"Thái tử Samsung" sẽ bị bắt?
Ngày 16-1, Văn phòng Công tố viên đặc biệt Hàn Quốc cho biết sẽ yêu cầu tòa án ra lệnh bắt giữ Lee Jae-yong, người thừa kế Tập đoàn điện tử Samsung. Lee Kyu-Chul, phát ngôn viên của văn phòng công tố viên đặc biệt nhấn mạnh: "Văn phòng công tố viên đặc biệt vừa yêu cầu một lệnh bắt giữ với Phó chủ tịch Samsung với những cáo buộc ông này phạm tội hình sự, trong đó có tội hối lộ, cũng như phát ngôn sai sự thật trong phiên điều trần trước Quốc hội".
|
Người thừa kế tập đoàn Samsung sẽ hứng chịu vận hạn khó lường trong cơn bão đang tung hoành chính trường Hàn Quốc. |
Được biết, sau khi nhận được yêu cầu từ Văn phòng công tố viên đặc biệt, Tòa án tối cao sẽ tổ chức một phiên họp vào ngày 18-1 để xem xét phát lệnh bắt giữ đối với nhân vật này.
Hiện các điều tra viên Hàn Quốc vẫn đang đánh giá mọi yếu tố, trong đó có cả ảnh hưởng đến kinh tế của hành động bắt giữ ông Lee, bởi Hàn Quốc thường có tiền lệ áp lệnh trừng phạt nhẹ hơn đối với các lãnh đạo doanh nghiệp lớn để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế. Trong báo cáo kinh doanh mới nhất, lợi nhuận quý IV-2016 của Samsung cán mốc 7,2 tỷ USD, tăng 50% so với cùng kỳ năm trước. Bất chấp thiệt hại từ đợt thu hồi Galaxy Note 7, bộ phận smartphone của Samsung vẫn có lãi nhờ doanh thu từ mẫu Galaxy S7 thành công. Hầu hết lợi nhuận đến chủ yếu từ mảng màn hình và bộ nhớ.
Ngày 12-1, Lee Jae-yong đã bị các công tố viên thẩm vấn về những liên hệ của Samsung với các quỹ của bà Choi Soon-Sil, người bạn thân của Tổng thống Hàn Quốc và là tâm điểm của vụ bê bối hiện nay.
Ông Lee Jae-yong trải qua hơn 22 giờ thẩm vấn với tư cách là nghi phạm hình sự về những nghi ngờ đưa hối lộ số tiền tương đương 36 triệu đôla. Đây quả là một thông tin gây choáng váng khi mà Lee Jae-yong đã được "cơ cấu" từ cả thập kỷ nay để lên làm lãnh đạo tập đoàn hùng mạnh bậc nhất Hàn quốc thay cha mình, ông Lee Kun-Hee, Chủ tịch tập đoàn năm rồi phải nhập viện vì đột quỵ.
Ông Moon Hyung-pyo, Giám đốc Quỹ Hưu trí Quốc gia vừa bị các công tố viên đặc biệt buộc tội lạm dụng quyền lực gây sức ép buộc cơ quan này hậu thuẫn vụ sáp nhập trị giá 8 tỷ USD giữa hai chi nhánh của Tập đoàn Samsung trong năm qua khi ông này còn là Bộ trưởng Y tế và Phúc lợi. Tuy nhiên, ông Moon Hyung-pyo cho đến nay vẫn bác bỏ những cáo buộc này và tuyên bố ông không hề có bất kỳ cuộc tiếp xúc nào với Phủ Tổng thống hay Samsung liên quan đến vụ sáp nhập trước khi diễn ra việc này. Vụ sáp nhập được cho là để củng cố quyền lực của người thừa kế Lee Jae-yong.
Nhân đây, giới công tố viên cũng tập trung làm rõ những khoản hối hộ của Samsung dành cho bà "cố vấn phù thủy" Choi Soon-sil, gồm một con ngựa quý trị giá hơn 800.000 USD làm quà tặng con gái bà này cùng hàng triệu USD chi phí dạy cưỡi ngựa. Đổi lại, Samsung muốn được chống lưng để cuộc chuyển đổi quyền lực từ người cha sang lãnh đạo trẻ diễn ra êm xuôi.
