Colombia sử dụng thông tin tình báo chống lại các băng nhóm tội phạm

• Bê bối của cảnh sát Mexico và Colombia
• Colombia: Vẫn chưa có hòa bình

Theo giới chức Colombia, hiện có 3 băng đảng tội phạm lớn, với hơn 3.000 thành viên, tại nước này. Hoạt động chủ yếu của cả 3 băng đảng này là buôn bán ma túy hoặc khai thác mỏ bất hợp pháp và đút túi hàng triệu USD mỗi ngày. Tổng thống Santos nhấn mạnh, với sự hỗ trợ của Mỹ, việc triệt hạ những băng đảng ma túy "khủng" như Medellín hay Cali chỉ còn là vấn đề thời gian.

Chắc chẳng ai lạ gì cái tên Medellín. Hồi những năm 70, 80 của thế kỷ trước, băng đảng này, khi đó do bố già Pablo Escobar cầm đầu, là một trong những tổ chức tội phạm mạnh nhất thế giới. Tại thời kỳ đỉnh cao, Medellín thu 60 triệu USD một ngày từ việc tra tấn, bắt cóc, buôn vũ khí, ám sát và buôn chất cấm.

Băng đảng này thậm chí còn xây dựng trong rừng một khu phức hợp mang tên Tranquilandia với 19 phòng thí nghiệm để phục vụ cho quá trình chế xuất ma túy. Medellín đã sử dụng tới 8 đường băng cho các chuyến bay mang hóa chất tới và chuyển thành phẩm ra thị trường.

Tới tháng 3-1984, sau khi nhận được thông tin tình báo và trải qua 1 thời gian dài điều tra, Cơ quan Phòng chống ma túy Mỹ (DEA) kết hợp với cảnh sát Colombia đột kích nhà máy này, bắt giữ hàng trăm công nhân và tịch thu tổng tài sản lên tới 1,2 tỷ USD, gồm 7 máy bay, 1,3 tấn cocaine, 11.800 thùng hóa chất.

Gần đây nhất, hồi tháng 4 vừa qua, cũng trong một đợt truy quét tội phạm ma túy với sự trợ giúp của quân đội Mỹ, lực lượng an ninh Colombia đã tịch thu 5,8 tấn cocaine trên vùng biển giáp ranh với Ecuador.  Số ma túy trên được cất giấu trong một tàu bán ngầm. 3 đối tượng người Colombia và 1 người Mexico cũng đã bị bắt để phục vụ công tác điều tra.

Kể từ năm 1993 - thời điểm lần đầu tiên tội phạm sử dụng tàu ngầm chuyên chở ma túy, cho tới nay, cảnh sát Colombia đã bắt được gần 100 tàu ngầm và tàu bán ngầm của các băng đảng ma túy hoạt động trên vùng biển nước này, chủ yếu là ở khu vực Thái Bình Dương.

Cũng trong tháng 4, lực lượng chức năng của Colombia, Mỹ, Guatemala và El Salvador đã thu giữ gần 2 tấn cocaine trong hai chiến dịch được tiến hành tại lãnh hải của Guatemala và El Salvador. Trong chiến dịch thứ nhất diễn ra trong lãnh hải của Guatemala, cơ quan chức năng đã bắt giữ ba người Ecuador đang vận chuyển hơn 1 tấn cocaine trên thuyền cao tốc.

Số hàng trên thuộc 1 tổ chức ma túy có quan hệ chặt chẽ với Clan Úsuga, còn được biết tới dưới tên Los Urabeos, băng đảng tội phạm lớn nhất và nguy hiểm nhất Colombia. Trong tuyên bố hôm 5-4, Tổng thống Santos đã bác bỏ khả năng khởi xướng các cuộc đàm phán hòa bình với băng đảng này.

Trong thời gian vừa qua, Clan Úsuga đã gây ra một loạt các vụ tấn công nhằm vào cảnh sát và dân thường, làm tê liệt một khu vực rộng lớn ở phía bắc Colombia. Gần đây nhất, hôm 6-4, các lực lượng chức năng Colombia đã bắt giữ 23 đối tượng có liên quan đến hoạt động khai thác khoáng sản bất hợp pháp của băng đảng Clan Úsuga.

Trước đó, hồi tháng 8 năm ngoái, "Bố già Z5", kẻ bị tình nghi cầm đầu băng đảng này, đã bị bắt giữ cùng với 43 tên tội phạm ma túy nguy hiểm khác, trong chiến dịch mang tên Agamenon. "Bố già Z5" là kẻ từng gây ra vụ án mạng làm 7 cảnh sát thiệt mạng tại bang miền Bắc Córdoba năm 2014 cũng như nhiều vụ án nghiêm trọng khác tại khu vực bang Uraba ở phía tây bắc Colombia.

Hồi tháng 7-2015, các nhà chức trách Colombia thông báo đã thu giữ 2,1 tấn cần sa và phá hủy một cơ sở chế xuất ma túy tại bang miền Tây Bắc Antioquia, thuộc quản lý của Clan Úsuga. Cùng với đó, Tổng thống Santos đã treo thưởng tới 600.000 USD cho người cung cấp thông tin giúp bắt kẻ cầm đầu tổ chức này. Ông nhấn mạnh, khả năng duy nhất mà các băng nhóm tội phạm này còn là đối mặt với công lý.

Bất chấp những nỗ lực của chính phủ nhằm chống lại loại tội phạm nói trên, Colombia vẫn là một trong những nước sản xuất cocaine hàng đầu thế giới với 442 tấn/năm, tăng 52% so với năm 2013 với 290 tấn.

Diện tích trồng cây coca ở nước này cũng đã tăng 44%, lên tới 69.000ha so với 48.000ha của năm 2013. Theo các chuyên gia, doanh thu từ hoạt động tội phạm buôn bán ma túy ở Colombia mỗi năm vào khoảng 10 tỷ USD, tương đương 1% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nước này.

Tuy nhiên, nếu so với thời kỳ năm 2000, thì con số này đã là giảm quá nhiều. Điều này là nhờ Chính phủ Colombia tăng cường nhiều chiến dịch truy quét loại tội phạm này. Bên cạnh đó, chính Tổng thống Santos cũng đã nhiều lần khẳng định cam kết của nước này theo đuổi cuộc chiến chống tội phạm ma túy.