Đổi mới ở lò luyện cảnh khuyển
Khi toán đối tượng vận chuyển ma tuý rơi vào ổ phục kích của Ban Chuyên án thì chúng đã xả súng. Đồng chí Lường Phát Chiêm hy sinh, một cán bộ khác bị thương nặng. Chó nghiệp vụ lao lên khống chế, cắn ngang cổ một đối tượng thì đã bị đối tượng đi cùng gí súng bắn...
Đến tận bây giờ, khoảnh khắc đồng đội mình và chó nghiệp vụ hy sinh trong khi làm nhiệm vụ vẫn ám ảnh tâm trí các cán bộ, chiến sỹ (CBCS) Trung tâm Huấn luyện và Sử dụng động vật nghiệp vụ (gọi tắt là Trung tâm), và mỗi lần nhắc đến kỷ niệm ấy, họ đều cảm thấy rưng rưng khó tả.
 |
| Cán bộ, chiến sĩ của Trung tâm huấn luyện chó nghiệp vụ tấn công tội phạm. |
Có lẽ, đối với những cán bộ gắn bó với nghiệp quản lý, huấn luyện, sử dụng cảnh khuyển phá án như vậy thì mỗi chú chó cũng như một người bạn thân thiết. Họ làm bạn với cảnh khuyển từ khi mới ra đời, trải qua giai đoạn tách mẹ (sau 2 tháng) nuôi hậu bị, giai đoạn trưởng thành (khoảng 1 năm) và đưa vào huấn luyện chiến đấu.
Theo Đại tá Ngô Văn Khoa, Giám đốc Trung tâm, lực lượng Quản lý, huấn luyện và sử dụng động vật nghiệp vụ CAND ra đời ngày 15-12-1959, trải qua quá trình xây dựng và phát triển đã đóng góp không nhỏ vào công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Điển hình như hỗ trợ Công an các đơn vị, địa phương phát hiện, ngăn chặn, truy lùng, bắt giữ, dẫn giải người phạm tội, bị can, phạm nhân; hỗ trợ tuần tra, canh gác, bảo vệ mục tiêu, giữ gìn trật tự công cộng; bảo vệ phiên toà, thi hành án, tìm xác người, tìm vật chứng.
Thậm chí còn giám biệt mùi hơi người, phát hiện các chất ma tuý, vật liệu nổ, tìm kiếm cứu nạn và phục vụ các hoạt động nghiệp vụ khác.
“Việc sử dụng động vật nghiệp vụ có độ tin cậy, chính xác ngày càng cao. Trong nhiều trường hợp không thể triển khai các biện pháp nghiệp vụ khác thì sử dụng động vật nghiệp vụ là biện pháp nghiệp vụ cần thiết, tối ưu” - Đại tá Ngô Văn Khoa chia sẻ.
Từ năm 2010 đến nay, lực lượng CAND đã sử dụng cảnh khuyển tham gia tuần tra kiểm soát gần 200.000 lượt trên các tuyến, địa bàn trọng điểm; phát hiện, ngăn chặn hàng trăm vụ đánh nhau gây thương tích, gây rối trật tự công cộng; trộm cắp tài sản, đánh bạc. Đáng chú ý đã phối hợp kiểm tra, bắt giữ hơn 1.500 đối tượng, xử lý gần 4.000 trường hợp vi phạm an toàn giao thông; 155 vụ án ma tuý...
Còn nhớ, năm 2016, đoàn công tác của Trung tâm hành quân về Hà Tĩnh, đưa 2 cán bộ huấn luyện, 2 chó nghiệp vụ tham gia chuyên án đột kích 2 tụ điểm mua bán, sử dụng chất ma tuý. Kết quả đã bắt giữ nhóm đối tượng do Nguyễn Huy Cảnh (SN 1975), trú phường Nam Hà, TP Hà Tĩnh cầm đầu; thu giữ 1,3kg ma tuý đá cùng nhiều súng, dao, kiếm...
Với đội ngũ cán bộ huấn luyện tinh thông pháp luật, chính trị, nghiệp vụ; chó nghiệp vụ đồng đều, sức khoẻ tốt, Trung tâm Huấn luyện và sử dụng động vật nghiệp vụ luôn sẵn sàng phối hợp với Công an các đơn vị, địa phương triển khai các biện pháp đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Ngay tại Hà Nội, đơn vị thường xuyên phối hợp với Công an huyện Sóc Sơn và Cụm an toàn phía Tây của huyện; phía Nam thì phối hợp Công an TP Hồ Chí Minh tuần tra kiểm soát…
Đảng uỷ, Ban Giám đốc Trung tâm Huấn luyện và sử dụng động vật nghiệp vụ luôn quan tâm công tác đầu tư, tuyển chọn và phát triển đàn chó nghiệp vụ. Hiện tại, số cảnh khuyển ở Trung tâm là trên 50 con, đây là những chú chó đã tốt nghiệp loại xuất sắc và có thể thực hiện nhiệm vụ trong mọi tình huống.
