Quyền chăm sóc, nuôi dưỡng con sau khi ly hôn
Hỏi: Vợ chồng tôi kết hôn được 13 năm, có một con chung 8 tuổi. Chồng tôi thường xuyên cờ bạc, ngoại tình, đánh đập tôi. Tôi muốn ly hôn nhưng chồng tôi không ký đơn ly hôn. Chồng tôi nói nếu tôi muốn thì ra khỏi nhà, không được mang theo tài sản, không được gặp con nữa. Xin hỏi nếu tôi ly hôn, tôi có phải ra khỏi nhà, không được gặp con như ông ấy nói không? (Nguyễn Thị Thủy, TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh)
Trả lời: Luật sư Nguyễn Thị Hảo - Trưởng Văn phòng Luật sư Hảo Anh cho biết: Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định hai trường hợp ly hôn bao gồm “thuận tình ly hôn” và “ly hôn theo yêu cầu của một bên”. Nếu chồng bà không đồng ý thuận tình ly hôn, bà có quyền nộp đơn yêu cầu Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết ly hôn theo quy định tại khoản 1 Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 về ly hôn theo yêu cầu của một bên:“Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được”.
Theo khoản 1 Điều 3 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022 quy định về hành vi bạo lực gia đình trong đó có hành vi: Hành hạ, ngược đãi, đánh đập, đe dọa hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khỏe, tính mạng.
Hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được bao gồm một trong các trường hợp: Không có tình nghĩa vợ chồng; vợ, chồng có quan hệ ngoại tình; vợ, chồng xúc phạm nhau, làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín, tổn thất về tinh thần hoặc gây thương tích, tổn hại đến sức khỏe của nhau; không bình đẳng về quyền, nghĩa vụ giữa vợ, chồng.
Trường hợp chồng bà có hành vi ngoại tình, cờ bạc, đánh đập bà là có hành vi bạo lực gia đình. Bà có quyền đơn phương ly hôn theo quy định trên.
- Về chia tài sản chung của vợ chồng: Theo Điều 59 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, nếu không thỏa thuận được, tài sản chung của vợ chồng sẽ được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố: Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng; công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập; bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập; lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
Nếu vợ chồng bà không thỏa thuận được việc phân chia tài sản chung khi ly hôn, bà có quyền yêu cầu Tòa án phân chia tài sản chung vợ chồng theo quy định của pháp luật. Bà có quyền đối với một nửa tài sản chung của vợ chồng. Do đó, chồng bà không có quyền đuổi bà ra khỏi nhà là nơi ở duy nhất của bà khi ly hôn.
- Về quyền trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng con: Khoản 2 Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định trường hợp vợ, chồng không thỏa thuận được về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con, nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con. Trường hợp của bà, con đủ 8 tuổi nên có quyền lựa chọn người sống cùng là cha hay mẹ. Theo Điều 81, 82 và 83 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì cha, mẹ trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Do vậy, có thể khẳng định quyền lợi về tài sản và chăm sóc con cái của bà sẽ không bị “triệt tiêu” nếu như bà ly hôn.