Chế tạo vệ tinh "Made in Vietnam" - từ số 0 đến ngôi đầu Đông Nam Á

08:35 02/06/2016
Việc vận hành thành công vệ tinh VNREDSat đã đưa Việt Nam trở thành 1 trong 3 quốc gia ở Đông Nam Á có vệ tinh riêng.


Bài 1: Bước đi gian khó

Từ nay đến năm 2020, Việt Nam sẽ có thêm 3 vệ tinh khác được phóng lên quỹ đạo là NanoDragon, MicroDragon (2018) và LOTUSat-1 (2019). Với việc đầu tư bài bản và tầm nhìn chiến lược, Việt Nam đang từng bước đi vào cuộc đua chiếm lĩnh không gian, đưa vị thế của mình từ số 0 lên ngôi đầu Đông Nam Á.

Phải mất tới 6 năm, vệ tinh siêu nhỏ PicoDragon mới hoàn thành và được phóng lên quỹ đạo (2013). Tuy PicoDragon chỉ có tuổi thọ được 3 tháng nhưng lại là tín hiệu cực kì lạc quan, cho thấy người Việt Nam có thể tự chế tạo được vệ tinh. Đi thẳng vào lĩnh vực công nghệ cao trong khi xuất phát điểm thấp, hành trình ấy của Việt Nam trải qua không ít gian khó...

"Không thử sao biết mình không làm được"

Nói về ý tưởng làm vệ tinh đầu tiên (PicoDragon), PGS.TS Phạm Anh Tuấn – Giám đốc Trung tâm Vệ tinh quốc gia (Viện Hàn lâm Khoa học – Công nghệ Việt Nam) kể lại: 

"Ý tưởng ấy xuất phát từ năm 2007. Lúc đó tôi chỉ nghĩ, nếu chúng ta cứ đi mua vệ tinh thì chi phí có thể rẻ hơn nhưng mãi mãi chúng ta không thể tự làm ra nó. Không thử làm sao biết mình không làm được. Vậy là tôi và nhóm cộng sự bắt tay vào làm. Tuy nhiên, chúng tôi chỉ là những chuyên gia về công nghệ vũ trụ, chưa được đào tạo chuyên sâu về công nghệ vệ tinh. Chúng tôi vừa làm vừa mày mò, tìm hiểu những kiến thức cơ bản nhất về quy trình phát triển vệ tinh. Phải mất tới 7 năm, ý tưởng đó mới thành hiện thực".

PicoDragon là vệ tính siêu nhỏ, kích thước 10x10x11,35 cm với khối lượng 1kg. Nhiệm vụ của vệ tinh là chụp ảnh trái đất, đo đạc một số thông số về môi trường vũ trụ và thử nghiệm thông tin liên lạc với mặt đất. Đây là vệ tinh theo chuẩn 1U cubesat, một tiêu chuẩn rất phổ biến để phát triển các vệ tinh với mục đích đào tạo, xây dựng đội ngũ. PicoDragon đã hoạt động trên quỹ đạo trong khoảng thời gian 3 tháng (từ 19-11-2013 tới 1-3-2014) và liên lạc thành công với các trạm mặt đất của Trung tâm Vệ tinh quốc gia và nhiều nước trên thế giới.

Hình ảnh vệ tinh được đưa ra khỏi buồng chân không sau khi thử nghiệm nhiệt.

Sau thành công của PicoDragon, ngày 7-5-2013, tại bãi phóng Kourou ở Guiana (Pháp), tên lửa đẩy Vega đã đưa vệ tinh viễn thám đầu tiên của Việt Nam VNREDSat-1 cùng 2 vệ tinh khác lên quỹ đạo. VNREDSat-1 là vệ tinh quang học quan sát trái đất, có khả năng chụp ảnh toàn bộ các khu vực trên bề mặt trái đất. Khi đi vào hoạt động, vệ tinh này sẽ kết hợp với hệ thống thu nhận, lưu trữ và xử lý ảnh tại Trung tâm Viễn thám (Bộ Tài nguyên và Môi trường), tạo ra hệ thống giám sát hoàn chỉnh, từ vệ tinh đến trạm thu mặt đất và trung tâm xử lý phân phối dữ liệu ảnh viễn thám. 

