"Chó săn kỹ thuật số" hỗ trợ cảnh sát truy tìm tội phạm?
Mọi công cụ "săn mồi" công nghệ cao đều đã được huy động
3 vụ nổ bom năm 2017 đã "xé toạc" sân bay và nhà ga điện ngầm Brussels, Bỉ, khiến 31 người thiệt mạng và làm 330 người khác bị thương. Các nhà chức trách Bỉ nhanh chóng nhận dạng được 4 kẻ có liên quan đến vụ đánh bom. Một kẻ còn sống và đã bỏ trốn, hiện đang bị cảnh sát toàn châu Âu truy tìm trong một chiến dịch quy mô rộng chưa từng có.
Cảnh sát tin rằng, đi cùng với hắn có thể còn có một tòng phạm nữa. Mọi công cụ "săn mồi" công nghệ cao đều đã được huy động để truy tìm dấu vết trên mạng của 2 kẻ này.
Nhiều ngày liền, cảnh sát đã cày nát những hình ảnh video được các camera an ninh bên trong sân bay và nhà ga điện ngầm Brussels, cũng như trên các con phố ghi lại sau vụ đánh bom. Những hình ảnh này đã giúp họ tìm thấy một quả bom chưa phát nổ.
| “Chó săn kỹ thuật số”- thiết bị số hiện đại rất hữu ích để săn lùng tội phạm. |
Các bằng chứng kỹ thuật số có thể đẩy nhanh quá trình tìm kiếm, truy nã tội phạm nhưng vẫn phải trông cậy vào những manh mối do con người cung cấp. Để hỗ trợ việc này, một số công nghệ tinh vi đã được phát triển, với khả năng rà quét các mạng xã hội để tìm kiếm manh mối; phân tích, kiểm tra các hình ảnh khả nghi gần nơi ở của kẻ tình nghi, cũng như kết hợp thông tin trao đổi từ nhiều cơ quan an ninh với nhau để tạo thành một kênh duy nhất.
Cảnh sát Bỉ cho biết, họ tìm thấy một địa chỉ email khả nghi, có thể là của những kẻ đánh bom. Cảnh sát không tiết lộ cụ thể phần mềm hay phương pháp mà họ đã sử dụng để "săn mồi". Bộ Tư pháp Bỉ cũng từ chối bình luận về cuộc điều tra đang được tiến hành.
Vẫn cần bộ não sắc sảo của cảnh sát
Nhận dạng khuôn mặt là một trong những công cụ hành pháp hiện đại nhất hiện nay. Công nghệ hiện hành đã đủ mạnh để có thể tháo mũ và kính của kẻ tình nghi mà cảnh sát nhìn thấy trong đoạn băng giám sát, ông Todd Butler, Phó Chủ tịch Chenega International Consulting, một nhà thầu phần mềm cho chính phủ cho biết.
Bức ảnh số sau đó sẽ được mang đi đối chiếu với mọi cơ sở dữ liệu hình ảnh hiện có. Phần mềm có khả năng tìm kiếm chính xác hơn nhiều so với mắt thường và mất chỉ khoảng một nửa thời gian đòi hỏi mà thôi.
"Khả năng tìm thấy 2 khuôn mặt tương ứng, giống nhau lên tới 80-90%", ông Butler nói thêm. Mặt trái của công nghệ khi truy vết tội phạm, theo ông Butler là khối lượng dữ liệu phải phân tích quá nhiều.
Đó là lý do vì sao mà các lực lượng an ninh cần một kênh thông tin đơn nhất, tập hợp mọi thông tin, dữ liệu đã có về một mối, từ các manh mối nhận dạng khuôn mặt cho đến nguồn tin từ mạng xã hội, các báo động khu vực. FBI sử dụng dạng phần mềm này để đảm bảo an ninh cho giải Super Bowl.
"Và công nghệ cũng có những hạn chế của riêng nó. Ta có thể theo dõi chuyển động của một người, có thể nghe thấy điều họ nói, nhưng không thâm nhập được vào trí óc của họ", đại diện FBI thừa nhận, dù là bây giờ, mức độ thâm nhập suy nghĩ của tội phạm đã tốt hơn nhiều so với trong quá khứ.
| Nhờ công nghệ, cảnh sát đã biết được hai thủ phạm đánh bom ở Bỉ: Khalid El Bakraoui và Ibrahim El Bakraoui. |
Về phương diện này, không một công nghệ nào có thể thay thế thứ công cụ quan trọng nhất mà cảnh sát đang có: Bộ não sắc sảo của một cảnh sát điều tra lành nghề, ít nhất là trong tương lai gần.
Các lực lượng hành pháp cũng theo dõi chặt các kênh truyền thông xã hội, mạng xã hội khi đối phó với khủng bố, người phát ngôn của FBI cho biết. Tuy vậy, người này chỉ đồng ý chia sẻ về các công cụ công nghệ cao đang được lực lượng an ninh sử dụng nói chung chứ không đề cập riêng đến chiến lịch truy lùng đang tiến hành ở châu Âu.
"Chúng tôi nhận được rất nhiều tweet cung cấp thông tin từ các tài khoản Twitter, Facebook chính thức của FBI. Một số rất đáng giá, nhưng cũng có thông tin ảo. Sử dụng công nghệ để đào xới, rà quét qua những thông tin này rất hữu ích".
Để tìm kiếm bằng chứng, hãy nhớ lại những gì đã xảy ra trên mạng Reddit năm 2013 nhằm thận trọng hơn, khi các thành viên của mạng này nhầm 3 người vô tội là thủ phạm đánh bom tại giải chạy Boston Marathon.
"Nó có thể dẫn bạn đi sai đường và tạo ra hậu quả tai hại", một học giả hình sự phân tích về mạng xã hội cho hay. "Đó là nơi vàng thau lẫn lộn, thông tin lúc thật lúc giả. Dù vậy, những manh mối từ mạng Internet vẫn rất quý giá, chẳng qua bạn cần phải trả một cái giá nhất định cho chúng mà thôi".