Đà Lạt: Dấu hiệu sai phạm tại Chi Cục thi hành án dân sự
Thanh tra Bộ Tư pháp tiếp tục chỉ ra hàng loạt sai phạm đặc biệt nghiêm trọng quá trình kê biên cưỡng chế thi hành án, bán đấu giá tài sản xảy ra tại Chi Cục thi hành án dân sự TP Đà Lạt và Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Lâm Đồng. Những vi phạm này được Thanh tra Bộ Tư pháp lập hồ sơ chuyển sang Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tiếp tục điều tra, làm rõ theo thẩm quyền.
Quyết cưỡng chế, đấu giá bằng được “nhà mặt phố”
Theo hồ sơ vụ việc, năm 2018 và 2019, bà Lê Thị Hà (ngụ đường Nguyễn Chí Thanh, TP Đà Lạt), phải trả cho bà Mai Xuân Thuận (ngụ TP Đà Lạt) 3,1 tỷ đồng tiền nợ gốc và lãi suất chậm thi hành án, trả cho bà Nguyễn Thị Vương (ngụ tại TP Đà Lạt) hơn 2,85 tỷ đồng và trả cho bà Phan Thị Dạ Thảo (ngụ TP Đà Lạt) tổng cộng 14,3 tỷ đồng, theo các bản án và quyết định của TAND TP Đà Lạt. Tháng 11/2018, chấp hành viên Nguyễn Thị Hoa (nay là Phó Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Đà Lạt) lập biên bản giải quyết việc thi hành án, đồng thời thông báo tới các cơ quan chức năng về việc ngăn chặn chuyển nhượng căn nhà số 63B, đường Nguyễn Chí Thanh, trung tâm TP Đà Lạt của bà Lê Thị Hà để đảm bảo việc cưỡng chế thi hành án. Tuy nhiên, thời điểm này căn nhà trên đã được bà Lê Thị Hà chuyển nhượng cho bà Phan Thị Dạ Thảo với giá 8,5 tỷ đồng. Bà Thảo cũng đã đưa tiền để bà Hà trả nợ ngân hàng, lấy sổ đỏ đang thế chấp ra và bàn giao cho bà Thảo.
Quá trình tổ chức thi hành án, bà Lê Thị Hà đã nộp đơn đề nghị chấp hành viên kê biên, xử lý 9.321m2 đất và nhà tại huyện Đức Trọng, kèm theo chứng thư thẩm định giá trị tài sản là hơn 5 tỷ đồng. Tuy nhiên, chấp hành viên cho rằng nhà và đất của bà Hà tại xã Nthol Hạ, huyện Đức Trọng không đủ điều kiện để kê biên thi hành án. Do đó, ngày 15/3/2019, chấp hành viên ban hành thông báo cưỡng chế thi hành án bằng biện pháp kê biên tài sản là nhà số 63B, đường Nguyễn Chí Thanh, TP Đà Lạt. Ngày 27/3/2019, VKSND TP Đà Lạt đề nghị dừng việc cưỡng chế, đồng thời xác minh điều kiện thi hành án là tài sản của bà Hà tại xã Nthol Hạ, huyện Đức Trọng. Tuy nhiên, Chi cục THADS TP Đà Lạt vẫn cho rằng đề nghị kê biên tài sản của bà Hà tại xã Nthol Hạ, huyện Đức Trọng là không khả thi. Trong thời gian này, Công an TP Đà Lạt cũng đã đề nghị Chi cục THADS TP Đà Lạt hoãn việc cưỡng chế thi hành án đối với căn nhà 63B, đường Nguyễn Chí Thanh của bà Hà để đảm bảo thực hiện đúng các quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, ngày 19/4/2019, chấp hành viên vẫn thực hiện việc kê biên tài sản nhà và đất tại số 63B, đường Nguyễn Chí Thanh, TP Đà Lạt nhưng chỉ đứng bên ngoài thực hiện việc kê biên vì căn nhà đã bị khóa. Sau đó, chấp hành viên thông báo kết quả thẩm định giá tài sản kê biên là hơn 12,1 tỷ đồng, ký hợp đồng với Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Lâm Đồng để đấu giá nhà và đất trên.
