Bồi thường cho những án oan sai
- Không phải có quỹ đền bù thì sẽ tăng oan sai
- Không để oan sai trong điều tra, xử lý các vụ án hình sự
Theo tờ Shanghaiist, trong đơn gửi Tòa án nhân dân tối cao tỉnh Hà Bắc hôm 14-12, cha mẹ Nhiếp Thụ Bân là ông Nhiếp Học Sinh và bà Trương Hoán Chi không những đề nghị phải bồi thường, mà còn yêu cầu các ban ngành hữu quan trong việc tử hình oan con trai họ phải gửi thư xin lỗi công khai. Việc này diễn ra sau khi Toà án Nhân dân Tối cao Trung Quốc đưa ra bản án hôm 2-12, theo đó huỷ toàn bộ những bản án đã tuyên trước đó.
Bởi hơn 21 năm trước (1995), Nhiếp Thụ Bân đã bị tử hình vì bị kết tội giết người và hiếp dâm. Đại diện Toà án tỉnh Hà Bắc đã xin lỗi cha mẹ và người thân Nhiếp Thụ Bân, đồng thời bắt đầu tiến hành các trình tự bồi thường cho gia đình nạn nhân.
Năm 2015, Ricky Jackson ở ban Ohio được bồi thường hơn 1 triệu USD sau khi ngồi tù oan 39 năm. |
Trong khi đó tại Mỹ mọi người đang quan tâm tới một số vụ kiện đòi bồi thường gây chấn động dư luận. "Tôi không phải người đầu tiên và sẽ không phải là người cuối cùng bị kết án oan.
Khi hệ thống tư pháp mắc sai lầm, họ phải nhận sai", cựu sĩ quan cảnh sát ở thành phố Fort Worth, bang Texas, ông Brian Franklin đã tuyên bố như vậy sau khi được tòa tuyên vô tội và trả lại tự do hôm 16-12.
Luật sư Dick DeGuerin của ông Brian Franklin không những yêu cầu tòa phải xóa sạch án tích đối với thân chủ của mình, mà còn đề nghị bồi thường thiệt hại cho cựu sĩ quan cảnh sát. Bởi ông Brian Franklin đã phải ngồi tù 21 năm với tội danh cưỡng hiếp trẻ vị thành niên. Năm 1995, ông Brian Franklin bị kết án tù chung thân sau khi bị cáo buộc cưỡng hiếp một bé gái 13 tuổi.
Khi đó, mặc dù không có bằng chứng xét nghiệm ADN nào cho thấy ông Brian Franklin đã cưỡng hiếp nạn nhân, nhưng các công tố viên vẫn kết luận, khiến tòa ra phán quyết, theo đó cựu sĩ quan cảnh sát phải bóc lịch tới 21 năm.
"Tôi biết ngày này thế nào cũng đến, nên không hề ngạc nhiên", ông Brian Franklin đã trả lời như vậy khi được kênh truyền hình địa phương KDFW-TV phỏng vấn.
Trước đó (15-12), ông Lawrence McKinney, người đàn ông da màu đến từ thành phố Memphis, bang Tennessee đã yêu cầu được bồi thường khoảng 1 triệu USD cho 31 năm bị tù oan.
"Cuộc sống của tôi đã bị tước đoạt", ông Lawrence McKinney bức xúc nói khi chỉ nhận được 75 USD bồi thường. Một bản kiến nghị đăng tải trên trang web Change.org kêu gọi tha tội cho ông Lawrence McKinney đã nhận được hơn 10.000 chữ ký.
Năm 1978, ông Lawrence McKinney phải nhận tổng cộng 115 năm tù sau khi bị tòa kết tội hiếp dâm và trộm cắp. Đến năm 2008, ông Lawrence McKinney được xóa bỏ mọi cáo buộc và ra tù vào tháng 7-2009, nhưng người ta chỉ bồi thường cho nạn nhân 75 USD.
Kể từ đó đến thượng tuần tháng 11-2016, đơn kiện của ông Lawrence McKinney mới được quan tâm. Bởi Thống đốc bang Tennessee khi đó không chấp nhận giải quyết vụ đòi bồi thường khoảng 1 triệu USD của ông Lawrence McKinney.
Sau khi ông Bill Haslam trở thành Thống đốc bang Tennessee, vụ kiện của người đàn ông da màu kể trên mới được quan tâm. "Điều tôi muốn nhất là được đối xử công bằng cho những gì đã xảy ra với bản thân. Tôi không làm gì sai nên chỉ muốn có công bằng", ông Lawrence McKinney tuyên bố.
Giới chuyên môn cho rằng, trường hợp của ông William Lopez sống ở khu vực Bronx, thành phố New York là bất hạnh nhất bởi sau 23 năm ngồi tù oan, chưa kịp nhận bồi thường đã chết.
Mặc dù không tìm thấy bằng chứng cho thấy ông William Lopez phạm tội giết người (bắn chết Elvirn Surria ở Brooklyn), nhưng năm 1989 tòa vẫn khiến nạn nhân phải ngồi tù 23 năm.
Tháng 1-2013, ông William Lopez ra tù và lập tức gửi đơn kiện cùng yêu cầu bồi thường 124 triệu USD. Vụ kiện sẽ khởi tranh vào ngày 23-9-2014, nhưng ông William Lopez đã chết hôm 20-9-2014. "Cuộc sống của anh ấy đã thực sự bị cướp mất", luật sư Jeffrey Deskovic tuyên bố.
Ông Dan Gristwood ở New York may mắn hơn ông William Lopez bởi tuy chết (vì ung thư phổi) hôm 3-1-2015 tại bệnh viện Syracuse, nhưng nạn nhân đã được tòa quyết định đền bù 7,5 triệu USD vì kết án sai. Tháng 5-2013, ông Dan Gristwood được tòa xóa án 25 năm tù vì tội giết người (giết vợ cũ năm 1996).
Đến tháng 7-2014, tòa thông qua khoản bồi thường 7,5 triệu USD và ông Dan Gristwood nhận số tiền kể trên hồi tháng 9-2014. "Anh ấy đã không có cơ hội để làm những điều mong muốn", ông Jerry Gristwood, em trai ông Dan Gristwood thổ lộ.n
Gần 3 năm trước (21-2-2014), giới chức thành phố New York cho biết, sẽ bồi thường 6,4 triệu USD cho ông David Ranta vì phải ngồi tù oan 23 năm sau khi bị kết tội giết giáo sĩ người Do Thái Rabbi Chaskel Werzberger. Một ngày sau khi được thả tự do, ông David Ranta đã phải nhập viện vì đau tim. |