Chống buôn lậu qua cảng Đà Nẵng

• Thu giữ 9,1 tấn ngà voi nguỵ trang trong lô hàng gỗ xẻ

Cảng Đà Nẵng là nơi trung chuyển hàng hóa cho cả khu vực miền Trung - Tây Nguyên nên tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, buôn bán hàng giả, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ; đặc biệt tình hình tội phạm nói chung và tội phạm buôn lậu nói riêng còn tiềm ẩn yếu tố khó lường. Do đó, công tác phòng, chống buôn lậu qua cảng Đà Nẵng được các cơ quan chức năng rất chú trọng.

Những vụ buôn lậu "khủng"

Tháng 6-2020, các lực lượng chức năng đã phối hợp bắt giữ một lô hàng gồm 5 container được vận chuyển từ cảng Hangpu - Trung Quốc về cảng Tiên Sa - Đà Nẵng của Công ty TNHH Thương mại XNK N.S có địa chỉ tại Hải Dương làm thủ tục nhập khẩu. 

Theo khai báo trên tờ khai là các loại rau, củ, quả các loại sấy khô chưa qua chế biến. Qua công tác phân tích thông tin nghiệp vụ, các đơn vị thuộc Cục Điều tra Chống buôn lậu và Cục Hải quan TP Đà Nẵng nhận thấy việc khai báo hàng hóa chứa trong 5 container trên không trung thực, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Đà Nẵng đã ban hành quyết định khám xét đối với toàn bộ lô hàng. 

Thực tế qua kết quả khám xét ban đầu, bằng cảm quan sơ bộ hàng hóa là nguyên liệu làm thuốc các loại. Hiện vụ việc đang được các cơ quan phối hợp điều tra, xác minh để xử lý theo thẩm quyền quy định.

Theo Cục Hải quan TP Đà Nẵng, trong những năm gần đây, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trên địa bàn quản lý có diễn biến phức tạp hơn so với trước, tình trạng các doanh nghiệp lợi dụng việc thông thoáng trong thực hiện thủ tục hải quan điện tử để buôn lậu, gian lận thương mại. 

Thống kê từ năm 2015 đến nay, số vụ phát hiện vi phạm của toàn Cục Hải quan TP Đà Nẵng là hơn 950 vụ, xử lý phạt vi phạm hành chính và thu về hơn 3.100 tỷ đồng. 

Đặc biệt, Cục Hải quan Đà Nẵng đã phát hiện và bắt giữ nhiều vụ việc với số lượng rất lớn các sản phẩm động, thực vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm, mặt hàng tập trung vào ngà voi, sừng tê giác, vảy tê tê. Tuyến đường vận chuyển chủ yếu xuất phát từ các nước, quốc gia thuộc châu Phi về Việt Nam.

Điển hình, cuối tháng 9-2018, Cục Hải quan Đà Nẵng xác lập chuyên án và làm Trưởng ban cùng với Công an, Bộ đội Biên phòng thành phố đã theo dõi, phát hiện và bắt giữ lô hàng gồm 1 container do Công ty TNHH Thiên Trường Sử vận chuyển từ Nigeria về Việt Nam. 

Kết quả phát hiện bắt giữ 1.803,7kg ngà voi được cắt khúc; 6.334kg là vảy tê tê dạng vảy rời, nhiều kích cỡ khác nhau. Tiếp đó, vào tháng 3-2019, trên cơ sở nguồn thông tin thu thập và nhận định lô hàng gồm 3 container được vận chuyển từ Congo về Việt Nam của Công ty TNHH MTV Trâm Kiều MT có dấu hiệu nghi vấn, Cục Hải quan TP Đà Nẵng đã chỉ đạo các lực lượng giám sát chặt chẽ và thực hiện việc soi chiếu trước đối với lô hàng, sau đó phối hợp với Cục Cảnh sát Môi trường - Bộ Công an, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu - Công an TP Đà Nẵng, Biên phòng cửa khẩu cảng Đà Nẵng và Đội Kiểm soát Chống buôn lậu khu vực Miền Trung - Cục Điều tra chống buôn lậu tiến hành khám xét các lô hàng có nghi vấn chứa hàng cấm. 

