Trong FIFA lộ diện vụ bê bối

Quan chức FIFA bị tố cáo ăn hối lộ

Theo Panorama, 3 ông Nicolas Leoz, Issa Hayatou và Ricardo Teixeira nhận tiền từ một công ty tiếp thị bóng đá, chuyên bán quyền phát sóng và quảng cáo trong World Cup. Các khoản hối lộ này được ghi trong một tài liệu mật, bao gồm 175 đợt chuyển tiền, tổng trị giá 100 triệu USD.

Chương trình Panorama (phát sóng tối 29/11/2010) đã đưa bằng chứng về một quan chức thứ tư khác, người bị cho là tham gia tuồn vé xem World Cup cho con buôn. BBC đã bị chỉ trích vì đưa tin ngay trước khi Ủy ban điều hành Fifa sẽ bỏ phiếu chọn nước đăng cai chung kết 2018 và 2022 vào ngày 2/12/2010.

BBC phản bác rằng, mục tiêu của chương trình là vì quyền lợi của quần chúng. Thế nhưng ông Andy Anson, Trưởng ban tranh quyền đăng cai World Cup 2018 của Anh, nói, ông thất vọng về thời điểm BBC phát sóng chương trình. "Chắc chắn điều này sẽ chẳng mang lại phiếu bầu nào cho chúng ta, vậy cho nên đành phải chờ đợi xem thế nào".

Trong thông cáo ra ngay sau khi Panorama được phát sóng, đại diện Ban tranh quyền đăng cai World Cup của Anh phát biểu: "Chúng tôi giữ nguyên lập trường là chương trình Panorama của BBC chỉ đào bới lại một loạt cáo buộc từ lâu, không cái nào liên quan tới quá trình bỏ phiếu hiện nay. Chương trình này thật là sự xấu hổ cho BBC. Nhóm England 2018 đang hết sức nỗ lực giành quyền đăng cai cho nước Anh".

Các khoản hối lộ mà 3 quan chức Fifa bị cáo buộc đã nhận là từ Công ty Tiếp thị bóng đá International Sport and Leisure (ISL) trong những năm 1989-1999. Công ty này giải tán năm 2001. FIFA đã cho ISL quyền được tiếp thị các trận đấu World Cup, giúp công ty này thu hàng triệu USD tiền bản quyền phát sóng và quảng cáo.

Một cựu nhân viên của ISL, Roland Buechel, cho biết, nhân viên công ty này từ lâu đã nghi ngờ công ty trả tiền hối lộ cho FIFA để đổi lấy hợp đồng.  Một số chi tiết về vụ hối lộ được đưa ra năm 2008, khi 6 nhân viên quản lý của ISL bị buộc tội là đã biển thủ tiền của công ty.

Theo Panorama, 3 ông Nicolas Leoz, Issa Hayatou và Ricardo Teixeira (từ trái sang) đã nhận tiền từ Công ty Tiếp thị bóng đá ISL.

Danh sách bí mật

Một quan chức Fifa - Nicolas Leoz, người Paraguay, Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Nam Mỹ - trước đây đã bị cáo giác là nhận các khoản hối lộ tổng trị giá 130.000USD. Thế nhưng theo tài liệu mật của ISL mà chương trình Panorama có trong tay, ông Leoz còn được trả thêm 600.000USD trong 3 đợt, mỗi đợt 200.000USD. Ông Leoz chưa lên tiếng về cáo buộc này.

Quan chức FIFA thứ hai mà Panorama nêu tên là Ricardo Teixeira, Trưởng Liên đoàn Bóng đá Brazil, nước chủ nhà World Cup 2014. Danh sách của ISL cho thấy một công ty ở Liechtenstein có tên Sanud đã nhận 21 khoản tiền tổng trị giá 9,5 triệu USD. Theo một điều tra của Thượng viện Brazil năm 2001, ông Teixeira có liên quan mật thiết tới Công ty Sanud này. Điều tra cho thấy Sanud đã mật chuyển nhiều khoản tiền cho ông Teixeira thông qua một trong các công ty của ông ta. Teixeira cũng chưa lên tiếng gì về cáo buộc đối với ông.

Tài liệu của ISL mà Panorama có được còn đưa ra chi tiết rằng, khoảng 100.000 frăng Pháp (12.900 bảng Anh) đã được chuyển cho ông Issa Hayatou, Phó chủ tịch FIFA đại diện cho các quốc gia châu Phi. Khi được Panorama liên lạc vào ngày 29/11, ông Hayatou cũng từ chối phản hồi.