Dự án VNREDSat-1 có tổng mức đầu tư là 55,8 triệu Euro (tương đương hơn 1.500 tỷ đồng) từ nguồn vốn vay ODA của Chính phủ Pháp và 64.820 triệu đồng từ vốn đối ứng của Việt Nam. Tuổi thọ của VNREDSat-1 theo thiết kế là 5 năm.

Theo kế hoạch, vào năm 2018, khi VNREDSat-1 đã hết tuổi thọ, Việt Nam sẽ phóng tiếp 2 vệ tinh khác là NanoDragon và MicroDragon. Vệ tinh NanoDragon được thực hiện bởi đội ngũ 100% kĩ sư và chuyên gia của Trung tâm Vệ tinh Việt Nam, có trọng lượng dưới 10kg, có nhiệm vụ giám sát rừng, tàu biển. MicroDragon có khối lượng 50kg sẽ được phóng bằng tên lửa đẩy của Nhật Bản, có nhiệm vụ quan sát vùng biển ven bờ nhằm đánh giá chất lượng nước, định vị nguồn thuỷ sản, phát hiện độ bao phủ của mây nhằm phục vụ cho việc hiệu chỉnh khí quyển.

Cuộc chơi tốn kém

Theo PGS.TS Phạm Anh Tuấn, công nghệ vệ tinh không những đòi hỏi hàm lượng công nghệ cao mà còn đầu tư tốn kém. Tuỳ theo mục đích sử dụng, chi phí sản xuất sẽ khác nhau, từ vài chục nghìn USD tới vài trăm triệu USD. Đơn giản như, vệ tinh PicoDragon có chi phí khoảng 80-90.000 USD (chưa kể chi phí phóng) thì vệ tinh Vinasat nặng 2,97 tấn có giá khoảng 260-280 triệu USD; vệ tinh VNREDSat nặng 120kg có giá khoảng 55,8 triệu Euro. Sắp tới, vệ tinh LOTUSat-2 do Việt Nam chế tạo nặng 600kg, sẽ có giá khoảng 100 triệu USD.

MicroDragon sẽ được phóng miễn phí bằng tên lửa đẩy của Cơ quan hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA). 

Trong điều kiện khó khăn về nguồn lực đầu tư, Việt Nam và Nhật Bản đã đạt được sự đồng thuận về dự án xây dựng Trung tâm vũ trụ quốc gia tại khu công nghệ cao Hoà Lạc. Dự án có tổng đầu tư hơn 600 triệu USD từ nguồn vốn ODA của Nhật Bản và vốn đối ứng từ phía Việt Nam. Đây là dự án về khoa học công nghệ được đầu tư lớn nhất trong vòng 35 năm qua. 

Dự án đã được khởi công xây dựng từ ngày 19-9-2012, dự kiến hoàn thành vào năm 2020. Khi đi vào hoạt động, Trung tâm Vũ trụ quốc gia sẽ là nơi sản xuất ra các vệ tinh dùng công nghệ radar hiện đại cho phép chụp ảnh toàn bộ trái đất với độ phân giải rất cao và đặc biệt chụp được trong mọi điều kiện thời tiết.

Khánh Vy
# Chế tạo vệ tinh made in Vietnam ngôi đầu Đông Nam Á PicoDragon vệ tinh đầu tiên vệ tính siêu nhỏ vệ tinh viễn thám vệ tinh VNREDSat
Facebook Twitter Link gốc
Các tin khác
Báo chí cách mạng Việt Nam xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân

Hội Báo toàn quốc năm 2025 với chủ đề "Báo chí Việt Nam Trung thành, Sáng tạo, Bản lĩnh, Đổi mới vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” đã chính thức bế mạc tại Hà Nội vào chiều 21/6. Hội Báo không chỉ là ngày hội lớn của giới báo chí cả nước mà còn là dịp để những người làm báo cùng ôn lại truyền thống vẻ vang, tự hào; tôn vinh xứng đáng những thành quả, đóng góp và sự hy sinh thầm lặng của người làm báo trong suốt một thế kỷ.

