Tấn công mạng ngày càng tinh vi, phức tạp với sự "hỗ trợ" của AI

Việt Nam vươn lên vị trí 17/194 quốc gia về xếp hạng an ninh mạng toàn cầu

Tại Hội thảo - Triển lãm Ngày An toàn thông tin Việt Nam 2024 do Bộ TT&TT, Hiệp hội An toàn thông tin (VNISA) phối hợp với Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT tổ chức tại Hà Nội ngày 21/11, Thứ trưởng Bộ TT&TT Bùi Hoàng Phương khẳng định: Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử để hiện thực hóa khát vọng đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển vào năm 2045. Trong hành trình này, chuyển đổi số và phát triển kinh tế số đóng vai trò đột phá chiến lược, là động lực then chốt để Việt Nam bứt phá vươn lên, sánh vai cùng các cường quốc.

Với dân số trẻ, năng động và khả năng tiếp thu công nghệ nhanh nhạy, Việt Nam đang nắm giữ lợi thế to lớn trong kỷ nguyên số. Sự phát triển vượt bậc của hệ sinh thái số Việt Nam, cùng những nền tảng công nghệ Make in Vietnam đang từng bước khẳng định vị thế không chỉ trong nước mà còn vươn ra thị trường quốc tế. Đây chính là minh chứng cho tinh thần “tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc” của người Việt Nam trong thời đại mới.

Theo Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương, năm 2024 đánh dấu bước tiến vượt bậc của Việt Nam trong lĩnh vực an toàn thông tin, thể hiện qua việc Việt nam vươn lên vị trí 17/194 quốc gia về xếp hạng an ninh mạng toàn cầu. Số vụ tấn công mạng trong 9 tháng đầu năm đã giảm 55% so với cùng kỳ năm trước. Hệ thống giám sát quốc gia đã xử lý hơn 10,5 tỷ bản tin; ngăn chặn thành công hơn 14.552 website độc hại; bảo vệ an toàn cho hơn 11,32 triệu người dùng.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn đối mặt với những thách thức nghiêm trọng. Nạn lừa đảo trực tuyến vẫn diễn biến phức tạp với hàng trăm nghìn lượt phản ánh. Việc hơn 90% camera giám sát có nguồn gốc nước ngoài đang đặt ra những lo ngại về bảo mật dữ liệu quốc gia. Đáng chú ý, nguồn nhân lực an ninh mạng của chúng ta còn khá khiêm tốn với khoảng 38.000 người, chủ yếu tập trung ở khu vực tư nhân. Đặc biệt,  các cuộc tấn công mạng liên tục phát triển với mức độ ngày càng tinh vi phức tạp, nhất là khi có sự hỗ trợ của AI, nguy cơ chúng ta phải đối mặt sẽ ngày càng tăng theo cấp số nhân. Điều này đòi hỏi mọi cơ quan, tổ chức cần liên tục cải thiện năng lực an toàn thông tin, chủ động triển khai các phương án đảm bảo an toàn thông tin và duy trì công tác này một cách liên tục...

 Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương cho biết, Bộ TT&TT sẽ sớm xây dựng, hoàn thiện hành lang pháp lý về bảo đảm an toàn thông tin; yêu cầu các cơ quan, tổ chức chủ động rà soát, đánh giá tổng thể hiện trạng hệ thống thông tin, triển khai đầy đủ quy định hiện hành về bảo đảm an toàn, an ninh thông tin.

Các cơ quan, tổ chức sẽ tăng cường đầu tư cho an toàn thông tin, tập trung phát triển các sản phẩm công nghệ Make in Việt Nam, của Việt Nam, do Việt Nam thiết kế, sản xuất, đặc biệt những hệ thống giám sát, phát hiện và phòng, chống tấn công mạng tự động ứng dụng công nghệ mới như AI; thường xuyên, liên tục công tác bảo đảm an toàn thông tin theo mô hình 4 lớp, duy trì liên tục, ổn định kết nối, chia sẻ thông tin với Trung tâm giám sát an toàn không gian mạng quốc gia; chủ động xây dựng kế hoạch, phương án để kịp thời, sẵn sàng ứng phó ngay với các sự cố mất an toàn thông tin... 

 Lừa đảo tài chính chiếm tới 73% tổng số vụ lừa đảo trực tuyến

Ông Nguyễn Thành Hưng, Chủ tịch VNISA cho rằng, trong bối cảnh ứng dụng AI, 5G đang được thúc đẩy mạnh mẽ, hạ tầng dữ liệu được xem là bộ phận quan trọng nhất của hạ tầng số. Việc đảm bảo đảm an toàn thông tin mạng cho hạ tầng dữ liệu và các nền tảng số quốc gia cũng chính là bảo vệ không gian mạng quốc gia và góp phần xây dựng nền móng an toàn, vững chắc cho công cuộc chuyển đổi số. Và việc đảm bảo an ninh, an toàn cho hạ tầng dữ liệu và các nền tảng số cần phải được quan tâm ngay từ khi bắt đầu xây dựng với nguyên tắc bảo đảm an toàn ở mức cao nhất.

Ông Trần Quang Hưng, quyền Cục trưởng Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT chia sẻ: Tấn công mạng vào các hệ thống thông tin và tấn công mạng, lừa đảo trực tuyến nhắm vào người dân đang là 2 vấn đề chính công tác đảm bảo an toàn thông tin luôn phải đối mặt. Ông Hưng chỉ ra một số nguyên nhân dẫn đến nhiều hệ thống bị tấn công mạng thời gian qua, đó là: Mức độ quan tâm và trách nhiệm của người đứng đầu còn hạn chế; hơn 50% chủ quản hệ thống thông tin không biết cần phải tuân thủ quy định về đảm bảo an toàn theo cấp độ; đầu tư, sự quan tâm đến an toàn thông tin vừa thừa vừa thiếu. 

Lãnh đạo Cục An toàn thông tin cho hay, các hình thức lừa đảo trên mạng liên tục gia tăng không ngừng và mục tiêu cuối cùng của các đối tượng nhắm đến là “tài sản”. Theo thống kê, lừa đảo tài chính chiếm tới 73% trong tổng số vụ lừa đảo, và 27% vụ việc là lừa đảo đánh cắp thông tin cá nhân...

Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà quản lý đã cùng nhau trao đổi về một số chủ đề như: Tình hình bảo đảm an toàn thông tin tại Việt Nam; bảo mật cho thiết bị UAV/drone, bảo đảm an ninh chủ quyền quốc gia trên không gian mạng; nâng cao nhận thức và kỹ năng về an toàn thông tin cho doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh đang phát triển. Hội thảo còn thảo luận về giải pháp an ninh mạng dành cho cơ sở hạ tầng trọng yếu tại Việt Nam; giải pháp phòng, chống thất thoát dữ liệu và lừa đảo trực tuyến...