Các băng nhóm tội phạm "nô nức" đưa vũ khí trở lại các khu ổ chuột
Chi chít những vết đạn trên tường
Oberdan Basilio Chagas, được biết đến với cái tên Obi, một cư dân của khu ổ chuột ở Rocinha dẫn phóng viên đi vào con hẻm nhỏ trong khu phố với hàng trăm vết đạn trên tường. Hai người đàn ông mang súng, xăm trổ đầy mình tiến hành tra hỏi tất cả những người đặt chân vào khu vực này. "Đó là thành viên các băng đảng tội phạm.
Họ kiểm tra bất cứ ai ra vào nơi đây", Obi nói. Một vài chàng trai trẻ đứng ở góc khác với súng tiểu liên trên tay. Hai người đàn ông ngồi trên vỉa hè, cầm súng ngang đùi. Một người đàn ông gọi phóng viên lại và nói rằng, ngoài chụp ảnh các bức tường và đường phố, phóng viên không được phép chụp ảnh thành viên các băng đảng.
| Các băng đảng tội phạm đưa nhiều vũ khí trở lại các khu ổ chuột ở Brazil trước khi Thế vận hội Olympic 2016 diễn ra. |
Rocinha là khu ổ chuột lớn hàng đầu ở Brazil, từng được biết đến như một câu chuyện thành công trong chương trình tăng cường đảm bảo an ninh (thường được gọi là chương trình "Bình định hóa" - UPP) của cảnh sát địa phương.
Trong chương trình UPP, lực lượng cảnh sát đã tấn công, thu giữ ma túy, súng, đạn dược, bắt giữ các thành viên băng đảng và giành quyền kiểm soát nhiều khu vực từ tay các trùm ma túy. Hoạt động của UPP được ca ngợi làm giảm tội phạm ở Rio và nhiều khu ổ chuột.
Tuy nhiên, trước thềm Thế vận hội Olympic mùa hè 2016, tình hình tội phạm ở Rio lại có diễn biến hết sức phức tạp. Các chuyên gia an ninh nhận định rằng, tội phạm đang gia tăng trở lại và vấn nạn buôn bán ma túy ngày càng phức tạp ở Rio.
Đối với những cư dân của Rocinha như Obi, "ổn định" luôn là khái niệm mà họ mong muốn. "Tôi thấy những kẻ buôn ma túy ở đây. Sự yên bình ở Rocinha đang mất dần đi", Obi nói.
Khủng hoảng an ninh
Silvia Ramos, một nhà xã hội học tại Trung tâm Nghiên cứu an ninh, Đại học Mendes Candido cho biết, vấn đề an ninh ở các khu ổ chuột rất đáng lo ngại. "Tôi rất bi quan về tình hình an ninh hiện nay. Có thể nói rằng, chúng ta đang ở trong một thời điểm rất khó để đảm bảo an ninh", bà Silvia Ramos nói.
Lý do mà bà Silvia Ramos đưa ra để lý giải về "cuộc khủng hoảng" an ninh hiện nay là: Các quan chức nhà nước chỉ chú trọng đến việc tấn công vào các băng đảng tội phạm mà dường như không xây dựng phương án đối phó với việc các băng đảng ma túy sau khi "củng cố lực lượng" ở nơi khác, mua sắm vũ khí hiện đại sẽ quay trở lại, tìm cách giành lại khu vực đã mất.
Ông Coronel Robson Rodrigues, một nhân viên cảnh sát nghỉ hưu, người đã từng tham gia vào chương trình UPP, nói rằng, ông và một số đồng nghiệp đã dành thời gian nghiên cứu để cải cách các chương trình UPP cũng như cập nhật những thông tin mới phục vụ công tác.
"Tuy nhiên, phần lớn những đề xuất cải cách bị các quan chức an ninh bỏ qua. Rất nhiều chương trình mà nhà nước hứa hẹn sẽ triển khai nhưng không bao giờ thành hiện thực.
| Các bức tường ở Rocinha chi chít những lỗ đạn. |
Gốc rễ của vấn đề - nơi phát sinh tội phạm chưa được giải quyết triệt để. Chúng tôi đã đề xuất tổ chức lại UPP nhưng không được thực hiện, tất cả vẫn là những tờ giấy nằm trên bàn", ông Coronel Robson Rodrigues nói.
Bất chấp những lo ngại về tình hình an ninh ở Rio được đăng tải trên các phương tiện truyền thông quốc tế, Rodrigues, Ramos và một số chuyên gia khác vẫn tin tưởng rằng, thành phố Rio vẫn được đảm bảo trong thời gian diễn ra Olympic 2016, dự tính sẽ có 500.000 du khách đổ về thành phố này.
"Cảnh sát Rio cũng như cảnh sát trên khắp lãnh thổ Brazil sẽ làm tốt công tác an ninh cho thế vận hội. Thành phố Rio sẽ "tràn ngập" cảnh sát". Mặc dù vậy, ông Rodrigues cũng thừa nhận, hệ thống an ninh ở Rio đang đối mặt với nhiều vấn đề nghiêm trọng.
Ngân sách dành cho hoạt động của lực lượng cảnh sát đã giảm 550 triệu USD trong năm nay. Các quan chức Rio đang đề xuất chính phủ liên bang cứu trợ bằng cách cho vay tiền để trả lương nhân viên cảnh sát làm thêm giờ trong thời gian Olympic.