Các công tố viên sẽ tiếp tục điều tra 3 lãnh đạo khác của Samsung, bao gồm Phó Chủ tịch Văn phòng Chiến lược Samsung Corporate Choi Gee-sung, Chủ tịch Chang Choong-ki và Chủ tịch Samsung Electronics Park Sang-jin. Tuy nhiên, không có lệnh bắt giữ nào được áp dụng cho 3 lãnh đạo này.
Một câu hỏi quan trọng là liệu chính quyền có gây áp lực cho Quỹ Hưu trí quốc gia để hỗ trợ cho cuộc sáp nhập gây tranh cãi giữa 2 công ty thuộc Samsung Group (Cheil Industries Inc. và Samsung C&T Corp) hay không. Cuộc sáp nhập được phê chuẩn năm 2015 và tạo điều kiện để Lee có sức ảnh hưởng trong tập đoàn. Việc sáp nhập Cheil và C&T khi đó vấp phải sự phản đối của nhà đầu tư tích cực Paul Elliott Singer, tuy nhiên, sự phản đối này không mang lại kết quả gì đáng kể.
"Chúng tôi tin Samsung đã có các yêu cầu bất hợp pháp trong quá trình thúc đẩy việc kế vị" - Lee Kyu-chul, người đại diện văn phòng công tố viên, cho biết. Lệnh bắt giữ sẽ cho phép công tố viên tiếp tục điều tra, trong khi Lee sẽ bị giam giữ và có khả năng cũng sẽ sớm bị chính thức truy tố. "Nếu Lee bị bắt giữ, điều này sẽ gây ảnh hưởng tới danh tiếng của Samsung cũng như nền kinh tế Hàn Quốc nói chung. Samsung là công ty đại diện cho nền kinh tế của quốc gia này" - Park Sang-in, Giáo sư Kinh tế trường Quản trị công thuộc Đại Học Quốc gia Seoul nhận xét.
Lee Jae-yong sinh năm 1968 tại Washington DC, Mỹ, là con trai duy nhất của Chủ tịch Tập đoàn Samsung Lee Kun-hee. Lee Jae-yong tốt nghiệp cử nhân lịch sử phương Đông của Đại học Quốc gia Seoul và đoạt tấm bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh MBA từ Đại học Keio. Sau đó, Lee tiếp tục theo học tại Harvard Business School và giành văn bằng Tiến sĩ Quản trị Kinh doanh.
Lee Jae-yong bắt đầu sự nghiệp của mình vào năm 1991 tại chính "lãnh địa" Samsung của gia tộc, từng là Phó Chủ tịch hoạch định chiến lược, sau đó là Giám đốc phụ trách chăm sóc khách hàng. Là con trai duy nhất của Chủ tịch Samsung, Jay Lee đã được dự định đưa lên làm người lãnh đạo của công ty nhưng do cuộc khủng hoảng thuế xảy ra trong vài năm trở lại đây đã làm gián đoạn việc kế thừa. Tuy nhiên, trong tháng 12-2009, triển vọng thừa kế của Lee Jae-yong một lần nữa nổi lên khi ông trở thành Giám đốc điều hành của Samsung. Năm 2012, Lee Jae-yong được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch của công ty.
Là một trong những cổ đông lớn của Công ty Dịch vụ tài chính Samsung và sở hữu 11% của Samsung SDS, tháng 5-2015, Lee Jae-yong được bầu làm Chủ tịch Hội đồng của 2 quỹ từ thiện của Samsung. Đây được coi là một bước tiến lớn đưa ông trở thành người kế nhiệm của Tập đoàn Samsung. Trên các phương tiện truyền thông, Lee Jae-yong được mệnh danh là "Thái tử Samsung" nhưng lại được biết đến là người có thái độ làm việc đầy quyết đoán và có hồ sơ cá nhân "sạch sẽ".
Lee Jae-yong luôn được nhân viên ngưỡng mộ bởi sự dễ gần và lịch sự khi đích thân trả lời tất cả các e-mail của nhân viên. Với giới truyền thông, ông cũng không tỏ ra là người trịch thượng. Lee Jae-yong xếp thứ 33 trong danh sách những người quyền lực trên thế giới năm 2015 của Tạp chí Forbes. Ngoài ra, cũng theo xếp hạng đánh giá của Forbes, ông còn là người giàu thứ 2 tại Hàn Quốc, đứng 185 trong danh sách các tỷ phú trên thế giới.