Hà Nội tìm phương án thay thế 5 tuyến xe buýt xin ngừng chạy
Sau khi Công ty Bắc Hà đề nghị dừng khai thác hợp đồng đấu thầu đối với 5 tuyến xe buýt có trợ giá: Tuyến buýt số 41, 42, 43, 44, 45, Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội vừa kiến nghị TP Hà Nội 2 phương án thay thế.
Sở GTVT Hà Nội vừa có văn bản báo cáo UBND TP Hà Nội về việc Công ty TNHH Bắc Hà (Công ty Bắc Hà) đề nghị dừng khai thác hợp đồng đấu thầu đối với 5 tuyến buýt có trợ giá.
Các tuyến buýt của Công ty Bắc Hà đang hoạt động có lộ trình ở các bến xe Giáp Bát, Mỹ Đình và công viên Thống Nhất.
Văn bản số 628 do ông Đào Việt Long, Phó giám đốc Sở GTVT Hà Nội ký ngày 8/7 nêu rõ, việc Công ty Bắc Hà đề nghị dừng khai thác hợp đồng thầu đối với 5 tuyến buýt (số 41, 42, 43, 44, 45) là trường hợp chưa có tiền lệ.
Vì vậy cần phải có giải pháp xử lý, tháo gỡ khó khăn, đảm bảo tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật, hợp đồng đã ký kết cũng như duy trì hoạt động của các tuyến buýt nhằm tránh xáo trộn và có giải pháp hài hòa ổn định cuộc sống cho khoảng 200 lao động có nguy cơ mất việc làm do Công ty Bắc Hà dừng thực hiện hợp đồng.
Theo đó, ngay sau khi tiếp nhận kiến nghị của Công ty Bắc Hà, Sở GTVT đã chỉ đạo Trung tâm Quản lý giao thông công cộng (đơn vị ký kết hợp đồng) làm việc trực tiếp của Công ty Bắc Hà để rà soát, làm rõ các vấn đề liên quan cũng như đề xuất giải pháp xử lý. Việc Công ty Bắc Hà dừng hoạt động 5 tuyến buýt là do doanh nghiệp không còn năng lực để tiếp tục triển khai thực hiện.
Sở GTVT Hà Nội cũng đề xuất 2 phương án xử lý. Phương án 1, chấm dứt hợp đồng với Công ty Bắc Hà và chỉ định thầu cho đơn vị thay thế có đủ có năng lực, kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu thực hiện phần công việc còn lại của gói thầu để tiếp tục khai thác vận hành 5 tuyến buýt (giá trị phân khối lượng công việc chưa thực hiện giao cho nhà thầu mới được tính bằng giá trị ghi trong hợp đông trừ đi giá trị của phân khối lượng công việc đã thực hiện trước đó).
Phương án 2, chấm dứt hợp đồng với Công ty Bắc Hà, tạm dừng khai thác đối với 5 tuyến buýt để rà soát, tính toán lại dự toán, chi phí, thiết kế tuyến để hình thành gói thầu mới, làm cơ sở tổ chức lựa chọn nhà thầu theo quy định.
Cả 2 phương án trên (phương án 1 và phương án 2) đều phải tiến hành thủ tục trình UBND TP cho phép chấm dứt hợp đồng với Công ty Bắc Hà để xem xét phương án lựa chọn đơn vị thực hiện phân khối lượng còn lại.
Phương án 1 có ưu điểm là thay thế, lựa chọn ngay được nhà thầu để thực hiện khối lượng còn lại, duy trì liên tục hoạt động của các tuyến buýt, không gây xáo trộn về hoạt động đi lại của người dân, thuận lợi cho việc đàm phán, tiếp nhận, kế thừa khoảng 200 người lao động có khả năng mất việc làm đối với đơn vị được chỉ định thay thế.
Tuy nhiên, phương án này có nhược điểm là nhà thầu được lựa chọn thay thế thực hiện có ít thời gian để chuẩn bị các điều kiện đáp ứng yêu cầu về phương tiện, nhân lực thực hiện.
Phương án 2 có ưu điểm không bị áp lực về thời gian khi tổ chức lựa chọn nhà thầu. Hay nói cách khác, nhà thầu có khoảng thời gian nhất định để chuẩn bị phương tiện, nhân sự, các điều kiện để đáp ứng gói thầu.
