Vì sao Hà Nội ùn tắc triền miên?
Càng gần những ngày nghỉ Tết Nguyên đán 2023, giao thông Hà Nội càng thêm phức tạp. Ùn tắc xảy ra trên nhiều tuyến đường, ở nhiều khung giờ khác nhau. Thẳng thắn chia sẻ vấn đề này, ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho hay, trong năm 2022 đã xử lý được 8 điểm thường xuyên xảy ra tình trạng ùn tắc giao thông, nhưng lại dự báo có thêm 10 điểm ùn tắc mới phát sinh. Hiện Hà Nội có tới 35 điểm thường xuyên ùn tắc giờ cao điểm.
Ùn tắc ngày càng phức tạp
Thông tin tại Hội nghị tổng kết năm 2022, triển khai nhiệm vụ năm 2023 của Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết: Hà Nội có khoảng 8,3 triệu người, với 7,7 triệu phương tiện. Trong đó có hơn 1 triệu xe ôtô, 6,65 triệu xe máy.
Theo quy hoạch phát triển giao thông Hà Nội đến năm 2030, đảm bảo giao thông Thủ đô đáp ứng được các nhu cầu, đất dành cho giao thông đạt 26%. Nhưng hiện nay, diện tích đất dành cho giao thông trên diện tích xây dựng đô thị mới đạt khoảng hơn 10%. Trong khi đó hàng năm phương tiện giao thông gia tăng 4-5%. Năm 2022, trên địa bàn Hà Nội tăng 340.000 phương tiện. “Điều này dẫn tới ùn tắc ngày càng phức tạp”, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội lý giải và cho biết, thành phố hiện có 35 điểm thường xuyên bị ùn tắc giao thông.
Vị này cũng chỉ rõ, nguyên nhân ùn tắc giao thông trên địa bàn TP Hà Nội do quá tải hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông khi số lượng phương tiện giao thông đều tăng hằng năm, mật độ phương tiện tham gia giao thông trên các tuyến đường cao, tốc độ phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ không theo kịp dẫn đến quá tải hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông.
Ngoài ra, công tác đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông chưa đồng bộ theo quy hoạch, các tuyến đường vành đai chưa được đầu tư khép kín như vành đai 1, vành đai 2, vành đai 3, vành đai 3,5, quốc lộ 6, quốc lộ 3 cũ, quốc lộ 1 cũ, quốc lộ 21B; thiếu các cầu qua sông Hồng (cầu Trần Hưng Đạo, cầu Tứ Liên,...) để tăng tính kết nối Bắc – Nam.
Các tuyến đường giao thông trục chính, các cầu lớn có mật độ phương tiện tham gia giao thông lớn, các nút giao, trục đường có nhiều giao cắt với các ngõ, đường ngang gây xung đột giao thông dẫn đến chỉ cần xảy ra một sự cố va chạm giao thông, tai nạn giao thông cũng dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông; Quá trình tổ chức thi công các công trình hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật trên đường giao thông gây thu hẹp mặt cắt các tuyến đường, dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông. Trong khi đó, ý thức của một bộ phận người dân khi tham gia giao thông chưa cao, chưa có thói quen tuân thủ nghiêm các quy định của Luật Giao thông đường bộ.
6 nhóm giải pháp giảm ùn tắc
Theo ông Dương Đức Tuấn, để giải quyết ùn tắc giao thông, TP Hà Nội đang tập trung triển khai 6 nhóm giải pháp trọng tâm.
Giải pháp quan trọng đầu tiên là việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 519/QĐ-TTg ngày 31/3/2016, trong đó tập trung đầu tư hoàn chỉnh các tuyến đường vành đai, ưu tiên triển khai vành đai 4; các tuyến trục chính hướng tâm như quốc lộ 1, quốc lộ 6; các tuyến đường có tính kết nối như Nguyễn Tam Trinh; Lĩnh Nam, các cầu qua sông để tăng tính kết nối giao thông giữa các khu vực, đây là giải pháp cơ bản có tính bền vững và lâu dài.
