Thảm án ở Lào Cai: Rừng xanh phẫn nộ!

• Công an tỉnh Lào Cai thông tin chính thức về vụ thảm án ở huyện Bát Xát
• Cận cảnh hang ẩn náu của kẻ gây ra vụ thảm án Lào Cai1
• Lời khai lạnh người của nghi can gây ra vụ thảm án Lào Cai
• Đã bắt được Tẩn Láo Lở, nghi can trong vụ thảm án ở Lào Cai2

Chiến công đấy, nhưng khi gặp Đại tá Hoàng Mạnh Hùng - Phó Giám đốc Công an tỉnh Lào Cai, chúng tôi lại thấy vị chỉ huy trầm ngâm. Anh nói rằng, nghề điều tra, khi bắt được thủ phạm vụ án, nhất là trọng án, đương nhiên là vui rồi. Nhưng ở vụ án này, với tính chất gây án hết sức dã man, độc ác của đối tượng, các anh thấy xót xa, trăn trở nhiều hơn...

Tội ác vô nhân tính

Tối 4-9, sau đúng 25 ngày lẩn trốn, Tẩn Láo Lở, 24 tuổi, nghi can trong vụ thảm sát 4 người trong một gia đình ở thôn Phìn Ngan, xã Trịnh Tường, huyện Bát Xát, Lào Cai, đã bị lực lượng công an bắt giữ.

Tin vui đối với bà con dân bản. Bởi từ sau khi xảy ra vụ án, biết nghi can Tẩn Láo Lở bỏ trốn, người dân vô cùng hoang mang, lo lắng. Kể cả cánh đàn ông, không ai dám lên nương, vào rừng như trước. Trong mắt họ, Tẩn Láo Lở còn hơn con thú dữ. Con cọp đói vào bản, chỉ bắt con gà, con chó.

Con người chưa bị thú dữ ăn thịt bao giờ. Nhưng Tẩn Láo Lở, giết hại chị Tẩn Tả Mẩy xong, nó còn xuống tay tước đoạt mạng sống của 3 cháu nhỏ vô tội. Cháu Tẩn Thùy Chi (cháu ruột chị Mẩy) mới 6 tuổi; cháu Tẩn Mai Phương  (con gái chị Mẩy) mới lên 2. Dã man hơn, đến bé gái chị Mẩy mới sinh chưa tròn tháng, chưa kịp đặt tên cũng bị Lở sát hại. Lở vứt xác các nạn nhân mỗi người một nơi, lấy đá đè lên rồi tẩu thoát.

Trong tội ác giết người, thì hành vi sát hại người già, phụ nữ và trẻ em - những đối tượng không có khả năng chống cự, là tội ác đầy man rợ và vô nhân tính.

Sự ác độc của Tẩn Láo Lở khiến rừng xanh phẫn nộ. Bản Phìn Ngan, xã Trịnh Tường, là bản của người Dao, cuộc sống người dân chỉ quanh năm với nương rẫy, bình yên như cây cỏ. Tuy là vùng cao, nhưng đời sống của bà con được đánh giá là khấm khá, nhờ vào nguồn tlàm nương và trồng thảo quả.

Nhiều năm nay, thảo quả được giá, mùa màng tốt tươi. Nhà nào cũng có thóc lúa dự trữ. Vì vậy, bà con càng chăm chỉ lên nương. Nhà nào cũng dựng lán trên nương. Ngày mùa, họ ở cả tháng trên rẫy, xong việc mới về. Vậy mà từ khi được tin thằng Lở giết 4 mạng người xong trốn vào rừng rồi, không ai dám lên rẫy nữa.

Thông tin vụ án khiến dư luận nhân dân cả nước bàng hoàng, phẫn nộ. Ngay sau khi xảy ra vụ án, ngày 15-8, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đã yêu cầu Bộ Công an, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo các lực lượng chức năng khẩn trương điều tra, truy bắt, sớm đưa hung thủ ra xét xử nghiêm minh, đúng pháp luật. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các lực lượng chức năng tăng cường các biện pháp phòng ngừa tội phạm, bảo đảm cuộc sống bình yên cho nhân dân.

