Bài cuối: Hoàn chỉnh hạ tầng và quyết liệt ngăn chặn vi phạm

Đặc biệt là những năm gần đây đã phát sinh thêm các bến tự phát khu vực xung quanh Bến xe miền Đông (BXMĐ) mới. Thế nhưng trong nhiều năm cơ quan quản lý về vận tải khách đường bộ là Sở GTVT trước đây và Sở Xây dựng hiện nay đã hầu như không có động thái quyết liệt. Trong khi đó, chính quyền các phường, xã lại tỏ ra khá thờ ơ với nhiệm vụ quản lý địa bàn về công năng sử dụng nhà đất, an toàn giao thông, an toàn phòng, chống cháy nổ từ các bãi đậu xe, điểm đón trả khách được mở ra trái phép này.    

BXMĐ mới được xây dựng với mục tiêu là một trong những đầu mối cung cấp và tiếp nhận hành khách trọng điểm của tuyến Metro số 1 khi nhà ga Metro cuối cùng trên tuyến đặt ngay trước khuôn viên bến xe này. Nhưng bến xe vắng khách triền miên nên các chuyến tàu metro trống chỗ cũng chẳng thể trông chờ nhiều hơn vào lượng khách đi tàu từ đầu mối vận tải khách liên tỉnh này.

Bà Văn Thị Hữu Tâm, Phó giám đốc Công ty TNHH MTV Đường sắt đô thị số 1 đưa ra cho thấy, nếu như tại ga Bến Thành, tổng lượng khách vào trong ngày là 16.180 và lượng khách ra là 29.326 người, thì tại ga Suối Tiên phía trước BXMĐ, lượng khách ra, vào thấp hơn rất nhiều. Thời điểm lượng khách đi metro ở 3 nhà ga chính là Bến Thành, ga Nhà hát thành phố, ga Suối Tiên bằng 50% tổng lượng khách hằng ngày, thì riêng ga Bến Thành đã chiếm hơn 29%, 2 nhà ga còn lại chỉ chiếm 20%.

Để có nguồn kinh phí cho việc vận hành tuyến Metro số 1, UBND TP Hồ Chí Minh đã phải chi hỗ trợ xe buýt, metro số tiền lên đến 2.220 tỷ đồng. Trong đó, riêng phần trợ giá ngay cho hoạt động của tuyến Metro số 1 là 383 tỷ đồng/năm và số tiền chi hỗ trợ cho các tuyến xe buýt có kết nối với metro cũng không hề nhỏ. Trái ngược với gánh nặng ngân sách trên, các nhà xe liên tỉnh được ngang nhiên gom khách của bến xe, của nhà xe trong bến và của cả metro.

Ông Nguyễn Hoàng Huy, Giám đốc BXMĐ mới cho rằng, để đảm bảo tuyệt đối an toàn trong vận tải hành khách liên tỉnh trên địa bàn, cơ quan chức năng cần nghiên cứu, triển khai tổ chức lại hành trình chạy xe tuyến cố định liên tỉnh. Bố trí hành trình để xe khách chạy vào cao tốc, không chạy xuyên tâm, tránh tình trạng phương tiện đi ngang qua bến xe khách liên tỉnh trên địa bàn để lợi dụng đón, trả khách trước hoặc xung quanh các bến xe. Đối với các tuyến có hành trình đi ngang qua TP Hồ Chí Minh cần bố trí theo đường vành đai nhằm rút ngắn thời gian di chuyển, từ đó giảm giá vé cho khách đi xe. Đồng thời cần xem xét phương án lắp đặt bổ sung các biển cấm, camera phạt nguội để giám sát.

Chính quyền các phường, xã cần kiên quyết dừng các điểm dừng đón, trả khách hoạt động sai quy định; các điểm đón, trả hành khách và giao nhận hàng hóa tại các bãi giữ xe ôtô, nơi đỗ xe, cây xăng dọc quốc lộ 1, quốc lộ 13, Xa lộ Hà Nội. Nhất là đối với khu vực Ngã tư Bình Phước, địa điểm thường xuyên tiếp nhận nhiều nhà xe vào đón khách, giao nhận hàng hóa về các tỉnh, thành gây mất trật tự ATGT. Sở Xây dựng cần tiếp tục thực hiện việc phân luồng giao thông, tạo vành đai để xe giường nằm, ghế nằm và các phương tiện hoạt động vận chuyển hành khách liên tỉnh, xe hợp đồng trá hình không được phép chạy vào khu vực trung tâm thành phố.

Mặc dù BXMĐ mới đã đưa vào khai thác gần 5 năm, nhưng hạ tầng khu vực xung quanh bến đến nay vẫn chưa hoàn thiện. Cụ thể, cầu quay số 3 chưa được đưa vào khai thác dù đã xây dựng xong; Dự án xây dựng tuyến đường A8 để phục vụ cho người dân khu vực xung quanh BXMĐ  mới chưa được đầu tư nên thời gian qua người dân phải sử dụng tạm một phần đường của bến dẫn đến tình trạng tai nạn giao thông thường xuyên xảy ra. Cầu vượt bộ hành, cầu quay số 4 cũng chưa được xây dựng; tuyến quốc lộ 1 đoạn từ BXMĐ mới đến cầu Đồng Nai thường xuyên ùn tắc phương tiện nhưng chưa được mở rộng lộ giới theo quy hoạch.

Trước thực trạng bến xe không đồng bộ với hạ tầng giao thông trên, đại diện BXMĐ cho rằng UBND thành phố cần chỉ đạo các sở, ngành sớm hoàn thiện hạ tầng giao thông kết nối. Đặc biệt là hệ thống xe buýt đi, đến BXMĐ mới cũng như nhà ga cuối cùng của tuyến Metro số 1 từ khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương và tỉnh Đồng Nai. Trước mắt, tuyến đường Thống Nhất trên địa bàn Bình Dương cũ đã được hoàn thành và dự kiến kết nối vào quốc lộ 1, do đó Sở Xây dựng cần hoàn thiện ngay phương án tổ chức giao thông phía trước BXMĐ mới và nhà ga metro để phương tiện ra, vào được an toàn. Ngoài ra cần đưa cầu quay số 3 vào khai thác để góp tạo thuận lợi cho phương tiện từ các tỉnh, thành phố hướng từ cầu Đồng Nai vào BXMĐ mới.