Chủ tịch FIFA Sepp Blatter viết trong một thông cáo rằng, một tòa án vào năm 2008 đã không buộc tội các cựu thành viên ISL. Ông nói: "Cũng cần nhấn mạnh rằng không có quan chức nào của FIFA bị cáo buộc hình sự trong quá trình tòa xét xử cả".

Tuy nhiên vào thời điểm ISL bị cáo buộc trả tiền hối lộ, hành động này chưa bị liệt vào danh sách tội phạm hình sự. Đa số người nhận các khoản tiền của ISL thông qua các tài khoản tại Liechtenstein chưa xuất đầu lộ diện. Các cáo buộc mới nhất này được đưa ra sau khi 2 trong 24 thành viên Ủy ban điều hành FIFA tháng trước đã bị cấm tham gia cuộc bỏ phiếu chọn ra quốc gia đăng cai World Cup 2018 và 2022. Lệnh cấm được đưa ra sau khi tờ báo Sunday Times, trụ sở tại London, cáo buộc 2 ủy viên Amos Adamu và Reynald Temarii đang thuận bán phiếu bầu đăng cai World Cup của mình.

Quan chức thứ tư của FIFA bị nêu tên trong chương trình Panorama là Phó chủ tịch Jack Warner, người Trinidad & Tobago.

Panorama nói đã nhận được các e-mail và biên lai cho thấy ông Warner liên quan tới khoản mua bán trao tay vé xem World Cup tổng trị giá 84.000USD. Các e-mail cho thấy các vé này, trong đó có 38 vé xem chung kết tại Johannesburg - đáng ra đã được bán trên chợ đen nhưng cuối cùng không thành vì các con buôn không chấp nhận giá mời.

Năm 2006, Panorama cũng tiết lộ rằng ông Warner đã bán vé cho các trận World Cup năm đó tại Đức. FIFA sau đó đã yêu cầu công ty gia đình của ông Warner, Simpaul Travel, phải đóng góp 1 triệu USD cho các tổ chức từ thiện để bù vào tiền lãi thu được từ bán vé xem World Cup 2006. Tại một cuộc họp báo gần đây, Chủ tịch Blatter được hỏi phản ứng về các cáo giác mới đối với ông Warner. Ông trả lời: "Nếu như chúng tôi biết được một cách cụ thể, thông qua các kênh chính thức, thì tất nhiên chúng tôi sẽ xem xét".

Mới đây, Phó Chủ tịch FIFA Issa Hayatou bác bỏ cáo buộc ăn hối lộ mà chương trình Panorama của BBC đưa ra và dọa sẽ kiện Tập đoàn Truyền thông Anh. Ông Hayatou nói, khoản tiền mà Panorama nói là hối lộ, thực chất là khoản tài chính cấp cho Liên đoàn Bóng đá châu Phi (Caf). Ông nói, đây là một phần trong hợp đồng tài trợ với Công ty Tiếp thị bóng đá ISL.

Chương trình Panorama được phát sóng chỉ vài ngày trước khi FIFA bỏ phiếu chọn nước đăng cai chủ trì chung kết World Cup 2018 và 2022. Ngày 1/12 vừa qua, 4 ứng viên cho World Cup 2018 và 5 ứng viên cho World Cup 2022 sẽ có các bài trình bày kéo dài 30 phút tại đại bản doanh của FIFA ở Zurich. Sau khi bỏ phiếu, lần lượt Nga và Qatar đã dành được quyền đăng cai 2 kỳ World Cup trên.

Có phải là "tiền tài trợ"?

Trước đó, ông Hayatou đã cực lực bác bỏ cáo buộc của Panorama rằng, ông nhận 100.000 frăng Pháp (12.900 bảng Anh) hồi năm 1995 từ Công ty ISL: "Đây không phải là tiền trả cho tôi, mà là cho Caf để kỷ niệm 40 năm ngày thành lập". Ông Hayatou cũng là Chủ tịch Caf.

Trong một thông cáo ra sau đó, Caf ủng hộ ông Hayatou: "Thông tin đưa ra trong chương trình không phản ánh sự thật". Thông cáo này cũng nói Ban quản trị liên đoàn biết trước về khoản tài trợ của ISL và đã thông qua việc nhận tài trợ.

Trước đó, Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) cũng hứa xem xét cáo buộc đối với ông Hayatou vì ông cũng là ủy viên IOC. Ông Hayatou nói, việc BBC đưa ra cáo buộc với ông sẽ không ảnh hưởng gì tới phiếu bầu của ông trong quá trình chọn nước đăng cai World Cup. Ngược lại, Ban vận động của Anh chỉ trích BBC, nói rằng thời điểm tung ra chương trình, chỉ 3 ngày trước khi có quyết định, đã gây khó cho nỗ lực của họ