Hàng trăm cán bộ chiến sĩ công an thuộc Công an tỉnh Lào Cai, Cục Cảnh sát hình sự - Bộ Công an đã được huy động, phối hợp công an địa phương, lực lượng dân quân, Bộ đội biên phòng rà soát địa bàn, lần theo các manh mối để truy tìm thủ phạm. Áp lực đè nặng lên vai lực lượng điều tra. Ngày nào chưa bắt được nghi phạm Tẩn Láo Lở thì ngày đó vẫn như một món nợ.

Hành trình 25 ngày truy bắt nghi phạm

Thượng tá Doãn Thanh Sơn, Trưởng Công an huyện Bát Xát kể, thời điểm xảy ra vụ án, lũ quét cũng vừa tràn qua địa bàn huyện. Cán bộ chiến sĩ công an huyện vừa tập trung giúp dân khắc phục hậu quả, tham gia sửa chữa các đoạn đường bị sạt lở; đồng thời lại chuẩn bị lực lượng tham gia  cuộc diễn tập phòng thủ biên giới.

Đúng lúc việc dồn dập như vậy thì 22h30 ngày 9-8, Công an huyện nhận được tin báo vụ thảm án. Sở dĩ thông tin đến huyện chậm hơn so với thời điểm phát hiện vụ việc là bởi hiện trường vụ việc xảy ra ở khu vực đồi cao, địa hình hiểm trở, nơi đây không có sóng điện thoại.

Đi từ huyện lên xã Trịnh Tường mất 40km, sau đó từ trung tâm xã vào bản Phìn Ngan phải đi bộ chừng 1 giờ đồng hồ. Trong đêm tối, trời mưa, đường trơn hết sức nguy hiểm. 2 tiếng sau khi nhận tin, Công an huyện mới vào được đến hiện trường.

Kết quả khám nghiệm hiện trường xác định đây là một vụ án giết người, cướp tài sản. Nghi phạm Tẩn Láo Lở được xác định ngay từ đầu, bởi thôn Phìn Ngan cư dân thưa thớt, chủ yếu là đồng bào dân tộc Dao ở. Lở là “hàng xóm” ở gần gia đình nạn nhân nhất, lại có mâu thuẫn từ chuyện bị “phạt vạ” số tiền 7 triệu đồng 3 năm trước vì hành vi sàm sỡ chị Tẩn Tả Mẩy.

Mâu thuẫn giữa Lở và gia đình nạn nhân dai dẳng từ đó. Bản thân Lở lại thuộc thành phần phức tạp, thanh niên ngổ ngáo, phá phách ở địa phương, hay trộm cắp vặt, cờ bạc. Trái ngược với sự chăm chỉ nương rẫy của mọi người, Lở thích xuống phố nhiều hơn. Anh ta đi làm cửu vạn ở khu vực cửa khẩu nhiều năm.

Mặc dù có vợ và 2 con nhỏ nhưng Lở ít khi về nhà. Thời điểm sau khi phát hiện vụ việc, Cơ quan công an đã tìm đến nhà Lở thì được biết, chiều tối cùng ngày, vợ Lở đi làm nương về bị Lở quát nạt, đuổi đánh. Vợ Lở sợ quá phải trốn ra ngoài. Khi trở về nhà, Lở đã bỏ đi mất.

Sau khi xác định nghi vấn, ngày 10-8, Công an tỉnh Lào Cai đã xác lập chuyên án, phối hợp Cục Cảnh sát hình sự - Bộ Công an, Công an huyện Bát Xát tiến hành điều tra, truy bắt nghi phạm. Dự đoán khả năng đối tượng có thể trốn sang bên kia biên giới, lực lượng công an khẩn trương phối hợp lực lượng biên phòng chốt chặt toàn bộ hơn 80km đường biên thuộc 10 xã biên giới; đồng thời trao đổi thông tin với Công an Trung Quốc để kịp thời bắt giữ nghi phạm khi phát hiện.

