Kỳ 3: Quản trị số – Trụ cột của chuyển đổi toàn diện

Dữ liệu – "Tài nguyên số" của thế kỷ 21

Khác với nhiều địa phương chọn đầu tư công nghệ phần cứng, Hà Nam không chỉ phát triển “phần cứng” mà còn đặc biệt chọn con đường đi từ lõi dữ liệu. Trong mọi chính sách chuyển đổi số, câu hỏi đầu tiên được đặt ra không phải là “có phần mềm gì mới”, mà là “dữ liệu có chính xác không, có sạch không, có liên thông không?”. Và để trả lời câu hỏi đó, không ai khác, chính lực lượng Công an, với nền tảng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là người nắm giữ “chìa khóa”.

Ngay từ khi Đề án 06 được triển khai, Công an tỉnh Hà Nam đã xác định: muốn chuyển đổi số thành công thì trước hết phải có dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống”. Đó không chỉ là việc cập nhật địa chỉ, số điện thoại hay tình trạng hôn nhân. Đó là cả một quá trình rà soát từng thông tin, xác minh từng nhân thân, xử lý từng trường hợp "trùng, thiếu, sai lệch", kể cả những người không có giấy tờ tùy thân suốt nhiều năm qua.

“Làm sạch dữ liệu không phải công việc kỹ thuật đơn thuần. Đó là hành trình đi vào từng phận người, tìm lại danh tính, bảo đảm quyền công dân của từng cá nhân”, lãnh đạo Công an tỉnh Hà Nam chia sẻ.

Khi dữ liệu được xác thực và đồng bộ, mọi lĩnh vực của đời sống đều thay đổi. Nhờ nền tảng dữ liệu dân cư, Hà Nam đã tích hợp, liên thông hơn 400 thủ tục hành chính lên môi trường điện tử, cắt giảm đến 80% thời gian xử lý ở nhiều khâu như khai sinh, đăng ký cư trú, cấp giấy tờ, đăng ký doanh nghiệp, chi trả chính sách xã hội…

Với doanh nghiệp, không còn cảnh “mỗi nơi một yêu cầu, mỗi giấy một dấu”. Với người dân, không còn những chuyến đi lên xã, rồi ra huyện, rồi lên tỉnh, chỉ để chứng minh “tôi là tôi”. Mọi thứ được xác minh qua mã định danh cá nhân như một “hộ chiếu số” an toàn, thống nhất, tiện lợi.

Đặc biệt, mô hình “chính quyền số từ cơ sở” với sự tiên phong của Công an xã chính quy đã và đang phát huy hiệu quả rõ nét. Từ việc hỗ trợ người dân tiếp cận dịch vụ công trực tuyến đến phát hiện, xử lý các vấn đề an sinh xã hội, tất cả đều bắt đầu từ nền tảng dữ liệu.

Phân tích dữ liệu lớn phục vụ phát triển xã hội

Không dừng lại ở quản lý hành chính, Công an Hà Nam đang tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn (big data) để phục vụ công tác phòng ngừa tội phạm, giám sát di biến động dân cư, quản lý đối tượng trọng điểm.

Dữ liệu từ hệ thống camera thông minh, kết nối định danh điện tử, khai báo lưu trú… được tổng hợp, phân tích theo thời gian thực để phát hiện nguy cơ từ sớm, từ xa. Những vụ trộm cắp, mâu thuẫn xã hội, hay thậm chí dấu hiệu phạm tội có tổ chức đều được cảnh báo từ hệ thống, được người dân gửi thông tin, thông báo qua app VNeID…rất hiện đại, nhanh chóng, bảo mật để hỗ trợ lực lượng Công an hành động kịp thời.

Điều này càng có ý nghĩa trong bối cảnh  không tổ chức Công an cấp huyện, hợp nhất nhiều xã, đòi hỏi năng lực quản lý, phản ứng nhanh và tính chủ động từ cấp xã, cấp tỉnh phải tăng lên gấp bội.“Chúng tôi coi dữ liệu là ‘trực ban ảo’. Nếu trực ban truyền thống cần mắt để quan sát, thì trực ban dữ liệu cần tư duy để phân tích, xử lý và đưa ra quyết định nhanh, đúng, trúng”, một lãnh đạo Phòng Tham mưu, Công an tỉnh Hà Nam khẳng định.

Chuyển đổi số không thể bền vững nếu không đi đôi với chuyển đổi tư duy quản trị. Hà Nam đã và đang đi đầu trong việc xác lập mô hình “chính quyền số, công dân số, xã hội số” dựa trên sự đồng hành giữa chính quyền, người dân và lực lượng Công an những người đang gánh vác nhiệm vụ trụ cột trong quản lý dữ liệu.

Từ việc quản lý cư trú đến phân phối nguồn lực, từ việc xây dựng chính sách hỗ trợ người yếu thế đến phát triển kinh tế số, mọi quyết định đều dựa trên dữ liệu thực tế, được cập nhật từng ngày từ cơ sở. Mỗi Công an xã chính là một mắt xích trong hệ sinh thái quản trị số ấy không chỉ bảo vệ an ninh trật tự, mà còn bảo đảm tính minh bạch, chính xác và hiệu quả trong toàn bộ hoạt động của bộ máy nhà nước.

Trong hành trình chuyển đổi số đầy thách thức, Hà Nam không chọn đi nhanh mà chọn đi chắc bằng nền móng dữ liệu vững vàng, bằng mô hình quản trị hiện đại, và bằng những người lính Công an thầm lặng gác giữ cho hệ thống ấy vận hành trơn tru. Đó là lựa chọn không chỉ để chuyển đổi, mà để phát triển bền vững. (còn nữa)