Sau 2 lần đấu giá và giảm giá tài sản với lý do là “không có người tham gia đấu giá”, lần đấu giá và giảm giá thứ 3 có hai người tham gia là ông Lê Anh Quang (ngụ đường Yersin, TP Đà Lạt) và bà Mai Xuân Thuận (người được thi hành án). Người trúng đấu giá là ông Lê Anh Quang với giá hơn 10 tỷ đồng, cao hơn giá khởi điểm 30 triệu đồng.
Ngày 25/11/2019, bà Hà gửi đơn đề nghị Chi cục THADS TP Đà Lạt đình chỉ thi hành án đối với khoản thanh toán cho bà Mai Xuân Thuận (số tiền 3,1 tỷ đồng) vì bà Hà đã trả đủ số tiền này cho bà Thuận. Tuy nhiên, Chi cục THADS TP Đà Lạt không chấp nhận đề nghị này của người bị thi hành án, đồng thời tiếp tục chi trả cho bà Thuận 3,4 tỷ đồng (gồm cả gốc và lãi); chi trả cho bà Nguyễn Thị Vương hơn 3,1 tỷ đồng gốc và lãi. Hơn 2,7 tỷ đồng còn lại, chấp hành viên phân phối và đề xuất trả cho bà Phan Thị Dạ Thảo.
Cho rằng trong quá trình kê biên, thẩm định và đấu giá tài sản, những người có trách nhiệm đã cố tình vi phạm các quy định của pháp luật, xâm phạm nghiêm trọng tới quyền và lợi ích chính đáng của các bên đương sự, ngày 30/9/2020, bà Lê Thị Hà và bà Phan Thị Dạ Thảo có đơn gửi Bộ Tư pháp, nội dung tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của chấp hành viên Nguyễn Thị Hoa và Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Đà Lạt; tố cáo Cục trưởng Cục THADS tỉnh Lâm Đồng không giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo; tố cáo đấu giá viên và Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Lâm Đồng vi phạm pháp luật trong đấu giá tài sản.
Có dấu hiệu hình sự
Thanh tra Bộ Tư pháp đã phát hiện hàng loạt vi phạm đặc biệt nghiêm trọng trong quá trình cưỡng chế kê biên, bán đấu giá tài sản của người bị thi hành án theo đơn tố cáo của các đương sự. Thanh tra Bộ Tư pháp xác định, 9.321m2 đất và nhà tại huyện Đức Trọng của bà Lê Thị Hà đủ điều kiện kê biên đảm bảo thi hành án nhưng chấp hành viên không đề xuất Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Đà Lạt thực hiện việc ủy thác thi hành án cho Chi cục THADS huyện Đức Trọng tổ chức thi hành án.
Ngày 25/12/2018, chấp hành viên ban hành quyết định cưỡng chế kê biên nhà số 63B, đường Nguyễn Chí Thanh, TP Đà Lạt khi tài sản đang thuộc diện tranh chấp giữa bà Lê Thị Hà và bà Phan Thị Dạ Thảo (đã được tòa án thụ lý) là không khách quan. Bên cạnh đó, căn cứ vào kết quả giám định của Phòng Kỹ thuật hình sự Công an TP Hà Nội, Thanh tra Bộ Tư pháp kết luận có đủ cơ sở để khẳng định bà Thuận đã viết giấy và ký xác nhận bà Hà đã trả hết nợ cho bà. Tuy nhiên, Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Đà Lạt và chấp hành viên đã thiếu trách nhiệm trong việc xác minh làm rõ. Điều này dẫn đến việc không ban hành quyết định đình chỉ thi hành án và tiếp tục phân phối, chi trả hơn 3,4 tỷ đồng cho bà Thuận. Hành vi trên của Chi cục THADS TP Đà Lạt đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích của người phải thi hành án và người có quyền lợi liên quan.
Đặc biệt, việc kê biên đối với 187,3m2 xây dựng tại nhà số 63B, đường Nguyễn Chí Thanh, TP Đà Lạt của chấp hành viên là ngoài phạm vi quyết định kê biên tài sản, do vậy không có căn cứ để thẩm định giá và bán đấu giá tài sản. Bên cạnh đó, trong cùng một hàng ưu tiên thanh toán nhưng Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Đà Lạt và chấp hành viên đã phân phối, chi trả số tiền không theo tỉ lệ theo quy định của pháp luật.