Bế giảng khóa đào tạo trung cấp và cuộc thi “Hùng biện Tiếng Việt” cho học viên Campuchia

Ngày 21/6, tại Đồng Nai, Trường Cao đẳng ANND I (Bộ Công an) đã tổ chức Chung kết cuộc thi “Hùng biện Tiếng Việt” lần thứ II cho học viên là cán bộ Bộ nội vụ Vương quốc Campuchia và tổ chức Lễ bế giảng khóa Q3TC – Khóa Đào tạo Trung cấp, Ngành Trinh sát an ninh cho cán bộ Bộ nội vụ Vương quốc Campuchia, niên khóa 2023-2025.

Từ 1/7/2025, chính thức sử dụng số định danh cá nhân thay mã số thuế

Từ ngày 1/7/2025, cá nhân là người Việt Nam được cấp số định danh cá nhân theo quy định của pháp luật về căn cước công dân thuộc trường hợp sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế. Đồng thời, số định danh cá nhân của người đại diện hộ gia đình, đại diện hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh cũng được sử dụng thay cho mã số thuế của hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đó.

Công an Thái Nguyên khẩn trương giúp dân ứng phó với mưa lớn, ngập lụt

Từ trưa 20/6 đến sáng 21/6, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên có mưa lớn diện rộng, nước ở các sông dâng cao, nhiều khu vực trũng thấp đã bị ngập úng, một số điểm có nguy cơ sạt lở. Trước tình hình trên, Công an tỉnh Thái Nguyên đã triển khai các biện pháp để ứng phó với ngập úng, sạt lở.

Tạm giữ hình sự tài xế xe container liên quan vụ tai nạn làm nhiều người thương vong

Liên quan vụ tai nạn nghiêm trọng xảy ra trên cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi làm 2 người tử vong tại chỗ và nhiều người bị thương, ngày 21/6, Đại tá Nguyễn Hà Lai, Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Nam cho biết, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh đã tạm giữ hình sự tài xế xe container; đồng thời tiếp tục củng cố hồ sơ để xử lý theo quy định.

Đại sứ Ấn Độ đồng diễn Yoga với người dân Việt Nam

Sáng 21/6, tại Cung Thể thao Quần Ngựa (Hà Nội), Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam Sandeep Arya đã cùng với các nhà ngoại giao, thành viên liên đoàn Yoga, các câu lạc bộ và cá nhân tập luyện Yoga tham gia buổi đồng diễn quy mô lớn dành cho những người yêu mến Yoga.

Độc đáo triển lãm côn trùng Việt Nam

Ngày 21/6, Trường Đại học Đà Lạt (Lâm Đồng) cho biết, đã phối hợp với Trường Đại học Duy Tân (Đà Nẵng), thực hiện triển lãm “Đa dạng sắc màu côn trùng Việt Nam” tại Bảo tàng Đà Nẵng, diễn ra từ nay đến 13/7.

Chặt đứt đường dây ma túy liên tỉnh của Dung “Miu”

Qua công tác quản lý địa bàn và áp dụng các biện pháp nghiệp vụ, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Bình Phước phát hiện một nhóm đối tượng có biểu hiện nghi vấn liên quan đến hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy. Cơ quan điều tra đã lập chuyên án triệt phá...

Báo in châu Á tái định vị thời kỳ công nghệ số

Trong những cửa hàng tiện lợi nhỏ bé ở thủ đô Seoul (Hàn Quốc) hay Tokyo (Nhật Bản), vài sạp báo vẫn lặng lẽ hiện diện như những kỷ vật của một thời đã qua. Báo in, dù ngày càng ít dần trong nhịp sống hiện đại, vẫn giữ một vị trí riêng, đặc biệt với những người trân trọng cảm giác lật trang giấy mỗi sáng. Trên khắp châu Á, báo in đang dần nhường bước cho công nghệ số, nhưng câu chuyện về nó vẫn chưa khép lại.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.