Chống săn lậu voi bằng chiến thuật chống khủng bố
Không lâu sau, Cuevas nghiệm ra rằng những con voi có thể là dấu hiệu cho thông tin có giá trị - khi chúng cảm thấy an toàn có nghĩa là không có kẻ xấu đang lảng vảng gần đó.
Sự kết nối giữa đời sống hoang dã và hoạt động tội phạm làm nảy sinh ý tưởng trong đầu Faye Cuevas: “Tôi nghe những chuyên gia bảo tồn đời sống hoang dã giải thích về cuộc khủng hoảng săn lậu ngà voi. Với vai trò là chuyên gia phân tích tình báo, tôi cảm thấy bọn tội phạm cũng giống như phần tử khủng bố hay mạng lưới phiến quân”. Đó là lý do thúc đẩy Cuevas tình nguyện sử dụng những kỹ năng tình báo chống khủng bố trong cuộc chiến chống săn lậu ngà voi ở Kenya.
| Đặc nhiệm KWS trên xe tuần tra. |
Tháng 11-2015, Cuevas gia nhập Quỹ Quốc tế về Bảo vệ động vật hoang dã (IFAW) - một trong những tổ chức phi lợi nhuận bảo tồn và bảo vệ động vật lớn nhất thế giới đặt trụ sở tại Cape Cod thuộc bang Massachusetts (Mỹ), trong vai trò tham mưu trưởng lãnh đạo chương trình chống săn lậu ngà voi của chính quyền Kenya cùng hợp tác với dự án tenBoma của Dịch vụ Động vật hoang dã Kenya (KWS). Faye Cuevas hiện vẫn còn là sĩ quan tình báo của Không quân Mỹ nhưng chị dành rất nhiều thời gian cho hoạt động chống tội phạm săn lậu.
Trong năm 2012 và 2013, số lượng voi và tê giác bị săn lậu ở Kenya lên đến mức báo động. Trước tình trạng quần thể voi châu Phi tiếp tục bị sát hại để lấy ngà như hiện nay, giới chuyên gia bảo tồn hoang dã ước tính loài này sẽ bị tận diệt trong khoảng 10 năm nữa. 3 năm qua, chính quyền Kenya không ngừng tấn công vào mạng lưới săn lậu động vật hoang dã, tăng cường hỗ trợ hoạt động cho KWS đồng thời ban hành một số luật kiểm soát chặt chẽ hơn.
Kết quả là nhiều dấu hiệu cải thiện được thấy rõ qua số liệu thống kê - số lượng voi bị giết ở Kenya giảm mạnh từ 384 con năm 2012 xuống còn 96 con năm 2015, và tỷ lệ sinh voi con ở khu vực Đông Phi hiện nay tăng nhanh hơn số voi bị giết. Tuy nhiên, vấn đề vẫn còn đáng lo ngại và vùng lãnh thổ Kenya tiếp tục là “con đường lớn” cho phép bọn săn lậu vận chuyển ngà voi từ những phần khác của châu Phi đến châu Á.
Đó là lý do tại sao IFAW và KWS tăng gấp đôi những chiến lược mới chống săn lậu, bao gồm một số chiến thuật thu thập thông tin tình báo được sử dụng trong cuộc chiến chống khủng bố.
Trong nhiều năm, KWS lưu giữ dữ liệu chi tiết hóa về hoạt động săn lậu và số lượng động vật trong hoang dã. Đội dự án tenBoma trích xuất dữ liệu số lượng voi bị giết trong 6 năm và tiến hành phân tích để xác định những điểm nóng về săn lậu. Kết quả là, họ phát hiện một khu vực đặc biệt ở miền nam Kenya - nơi hoạt động săn lậu trở nên mạnh hơn vào mùa xuân và mùa thu. Thế nên, hiện nay KWS quyết định tăng cường sự hiện diện trong khu vực này như hoạt động giám sát, nói chuyện với người dân địa phương và chặn mọi chiếc ô tô để kiểm tra.
| Faye Cuevas và đặc nhiệm chống săn lậu của KWS. |
Faye Cuevas nói: “Chúng ta nhìn thấy hoạt động săn lậu lan tràn trong 6 năm qua, nhưng trong năm 2016 chúng ta vẫn chưa thấy báo cáo nào về loại tội phạm này ở khu vực miền nam Kenya”. Những chiến thuật của Faye Cuevas được coi là đóng góp đáng giá cho cuộc chiến chống săn lậu. Trước khi gia nhập Bộ Chỉ huy Tác chiến đặc biệt châu Phi - Mỹ (SOCAFRICA), Faye Cuevas được điều động nhiều lần đến Iraq và Afghanistan trong vai trò chuyên gia phân tích tình báo chống khủng bố.
Một phương pháp được Cuevas sử dụng để chống săn lậu là do thám mục tiêu được gọi với mật danh F3EAD - tìm kiếm, xác định vị trí, khai thác, phân tích và truyền đạt. Trong những tuần gần đây, lần đầu tiên Cuevas và đội đặc nhiệm của chị triển khai chiến thuật F3EAD chống săn lậu ở Kenya.
Với chiến thuật F3EAD, đội tenBoma hỗ trợ chiến dịch sử dụng thông tin tình báo của KWS chặt đứt vòi bạch tuộc của mạng lưới săn lậu hiệu quả hơn trước kia rất nhiều. Nhờ đóng góp của Cuevas, KWS tiến hành chiến dịch đóng giả các thương gia mua ngà voi lậu và thực hiện nhiều vụ bắt giữ, đồng thời sử dụng thiết bị di động để phân tích dữ liệu ngay tại hiện trường.
KWS có thể nghe lén điện thoại của bọn môi giới ngà voi lậu và đánh cắp 450 trang thông tin hé lộ chi tiết về toàn bộ hoạt động của mạng lưới tội phạm - bao gồm những bức ảnh, tin nhắn, dữ liệu vị trí địa lý trong thời gian thực. Từ đó, KWS dễ dàng xác định những chiếc vòi bạch tuộc và chia sẻ thông tin với các chính quyền châu Phi.