Thanh tra Bộ Tư pháp cũng đã chỉ ra hàng loạt sai phạm tại Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Lâm Đồng liên quan tới việc đấu giá nhà số 63B, đường Nguyễn Chí Thanh, TP Đà Lạt. Cụ thể, ngoài việc không tổ chức cho khách đi xem tài sản đấu giá, thu tiền trước vượt quá mức tối đa theo quy định, trả lại tiền cho người không trúng đấu giá khi phiên đấu giá còn chưa kết thúc… đơn vị này còn để hai người tham gia đấu giá (ông Lê Anh Quang và bà Mai Xuân Thuận) có dấu hiệu thông đồng, dàn xếp, làm ảnh hưởng tới kết quả đấu giá.
Theo Thanh tra Bộ Tư pháp, những vi phạm nghiêm trọng của chấp hành viên đã làm ảnh hưởng tới quyền lợi hợp pháp của các bên đương sự, xâm phạm đến hoạt động quản lý Nhà nước trong lĩnh vực thi hành án dân sự, có dấu hiệu thi hành không đúng nội dung bản án. Do vậy, nội dung này Thanh tra Bộ Tư pháp sẽ tiếp tục lập hồ sơ chuyển Cơ quan điều tra VKSND tối cao điều tra làm rõ. Hành vi của Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Đà Lạt là thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, không kịp thời ban hành các quyết định đình chỉ thi hành án khi các bên đương sự đã tự nguyện thỏa thuận và thanh toán xong khoản tiền bà Hà đã trả cho bà Thuận 3,1 tỷ đồng. Điều này dẫn đến việc duyệt chi sai nguyên tắc, tiếp tục chi trả tiền cho bà Thuận, làm ảnh hưởng tới quyền, lợi ích hợp pháp của các đương sự. Do vậy, Chi cục THADS TP Đà Lạt phải thu hồi toàn bộ số tiền đã chi trả cho bà Mai Xuân Thuận để thực hiện phân phối, chi trả đúng quy định. Hành vi trên của Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Đà Lạt bị Thanh tra Bộ Tư pháp lập hồ sơ chuyển Cơ quan điều tra VKSND tối cao tiếp tục điều tra làm rõ. Bên cạnh đó, những sai phạm có dấu hiệu hình sự xảy ra tại Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Lâm Đồng cũng sẽ được Thanh tra Bộ Tư pháp lập hồ sơ chuyển Cơ quan điều tra VKSND tối cao tiếp tục điều tra.
Để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các đương sự, Thanh tra Bộ Tư pháp đã yêu cầu Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Đà Lạt và chấp hành viên thực hiện thỏa thuận với người trúng đấu giá tài sản để hủy kết quả bán đấu giá. Trong trường hợp không thỏa thuận được phải khởi kiện ra tòa để hủy kết quả bán đấu giá trên. Thanh tra Bộ Tư pháp cũng đề xuất lãnh đạo Bộ Tư pháp chỉ đạo thi hành kỷ luật cách chức chấp hành viên đối với bà Nguyễn Thị Hoa, hiện là Phó Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Đà Lạt; kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm đối với từng cá nhân liên quan trong việc không giải quyết khiếu nại, tố cáo, cưỡng chế kê biên, định giá, bán đấu giá tài sản nhà và đất tại số 63B, đường Nguyễn Chí Thanh, TP Đà Lạt của bà Lê Thị Hà, trong đó có cả Cục trưởng Cục THADS tỉnh Lâm Đồng.
Ngày 13/10, Cơ quan điều tra VKSND tối cao đã bắt tạm giam ông Nguyễn Ngọc Thiện, Phó Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Đà Lạt để điều tra về hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ. Sai phạm của ông Thiện được xác định có liên quan tới việc cưỡng chế kê biên, bán đấu giá tài sản thi hành án là nhà và đất của bà Văn Thị Phương Dung (đường Nguyễn Khuyến, TP Đà Lạt), nhà và đất của gia đình bà Đỗ Thị Vân Hồng (đường Nguyễn Trung Trực, TP Đà Lạt).
Ngày 7/11 vừa qua, Cơ quan điều tra VKSND tối cao tiếp tục khởi tố vụ án thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Chi cục THADS TP Đà Lạt. Trong vụ án này, ngoài ông Nguyễn Ngọc Thiện, chấp hành viên Cao Thị Thanh Thủy là người có liên quan.