“Toàn lực lượng CAND có 117 đầu mối sử dụng động vật nghiệp vụ, với số lượng gần 900 con và cán bộ huấn luyện gần 1.200 người. Tuy nhiên trong những chuyên án, vụ án nghiêm trọng thì vẫn thường yêu cầu huy động cảnh khuyển của Trung tâm”, Trung tá Hoàng Đức Thân, Phó Giám đốc Trung tâm thông tin.
Ở Trung tâm đã thành lập hội đồng giám định cảnh khuyển có tiêu chuẩn, quy định riêng của từng chuyên khoa. Ví dụ chó ở chuyên khoa phát hiện ma tuý, thuốc nổ thì yêu cầu ngoại hình phải chắc khoẻ, linh hoạt, ham sục sạo, tìm kiếm; chó giám biệt mùi hơi người thì cần thần kinh cân bằng, điềm tĩnh, nhạy bén với mùi hơi để có khả năng phân biệt mùi hơi chính xác nhất.
Các chú chó sau khi được tuyển chọn xong sẽ phân cho một cán bộ huấn luyện theo từng bài tập, chuyên khoa, vòng thời gian đào tạo là 6 tháng. Kết thúc thời gian đó sẽ qua kiểm tra, chú chó nào đủ điều kiện sẽ được thi tốt nghiệp vào cuối kỳ và trở thành cảnh khuyển, nếu không sẽ phải huấn tuyện tăng cường hay bị thải loại, thay thế…
“Đặc thù khối trại giam thường sử dụng chó nghiệp vụ để phù hợp trong điều kiện rừng núi xa xôi; lực lượng Cảnh vệ thì huấn luyện để có thể tham gia bảo vệ, tìm ma tuý ở các hội trường, phòng họp, nhà ở…
Sau 6 tháng huấn luyện thành công thì cán bộ huấn luyện và chó nghiệp vụ sẽ được cấp giấy chứng nhận tốt nghiệp. Và cảnh khuyển chỉ được sử dụng khi có giấy chứng nhận tốt nghiệp” – Giám đốc Trung tâm cho biết thêm.
Để công tác huấn luyện, sử dụng động vật nghiệp vụ ngày càng hiệu quả, năm 2019 Ban Giám đốc Trung tâm đã tiến hành cải tạo, nâng cấp sân tập; bổ sung mô hình tập cứu nạn, hệ thống cầu tập, mô hình tập tìm kiếm cứu nạn. Bên cạnh đó, nhà giám biệt mùi hơi được bổ sung đầy đủ phương tiện, các nhà tập tình huống đa năng có hệ thống hầm dưới đất, các hốc, hệ thống băng chuyền; bố trí những xe ôtô cũ, không sử dụng nữa làm mô hình tập...
“Đã có những cảnh khuyển bị choáng ngợp, không thực hiện tốt nhiệm vụ khi vào những căn phòng mà nội thất sang trọng, đắt đỏ. Do đó chúng tôi đã bố trí các phòng trang bị bàn ghế, giường tủ... sao cho giống như thật, sát với thực tế để tạo môi trường thân thiện cho chó nghiệp vụ thực hành”, Trung tá Dương Đình Đoàn, Phó Giám đốc Trung tâm cho hay.
Trung tâm cũng cải tạo, sửa chữa nâng cấp hệ thống chuồng trại đáp ứng yêu cầu, có cụm chăn nuôi, khu vực thú y, khu cách ly... Kèm theo các chuồng nuôi nhốt, ở khu vực chó sinh sản còn đầu tư thêm chuồng cũi, đèn hồng ngoại, khu vận động, mô hình dạo chơi cho chó con.
Với tất cả những đổi mới ấy, Trung tâm đang cố gắng phát huy tối đa nội lực để trở thành nơi huấn luyện và sử dụng động vật nghiệp vụ đứng đầu lực lượng CAND. Qua đó thiết thực chào mừng 60 năm Ngày Truyền thống lực lượng Quản lý, huấn luyện và sử dụng động vật nghiệp vụ...