Song, phương án này có nhiều nhược điểm lớn khi phải tạm dừng hoạt động các tuyến buýt trong khoảng thời gian nhất định để tổ chức lựa chọn nhà thầu khác (từ 6 - 9 tháng).
Việc vận hành tuyến không liên tục gây xáo trộn trong hoạt động đi lại của người dân, khó khăn cho việc kế thừa lao động, người lao động có nguy cơ mất việc làm, ảnh hưởng đến an sinh xã hội
Hành khách đi lại thường xuyên trên các tuyến cũ sẽ phải chuyển từ 2 - 3 chuyến, thời gian di chuyển sẽ phải kéo dài (có thể hành khách sẽ chuyển qua sử dụng phương tiện cá nhân).
Đồng thời, với phương án 2, cơ quan quản lý sẽ phải xây dựng phương án điều chỉnh các tuyến buýt khác hỗ trợ cho 5 tuyến buýt trong thời gian tạm ngừng hoạt động, việc điều chỉnh các tuyến buýt hỗ trợ cũng sẽ phát sinh thêm chi phí, gây xáo trộn luồng tuyến.
Ông Đào Việt Long, Phó giám đốc Sở GTVT Hà Nội khẳng định: Quan điểm của Sở khi đề xuất phương án là cố gắng duy trì hoạt động của 5 tuyến buýt, hạn chế tối đa các xáo trộn ảnh hưởng đến mạng lưới tuyến buýt, đảm bảo tính khả thi và phù hợp với quy định của pháp luật.
"Trên cơ sở nguyên tắc chung như đã nêu và phân tích ưu nhược điểm của từng phương án nêu trên, Sở nhận thấy phương án 1 là phương án có nhiều lợi thế, ưu điểm để triển khai thực hiện và nên xem xét, lựa chọn phương án này để phù hợp với thực tiễn hiện nay.
Đối với phương án 1, hiện nay trên địa bàn TP đang có 10 đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt. Theo đó, với số lượng trên, việc xem xét lựa chọn một số đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải hành khách công cộng có đủ năng lực thực hiện phần công việc còn lại là rất thuận lợi và có tính khả thi cao", văn bản do ông Đào Việt Long ký nêu rõ.
Theo Trung tâm Quản lý GTCC Hà Nội (Tramoc), 5 tuyến buýt số 41,42, 43, 44, 45 có hợp đồng gói thầu là 5 năm (60 tháng).
Tuyến số 41 bắt đầu thực hiện hợp đồng từ 1/4/2021, đến nay thực hiện 1 năm 4 tháng (16 tháng), thời gian còn lại 3 năm 8 tháng (44 tháng) đến hết ngày 31/3/2026.
Tuyến số 42 thực hiện từ 1/4/2020, thời gian còn lại 2 năm 8 tháng (32 tháng), thời gian kết thúc hợp đồng 31/3/2025.
Tuyến số 43 thực hiện hợp đồng từ ngày 1/4/2019, 3 năm 4 tháng (40 tháng), thời gian còn lại 1 năm 8 tháng (20 tháng), thời gian kết thúc hợp đồng 31/3/2024.
Tuyến số 44 thực hiện hợp đồng từ ngày 1/4/2021, đã thực hiện 1 năm 4 tháng (16 tháng), thời gian còn lại 3 năm 8 tháng (44 tháng), thời gian kết thúc hợp đồng 31/3/2026.
Tuyến số 45 thực hiện hợp đồng từ ngày 1/4/2020, đã thực hiện được 2 năm 4 tháng (28 tháng), còn lại 2 năm 8 tháng (32 tháng), hợp đồng kết thúc ngày 31/5/2025.
Tổng giá trị đã giải ngân, thanh toán cho 5 tuyến buýt có trợ giá tương ứng với 5 hợp đồng đều thấp hơn giá trị thực tế mà Công ty Bắc Hà đã thực hiện. Tuy nhiên, việc tạm ứng, thanh toán đều được thực hiện theo đúng quy định của hợp đồng đã ký.
Cụ thể, về giá trị tổng 5 tuyến buýt trong 5 năm thực hiện theo hợp đồng có giá trị hơn 298 tỷ đồng.