Tăng cường công tác duy tu, bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông và tổ chức giao thông khoa học, hợp lý phát huy tối đa năng lực hệ thống giao thông hiện có. Phát triển đồng bộ các loại hình vận tải hành khách công cộng, trong đó tập trung triển khai và sớm đưa vào khai thác tuyến đường sắt đô thị thí điểm TP Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội. Tiếp tục đầu tư các tuyến đường sắt đô thị khách theo quy hoạch; Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, điều hành giao thông; nâng cao chất lượng hiệu quả công tác quản lý điều hành giao thông và xử lý vi phạm TTATGT.
Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về TTATGT, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật giao thông cho người tham gia giao thông và xây dựng văn hóa giao thông, chú trọng đưa chương trình giáo dục về ATGT vào trong hệ thống giáo dục ngay từ các cấp học đầu tiên; Tăng cường công tác kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực giao thông vận tải.
Đối với các điểm ùn tắc giao thông trong giờ cao điểm, TP Hà Nội đã tổ chức rà soát các vị trí giao cắt gây xung đột giao thông để bố trí các lực lượng chốt trực hướng dẫn giao thông nhằm giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông; Thường xuyên rà soát các bất cập của tổ chức giao thông, nghiên cứu tổ chức giao thông hợp lý hạn chế xung đột (bao gồm: điều chỉnh chu kỳ đèn, điều chỉnh hạ tầng nút giao, điều chỉnh tổ chức giao thông tại nút, xén mở rộng tối đa mặt đường tăng khả năng thông hành cho các phương tiện lưu thông; Xén mở rộng các nút giao, tạo các nhánh rẽ phải liên tục giảm bớt lưu lượng phương tiện dừng chờ tại nút).
Thành phố cũng chỉ đạo Sở GTVT thường xuyên phối hợp với CATP, các chủ đầu tư, UBND các quận, huyện thực hiện tổ chức phân luồng giao thông hợp lý nhất để phục vụ thi công các dự án; trong quá trình thi công thường xuyên phối hợp với các chủ đầu tư theo dõi, rà soát và điều chỉnh tổ chức giao thông theo tiến độ của dự án phù hợp với tình hình giao thông thực tế để giảm thiểu nguy cơ ùn tắc giao thông,…
Với việc thực hiện đồng bộ các giải pháp vừa cơ bản lâu dài, vừa chủ động linh hoạt và tương đối phù hợp với điều kiện tình hình giao thông hiện nay, năm 2022 đã xử lý được 8/35 điểm ùn tắc giao thông trong giờ cao điểm, đã xử lý được 20/26 điểm đen về tai nạn giao thông đảm bảo việc đi lại của nhân dân trong và ngoài thành phố.
Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh gần đây đã có công văn về việc tăng cường các biện pháp kiểm soát, xử lý nghiêm vi phạm nồng độ cồn khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông, hình thành văn hóa, thói quen “đã uống rượu, bia – không lái xe” của nhân dân Thủ đô. Đồng thời, nghiêm cấm can thiệp, tác động vào quá trình kiểm tra, xử lý vi phạm của lực lượng thực thi công vụ; Thủ trưởng, lãnh đạo các đơn vị chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND thành phố nếu để cán bộ, công chức, viên chức của cơ quan, đơn vị mình quản lý vi phạm.
Đối với các địa bàn có tình hình tai nạn giao thông nguyên nhân liên quan đến người điều khiển phương tiện vi phạm nồng độ cồn diễn biến phức tạp, Chủ tịch UBND cấp huyện phải trực tiếp chỉ đạo Ban ATGT địa phương, lực lượng Công an, Thanh tra Giao thông Vận tải, các đơn vị liên quan tổ chức phân tích, đánh giá, xác định các nguyên nhân chủ quan, khách quan, tham mưu, đề xuất các biện pháp phòng ngừa, kiềm chế tai nạn giao thông; chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND TP nếu để xảy ra tai nạn giao thông nghiêm trọng do người điều khiển phương tiện gây tai nạn có nồng độ cồn.
Công an thành phố chỉ đạo lực lượng Công an, nòng cốt là lực lượng Cảnh sát giao thông, Cảnh sát trật tự tiếp tục thực hiện quyết liệt, có hiệu quả chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công an về mở đợt cao điểm bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, trật tự xã hội dịp Tết. Ưu tiên huy động tối đa lực lượng, phương tiện, trang thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, xử lý vi phạm về nồng độ cồn khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông, đảm bảo nghiêm minh, quyết liệt, hiệu quả, đặc biệt trong dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Quý Mão năm 2023.