Ngoài việc khoanh vùng các mối quan hệ, các khu vực đối tượng có thể ẩn náu, những nơi có liên quan đến đồng bào dân tộc Dao trên toàn huyện, Công an huyện Bát Xát đã tham mưu cho UBND huyện ra thông báo đề nghị bà con nhân dân tố giác tội phạm.

Từ khi xảy ra vụ án, biết nghi phạm Tẩn Láo Lở còn lẩn trốn bên ngoài, bà con dân bản hết sức hoang mang. Mỗi khi lên nương, mọi người không dám đi lẻ mà phải đi thành nhóm. Không ai dám ngủ lại ở lán. Bà con dân bản chỉ mong lực lượng công an sớm bắt được đối tượng để mọi người yên tâm đi lại, sản xuất, trồng trọt như trước.

Day dứt về tội ác mang khuôn mặt người

Những ngày ở bản điều tra, lần theo manh mối nghi phạm Tẩn Láo Lở cũng là những ngày vô cùng vất vả đối với lực lượng điều tra. Thời tiết nắng gắt, thỉnh thoảng mưa bất chợt. Hôm nào đi về, anh em ai cũng bắt được một nắm... vắt hút mọng máu ở tay, chân.

Lực lượng điều tra được huy động, tăng cường khá nhiều nhưng cũng phải sàng lọc dần. Chỉ những người đủ sức khỏe, có năng lực, có kinh nghiệm “ở rừng”, hiểu phong tục tập quán người Dao mới có thể ở lại tiếp xúc với bà con, thu thập tài liệu phục vụ công tác điều tra. Xã Trịnh Tường có 5 đồng bào dân tộc sinh sống theo cộng đồng dân cư. Từ nhà này có thể nhìn thấy nhà kia nhưng để đi được sang nhà nhau, có khi mất nửa tiếng đồng hồ.

Không những vậy, cán bộ điều tra phải nắm chắc phong tục, tập quán của từng dân tộc. Như đối với người Dao, nếu thấy họ cài lá trước cổng thì chớ có vào. Không hiểu tập quán của người dân tộc thì đừng mong đến việc tiếp xúc, nói chuyện, vận động bà con.

Kiên trì đến từng hộ dân nói chuyện, thu thập thông tin như vậy, lực lượng công an đã được người dân cung cấp thông tin quan trọng về việc có dấu hiệu “người lạ” đột nhập, lấy đồ ăn trong lán trên nương. Nhận định nghi phạm Tẩn Láo Lở là người địa phương, thông thuộc địa bàn rừng núi nên khả năng y vẫn lẩn trốn đâu đây trong rừng, tìm đến các lán trại của người dân để mò mẫm, lấy trộm thức ăn. Việc dự trữ lương thực tại các lán trại trên nương của người dân là điều kiện để đối tượng có thể lẩn trốn lâu dài.

Thế nhưng, việc lần tìm Tẩn Láo Lở tại các lán trại này cũng không khả quan bởi Lở di chuyển liên tục, không ở lại lán nào. Sau khi lấy được thức ăn, Lở lại trốn vào rừng. Ở khu vực này, trước kia cũng đã xảy ra vụ việc “người rừng” Phàn A Gát lẩn trốn 12 năm ròng bằng phương thức này khiến lực lượng công an vô cùng vất vả mới truy bắt được.

Là người bản địa nên khả năng sinh tồn, thích nghi với điều kiện hoang dã và sức khỏe của Tẩn Láo Lở rõ ràng đang là một lợi thế. Chính vì vậy, yêu cầu đặt ra là bắt giữ được Tẩn Láo Lở càng sớm càng có lợi cho lực lượng công an và cho người dân nơi đây.

