Bộ GTVT “lên tiếng” về thời gian thu phí tại các trạm BOT
Ngày 28-2, sau hàng loạt phản ánh liên quan đến kết quả kiểm toán các dự án giao thông đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT trong đó có nội dung về rút ngắn thời gian thu phí, Bộ GTVT đã chính thức lên tiếng, phát đi thông cáo về vấn đề này.
- Giám sát 3 trạm thu phí BOT Quốc lộ 1
- Đề xuất mời an ninh kinh tế vào cùng kiểm tra, giám sát trạm thu phí BOT
- “Dũng cảm” mua lại trạm thu phí BOT rồi xóa sổ
- Doanh nghiệp vận tải khóc nức nở khi trạm thu phí BOT dày đặc
Theo thông cáo, lãnh đạo Bộ GTVT cho rằng, giá trị tổng mức đầu tư không phản ánh đúng chi phí thực tế thực hiện công trình nên trong Hợp đồng BOT, Bộ GTVT và nhóm công tác liên ngành (gồm có Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, địa phương liên quan) đã quy định sử dụng giá trị quyết toán phù hợp với các kết luận thanh tra, kiểm toán được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận là giá trị cuối cùng để xác định thời gian hoàn vốn cho dự án; đối với chi phí dự phòng khi sử dụng phải được Bộ GTVT chấp thuận; đối với lãi suất được cập nhật theo thực tế khi vượt quá một biên độ nhất định. Các điều khoản này nhằm đảm bảo quản lý chặt chẽ chi phí đầu tư xây dựng công trình và xác định chính xác thời gian thu phí hoàn vốn đầu tư. Kết quả kiểm toán 12 dự án có tổng mức đầu tư là 65.172 tỷ đồng, trong đó sai số là dưới 1%, chi phí giảm này Nhà đầu tư không được hưởng và không dẫn đến thất thoát, lãng phí.
Về rút ngắn thời gian thu phí các dự án, Bộ GTVT cũng khẳng định: Các dự án thực hiện đến nay, Bộ GTVT luôn cập nhật kiểm soát và cơ bản chi phí thực tế đều giảm so với tổng mức đầu tư. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, Bộ GTVT đã rà soát và thấy rằng các quy hoạch đô thị được địa phương phê duyệt có quy mô lớn hơn nhu cầu thực tế giai đoạn này.
Để đảm bảo hiệu quả đầu tư của dự án nói riêng và của xã hội nói chung, Bộ GTVT đã chỉ đạo rà soát và điều chỉnh thu hẹp quy mô mặt cắt ngang các đoạn qua đô thị... dẫn đến giảm chi phí đầu tư. Tất cả các hợp đồng BOT đều quy định, thời gian thu phí ban đầu chỉ là dự kiến và thời gian thu phí chính thức phải được xác định lại theo giá trị quyết toán công trình phù hợp với các kết luận thanh tra, kiểm toán. Đồng thời, thường xuyên được cập nhật khi có biến động về lãi suất, lưu lượng xe so với dự kiến ban đầu. Như vậy, thời gian thu phí không ảnh hưởng đến mức phí người dân phải trả mà phụ thuộc vào giá trị quyết toán và lưu lượng xe.
Về quản lý chi phí của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, bên cạnh việc đề nghị Viện Kinh tế - Bộ Xây dựng hỗ trợ thẩm tra dự toán các dự án, Bộ GTVT đã thành lập các tổ rà soát trình tự thủ tục, dự toán các dự án BOT do hai đồng chí Thứ trưởng chủ trì và đã có văn bản chỉ đạo các cơ quan liên quan thực hiện việc rà soát giảm trừ các chi phí không hợp lý theo kết luận của các tổ rà soát.
Để làm cơ sở quyết toán điều chỉnh hợp đồng, ngay từ ngày 28/4/2014, Bộ GTVT đã chủ động có văn bản số 4771/BGTVT-TC đề nghị Kiểm toán Nhà nước hỗ trợ kiểm toán tất cả các dự án BOT. Đến nay, Kiểm toán Nhà nước đã hoàn thành 27 dự án và đang tiếp tục kiểm toán các dự án trong thời gian tới. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan tham mưu, thanh tra Bộ GTVT tiến hành thanh kiểm tra các dự án; phối hợp chặt chẽ với Thanh tra Chính phủ và Thanh tra các Bộ ngành trong quá trình thanh tra các dự án BOT. Bộ GTVT đã thành lập tổ công tác do một đồng chí Thứ trưởng chủ trì để trực tiếp chỉ đạo công tác quyết toán. Tuy nhiên, một số dự án chỉ quyết toán được một phần do các hướng dẫn về thực hiện công tác quyết toán các dự án BOT còn nhiều vướng mắc.
Bộ GTVT đã trình Thủ tướng Chính phủ các cơ chế chính sách để tháo gỡ các khó khăn trong quá trình quyết toán các dự án BOT.