Kết quả đã phát hiện, bắt giữ một khối lượng lớn hơn 9,1 tấn hàng hóa là ngà voi được cất giấu, ngụy trang trong các thanh gỗ xẻ. Đây là vụ nhập lậu ngà voi lớn nhất từ trước đến nay qua cảng Đà Nẵng bị phát hiện, xử lý.

Tăng cường chống buôn lậu

Lãnh đạo Cục Hải quan TP Đà Nẵng cho biết tình trạng buôn lậu qua cảng Đà Nẵng những năm gần đây có diễn biến khá phức tạp. Một trong những nguyên nhân là do việc triển khai thực hiện Luật Hải quan 2014 và các văn bản hướng dẫn luật đồng thời với việc áp dụng thủ tục hải quan điện tử đã tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh, góp phần rút ngắn thời gian làm thủ tục hải quan, thông quan hàng hóa nhanh chóng.

Lợi dụng chính sách thông thoáng của Nhà nước trong việc cấp phép thành lập công ty, doanh nghiệp, các đối tượng đã thành lập nhiều công ty khác nhau, công ty "ma" thuê người đứng tên làm giám đốc, không hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh, không có tên bảng hiệu công ty để thực hiện việc xuất nhập khẩu hàng hóa, qua đó để thực hiện các hành vi buôn lậu. 

Khi bị phát hiện vi phạm thì bỏ trốn, sau đó tiếp tục thành lập công ty khác hoặc quá trình điều tra, xác minh của các cơ quan chức năng thì phát hiện nhiều trường hợp chủ doanh nghiệp không phải là chủ đích thực, không hề biết mình thành lập và là giám đốc doanh nghiệp; hoặc phát hiện trường hợp doanh nghiệp không có tại địa chỉ, không có hoạt động như trên giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.

Để ngăn chặn các hành vi buôn lậu của đối tượng trên biển và buôn lậu qua cảng Đà Nẵng, các đơn vị thuộc và trực thuộc Cục Hải quan TP Đà Nẵng đã tập trung xác định, phân loại đối tượng, tuyến, địa bàn, mặt hàng trọng điểm; phát hiện phương thức, thủ đoạn mới… 

Đơn vị Kiểm soát cảng Đà Nẵng (PCU) của Cục Hải quan Đà Nẵng thường xuyên tiến hàng trao đổi thông tin với PCU trên toàn cầu nhằm sớm nắm bắt thông tin những lô hàng nghi vấn về Đà Nẵng cũng như thường xuyên cập nhật các phương thức thủ đoạn mới, từ đó, chia sẻ và cảnh báo với các đơn vị nghiệp vụ thuộc Cục Hải quan Đà Nẵng. 

Đặc biệt, Cục Hải quan TP Đà Nẵng chú trọng công tác kiểm tra, kiểm soát, giám sát hải quan trong quá trình làm thủ tục xuất nhập khẩu, các container hàng nhập khẩu quá thời hạn làm thủ tục, các container nhập khẩu có dấu hiệu nghi vấn; các lô hàng vận chuyển độc lập, hàng tạm nhập tái xuất, quá cảnh và hàng hóa đưa về bảo quản chờ thông quan; kịp thời thông báo các lô hàng có dấu hiệu nghi vấn, hàng hóa trọng điểm,… cho các đơn vị hải quan theo dõi, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ.

Công tác phối hợp chống buôn lậu của lực lượng Hải quan TP Đà Nẵng với Biên phòng, Công an và các lực lượng chức năng khác được thực hiện thường xuyên và có hiệu quả. 

Trong thời gian qua, các đơn vị thuộc Cục Hải quan TP Đà Nẵng đã phối hợp, chuyển giao một số tang vật vi phạm có liên quan đến quản lý trật tự xã hội, an ninh quốc gia như các loại ma túy, cần sa, tài liệu phản động để các lực lượng thuộc Công an TP Đà Nẵng tiếp tục điều tra, xử lý theo thẩm quyền. 

Ngoài ra còn phối với với Biên phòng cửa khẩu cảng Đà Nẵng, các đơn vị thuộc Bộ Công an và Công an TP Đà Nẵng kiểm tra một số lô hàng có dấu hiệu nghi vấn tại cảng Đà Nẵng. Bên cạnh đó, lực lượng Công an thành phố cũng đã kịp thời hỗ trợ, cung cấp thông tin, chuyển hồ sơ một số vụ việc để cơ quan Hải quan xử lý theo thẩm quyền quy định.