Tổng thống Azerbaijan bổ nhiệm vợ làm Phó Tổng thống
- Chính trường Azerbaijan “chao đảo” vì Tổng thống Aliyev bổ nhiệm vợ làm Phó tổng thống
- Armenia-Azerbaijan giao tranh ác liệt dọc khu vực Nagorno-Karabakh
- Azerbaijan đề nghị làm trung gian hòa giải căng thẳng Nga - Thổ Nhĩ Kỳ 1
Ngày 21-2, Tổng thống Ilham Aliyev, đã ký sắc lệnh bổ nhiệm vợ làm Phó Tổng thống thứ nhất. Việc này diễn ra sau khi Hiến pháp Azerbaijan được sửa đổi năm 2016, theo đó Phó Tổng thống thứ nhất, sẽ đảm nhiệm chức vụ Tổng thống trong trường hợp Tổng thống không thể đảm đương nhiệm vụ của mình.
"Tôi tin mình xứng đáng với sự tin tưởng này và sẽ luôn đặt lợi ích của quốc gia và người dân lên hàng đầu", bà Mehriban Aliyeva đã phát biểu như vậy trước Hội đồng An ninh Quốc gia sau khi được chồng bổ nhiệm làm Phó Tổng thống thứ nhất.
"Bà ấy là người chuyên nghiệp, có học thức, kinh nghiệm, nguyên tắc và cao thượng", Tổng thống Ilham Aliyev phát biểu trước cuộc họp của Hội đồng An ninh Quốc gia, khi công bố quyết định của mình.
Dư luận đã có phản ứng khác nhau sau quyết định của Tổng thống Ilham Aliyev. Những người ủng hộ cho rằng gia đình Aliyev có công đưa đất nước từ chỗ lạc hậu trở nên giàu có và hiện là một trong những nguồn cung cấp năng lượng của châu Âu.
Nhưng những người phản đối lại cho rằng, gia đình Aliyev muốn thâu tóm quyền lực. Phe đối lập cũng chỉ trích việc bổ nhiệm kể trên. Isa Gambar, lãnh đạo phe đối lập coi đây là động thái đưa Azerbaijan trở lại thời kỳ phong kiến. "Điều này đưa Azerbaijan trở lại thời kỳ trung cổ. Thế kỷ 21 không có chỗ cho gia đình trị", hãng AFP dẫn lời Chủ tịch đảng đối lập Isa Gambar.
| Vợ chồng Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev. |
Bà Mehriban Aliyeva sinh ra trong dòng họ Pashayev (được coi là một trong những gia đình giàu có và quyền lực nhất Azerbaijan). Năm 1981, bà Mehriban Aliyeva thi vào Học viện Y Azerbaijan và 1 năm sau được chuyển vào "Đệ nhất Y học viện" Moskva.
Sau khi tốt nghiệp (1988), bà Mehriban Aliyeva trở thành bác sỹ nhãn khoa của Viện nghiên cứu các bệnh về mắt Moskva và 4 năm sau (1992) bắt đầu tham gia vào các hoạt động xã hội. Năm 1995, bà Mehriban Aliyeva sáng lập Quỹ từ thiện "Người bạn của văn hoá Azerbaijan", sau đó thành lập tạp chí "Di sản văn hoá Azerbaijan".
13 năm trước (2004), bà Mehriban Aliyeva được UNESCO chọn làm đại sứ thiện chí. Không những nói lưu loát tiếng Nga, tiếng Anh, tiếng Thổ Nhĩ Kỳ và Arab, Đệ nhất phu nhân Mehriban Aliyeva còn lập một trang web riêng.
Tờ Times của Anh từng viết, nếu nhìn bề ngoài trông bà Mehriban Aliyeva giống một minh tinh màn bạc hơn là một Đệ nhất phu nhân. Bà Mehriban Aliyeva nổi tiếng trong việc chăm chút ngoại hình và luôn ăn mặc sành điệu. Với nhiều phụ nữ Azerbaijan, bà Mehriban Aliyeva là Đệ nhất phu nhân xinh đẹp nhất thế giới và họ cảm thấy tự hào vì điều này.
Theo kênh truyền hình Russia Today (RT) của Nga, Tổng thống Ilham Aliyev đã nhắc đến chuyện vợ được bầu làm Phó Chủ tịch đảng Yeni Azerbaijan năm 2013. "Đó là đảng chính trị lớn nhất ở Nam Caucasus, có gần 700.000 thành viên và bà đã làm một công việc to lớn".
Tuy mới là thành viên đảng Yeni Azerbaijan cầm quyền từ năm 2005, nhưng hiện bà Mehriban Aliyeva đã trở thành người có quyền lực thứ hai, sau Tổng thống Ilham Aliyev. Là người đứng đầu Quỹ Heydar Aliyev (mang tên bố chồng, cố Tổng thống Azerbaijan) và hiện là Phó Tổng thống thứ nhất, bà Mehriban Aliyeva được đánh giá là người sẽ trở thành nữ tổng thống đầu tiên ở Azerbaijan.
Theo giới truyền thông, gia đình ông Ilham Aliyev sở hữu công ty viễn thông vô tuyến lớn nhất Azerbaijan Nar Mobile/Azerfon, đồng thời là công ty độc quyền in tiền. Còn theo Công ty kiểm toán Ernst & Young, gia đình Tổng thống đang kiểm soát Pasha Holding, một tập đoàn có quyền lợi trong lĩnh vực ngân hàng, xây dựng, bảo hiểm, du lịch và đầu tư.
Có tin nói rằng, gia đình ông Ilham Aliyev đang kiểm soát số vốn 3 tỉ USD ở ít nhất 8 trong số 45 ngân hàng tại Azerbaijan. Hãng Fitch Ratings từng nhận định, giai đoạn chuẩn bị cho quá trình tư nhân hóa Ngân hàng Quốc tế Azerbaijan (IBA) có thể mất 5 năm. Và nhận định này được đưa ra sau khi Tổng thống Ilham Aliyev ký nghị định về việc khôi phục vị thế tài chính của IBA (ngân hàng lớn nhất Azerbaijan) qua việc chuẩn bị tư nhân hóa ngân hàng này.
| Tổng thống Ilham Aliyev từng làm việc như một thương gia tại Moskva và Istanbul (1991-1994) sau khi Liên Xô sụp đổ. Sau khi được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch Công ty dầu lửa Azerbaijan (tháng 5-1994), con đường công danh của ông Ilham Aliyev như diều gặp gió - vào nghị viện, là Chủ tịch Ủy ban Olympic Quốc gia. Tháng 12-1999, đắc cử chức Phó Chủ tịch đảng Yeni Adecbaigian. Hai tháng trước khi cuộc bầu cử Tổng thống diễn ra (tháng 8-2003), ông Ilham Aliyev được bổ nhiệm làm Thủ tướng và giành thắng lợi trong cuộc bầu cử Tổng thống ngày 15-10-2008. Còn bà Mehriban Aliyeva sinh ra trong một gia đình có bố là Viện sỹ, mẹ là Tiến sỹ ngôn ngữ. Theo tiếng Azerbaijan, Mehriban Aliyeva có nghĩa là "thiện lương, dịu hiền, đáng yêu". |