Mặt khác, Tẩn  Láo Lở được đánh giá là nghi phạm khá thông minh. Mặc dù không biết chữ nhưng Lở lại dùng điện thoại di động thành thạo. Số điện thoại và tên người khác được Lở lưu vào danh bạ theo ký hiệu riêng mà chỉ anh ta hiểu. Có lần, Lở đã gọi điện thoại đến Công an huyện Bát Xát, giả danh là người dân để dò xét tình hình, “tố giác” địa điểm lẩn trốn của nghi phạm. Song khi lực lượng công an tìm đến thì Lở đã lẩn đi nơi khác.

Việc truy bắt Tẩn Láo Lở cũng được Ban chuyên án đưa ra bàn bạc, tính toán rất kỹ. Bản thân Lở là người dân tộc Dao. Diễn biến tâm lý của người dân tộc cũng rất khó lường. Nếu bị truy đuổi mạnh hoặc bị dồn ép, họ có thể tiêu cực, tự sát theo cách của người dân tộc mà “dễ” nhất là ăn lá ngón. Do đó, phương án huy động lực lượng lùng sục, truy bắt Tẩn Láo Lở trong rừng cũng tạm thời gác lại.

Nhận định khả năng Tẩn Láo Lở sẽ tìm cách liên lạc với gia đình, Ban chuyên án đã quyết định cử cán bộ gặp người thân của Lở để phân tích, động viên, vận động họ tác động tới Lở. Biết rằng không thể trốn sang bên kia biên giới, cũng không thể ở mãi trong rừng được, tối 4-9, Tẩn Láo Lở tìm cách mò về nhà. Do đã chủ động nắm thông tin, vận động người nhà của Lở nên khi anh ta vừa bước chân vào nhà, một tổ công tác Công an huyện Bát Xát đã “đón lõng” sẵn, đưa nghi phạm về trụ sở Công an huyện.

Dường như đã xác định trước sau sẽ bị bắt nên thái độ của Tẩn Láo Lở khá bình tĩnh. Anh ta khai nhận toàn bộ hành vi tội ác gây ra đối với chị Tẩn Tả Mẩy và 3 cháu nhỏ. 3 năm trước, khi chị Mẩy về làm vợ nhà anh Tẩn Ông Nải một thời gian, Lở bị gia đình anh Nải phát hiện khi đang định thực hiện hành vi cưỡng hiếp chị Mẩy. Lở phải chịu “phạt vạ” số tiền 7 triệu đồng. Mối thù tức với gia đình nạn nhân ngấm ngầm, dai dẳng trong Lở từ đó.

Chiều 9-8, sau khi sát hại chị Mẩy, Lở quay lại nhà nạn nhân giết cả 3 cháu nhỏ, mang xác đi phi tang. Độc ác hơn, Lở còn lấy súng kíp của gia đình nạn nhân, nạp đạn rồi đặt thành “bẫy” ở cửa bếp giống như cách người Dao vẫn đặt bẫy săn thú. Âm mưu của Lở là khi anh Nải cùng bố mẹ đi làm nương về, đẩy cửa bếp ra, súng sẽ tự động nhả đạn.

Thế nhưng, tội ác tày trời của Tẩn Láo Lở khiến trời không dung, đất không tha. Rừng xanh đại ngàn, nơi Tẩn Láo Lở ẩn náu, lẩn trốn những ngày qua cũng không đồng lõa với kẻ xấu. Rừng xanh phẫn nộ, bắt cái ác phải bước ra đền tội.

Hay tin Tẩn Láo Lở bị bắt, bà con bản Phìn Ngan bảo sẽ mở tiệc thết đãi các cán bộ công an. Gần 1 tháng trời chứng kiến sự vất vả, tận tụy, trách nhiệm của cán bộ điều tra, bà con xúc động lắm. Có cán bộ vợ mổ cấp cứu nhưng vì công việc không về ngay được, phải nhờ người thân chăm sóc giúp.

Những ngày cán bộ công an ở bản, họ thấy yên tâm, không sợ gì hết. Nhưng với lực lượng công an, phía sau trách nhiệm bắt giữ Tẩn Láo Lở, vẫn còn đó những trăn trở, day dứt về tội ác mang khuôn mặt con người.