽ và luôn quán triệt tinh thần thượng tôn pháp luật trong quá trình tố tụng, đảm bảo xử lý đúng người, đúng tội, đúng pháp luật” – Bộ trưởng chỉ rõ.

Chiến công đặc biệt xuất sắc nêu trên của các các đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an mà chủ công là Cục An ninh kinh tế tổng hợp đã góp phần vào thành tích chung của toàn lực lượng CAND, thiết thực chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân và 10 năm Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.

Ban chuyên án yêu cầu các đối tượng phạm tội còn lẩn trốn ra đầu thú, nộp lại tài sản cho Nhà nước để được hưởng lượng khoan hồng. Nếu cố tình ngoan cố, dù có chạy trốn đi đâu cũng không thoát khỏi sự kiểm soát của lực lượng công an và trước sau sẽ sa lưới pháp luật.