Absher: Ứng dụng gây tranh cãi
Maha và Wafa al-Subaie, những người đang tìm kiếm tị nạn ở Georgia sau khi chạy trốn khỏi gia đình, nói rằng absher - một ứng dụng dịch vụ điện tử của chính phủ - rất tệ cho phụ nữ vì nó hỗ trợ hệ thống bảo vệ nam nghiêm ngặt của Ả Rập Saudi. "Nó cho phép đàn ông kiểm soát phụ nữ", Wafa, 25 tuổi, nói. "Họ phải loại bỏ nó", cô nói thêm, đề cập đến Google và Apple.
Theo các nhà nghiên cứu, absher, có sẵn trong các cửa hàng trực tuyến của Google và Apple, cho phép nam giới cập nhật hoặc rút quyền cho người thân nữ đi du lịch nước ngoài và nhận cập nhật SMS nếu hộ chiếu của họ được sử dụng.
Tìm kiếm nơi ẩn náu ở nước ngoài
Giám đốc điều hành của Apple, Tim Cook cho biết vào tháng 2 rằng ông đã không nghe nói về absher nhưng cam kết sẽ "xem xét nó". Một công cụ miễn phí được tạo bởi Bộ Nội vụ, absher cho phép người Saudi truy cập vào một loạt các dịch vụ của chính phủ, chẳng hạn như làm mới hộ chiếu, đặt lịch hẹn và xem vi phạm giao thông. Trong cửa hàng ứng dụng của Apple, nó được liệt kê như một công cụ “Hiệu suất”.
Phụ nữ Ả Rập Xê Út phải được sự cho phép của một người đàn ông để làm việc, kết hôn và đi du lịch theo hệ thống giám hộ của vương quốc Hồi giáo bảo thủ. Ứng dụng này bị chỉ trích sau các trường hợp tìm nơi ẩn náu ở nước ngoài gần đây của phụ nữ Ả Rập.
Chị em nhà al-Subaie, những người đã lấy trộm điện thoại của cha mình để lấy hộ chiếu và ủy quyền bay đến Istanbul, cho biết họ biết hàng chục phụ phụ nữ trẻ khác đang tìm cách trốn thoát khỏi những gia đình nơi họ bị ngược đãi.
Những người khổng lồ công nghệ có thể giúp mang lại sự thay đổi ở Ả Rập Saudi nếu họ rút absher xuống hoặc buộc ứng dụng cũng cho phép phụ nữ tự đi lại độc lập - điều này sẽ cản trở đáng kể hệ thống giám hộ, hai chị em nói. "Nếu (họ) gỡ bỏ ứng dụng này, có thể chính phủ sẽ làm một cái gì đó", Wafa nói với Thomson Reuters Foundation trong một cuộc phỏng vấn.
Lời cầu xin của hai chị em được thêm vào các kêu gọi ngày càng tăng từ các nhóm nhân quyền, nhà ngoại giao và các chính trị gia Mỹ và châu Âu cho việc xóa bỏ ứng dụng này khỏi các cửa hàng trực tuyến.
Chủ tịch nhân quyền Liên Hiệp Quốc Michelle Bachelet cho biết hôm 23-4 rằng bà đã hỏi các công ty công nghệ ở Thung lũng Silicon "những câu hỏi hóc búa" về những "mối đe dọa" được đặt ra bởi các ứng dụng như absher, cho phép đàn ông Saudi hạn chế việc đi lại của phụ nữ.
"Công nghệ có thể, và nên, phục vụ sự tiến bộ. Nhưng những sức mạnh xâm lấn đang được giải phóng có thể gây ra thiệt hại khôn lường nếu không có đủ kiểm tra để tôn trọng quyền con người", bà nói trong một tuyên bố.
“Bảo vệ không đầy đủ”
Thái tử Ả Rập Saudi Mohammed bin Salman đã đưa ra các cải cách, như dỡ bỏ lệnh cấm lái xe đối với phụ nữ, và cho biết hồi năm ngoái rằng ông ủng hộ chấm dứt hệ thống giám hộ. Nhưng ông đã dừng việc hủy bỏ nó.
Những chỉ trích của phương Tây về vương quốc đã trở nên gay gắt với phiên tòa xét xử 11 nhà hoạt động nữ, những người nói tháng trước rằng họ đã bị tra tấn trong khi bị giam giữ vì các cáo buộc liên quan đến công tác nhân quyền và liên lạc với các nhà báo và nhà ngoại giao nước ngoài. Công tố viên đã bác bỏ cáo buộc tra tấn và nói rằng những người phụ nữ đã bị bắt vì nghi ngờ làm tổn hại lợi ích của Saudi và cung cấp hỗ trợ cho các phần tử thù địch ở nước ngoài.
Một thiếu nữ Saudi đã giành được sự chú ý toàn cầu và tị nạn ở Canada khi cô ẩn náu trong một khách sạn ở sân bay Thái Lan vào tháng 1 để trốn thoát gia đình. Hai chị em người Ả Rập khác trốn ở Hồng Kông trong 6 tháng đã được cấp thị thực vào tháng 3 để đi đến một nước thứ ba.
"Những vụ phụ nữ chạy trốn khỏi đất nước ngày càng tăng là dấu hiệu cho thấy tình trạng của phụ nữ ở Ả Rập Saudi", Lynn Maalouf, Giám đốc nghiên cứu Trung Đông của tổ chức nhân quyền Amnesty International, cho biết. "Mặc dù có một số cải cách hạn chế, họ chưa được bảo vệ đầy đủ chống lại bạo lực và lạm dụng trong gia đình, nói chung, bị phân biệt đối xử".