Cựu Tổng thống Gambia biển thủ 11 triệu USD
Ngoài ra, một chiếc máy bay chở hàng của Cộng hòa Chad đã lấy danh nghĩa ông Yahya Jammeh để chuyển nhiều hàng hóa xa xỉ khỏi Gambia. Việc chấp nhận bay tới Guinea Xích Đạo, sống lưu vong của ông Yahya Jammeh đã tháo ngòi nổ đảo chính tại Gambia. Ông Yahya Jammeh đã được Tổng thống Guinea Alpha Conde đưa lên máy bay rời khỏi Gambia tối 21-1.
Tổng thống Guinea Alpha Conde là người đã cùng Tổng thống Mauritania Mohamed Ould Abdel Aziz và một số nhà lãnh đạo Tây Phi dàn xếp để ông Yahya Jammeh rời Gambia trong hòa bình. Bởi hàng ngàn binh sĩ Senegal và Nigeria đã có mặt trên lãnh thổ Gambia và sẵn sàng tiến vào Thủ đô Banjul, nếu ông Yahya Jammeh không chấp nhận ra đi và thừa nhận thua trong cuộc bầu cử tổng thống hôm 1-12-2016, mở đường cho Tổng thống đắc cử Adama Barrow trở về nước. Và trong quá trình rời khỏi Gambia, lực lượng bảo vệ ông Yahya Jammeh không kháng cự lại binh sĩ của khối Cộng đồng Kinh tế Tây Phi (ECOWAS).
 |
| Tổng thống đắc cử Gambia Adama Barrow tuyên thệ nhậm chức |
Được biết, hiện 4.000 binh sĩ ECOWAS vẫn ở lại Gambia để đảm bảo an ninh. Trước đó (19-1), ông Adama Barrow đã tuyên thệ nhậm chức Tổng thống tại Đại sứ quán Gambia ở Senegal, đồng thời kêu gọi quốc tế ủng hộ và các lực lượng vũ trang Gambia trung thành với mình.
Ngày 26-1, tân Tổng thống Adama Barrow đã trở về Thủ đô Banjul từ Senegal, Phó Tổng thống Fatoumata Jallow Tambajang đã tiếp đón ông tại sân bay Banjul. Ngoại trưởng Senegal cho biết, các nhà lãnh đạo Tây Phi không đồng ý miễn quyền truy tố đối với ông Yahya Jammeh, người bị cáo buộc phạm phải những vi phạm nghiêm trọng trong thời gian lãnh đạo Gambia 22 năm qua.
Ngày 22-1, tân Tổng thống Adama Barrow cho biết, nguồn tài chính nhà nước dường như cạn kiệt sau khi ông Yahya Jammeh rời đất nước. Cùng ngày 22-1, binh sỹ các nước Tây Phi đã vào Gambia để đảm bảo tân Tổng thống Adama Barrow an toàn về nước từ Senegal.
Theo giới truyền thông, ông Yahya Jammeh đã yêu cầu được ân xá, được quyền xuất nhập cảnh Gambia và chính đảng của mình được công nhận để đổi lấy việc rời khỏi đất nước, nhưng không được tân Tổng thống Adama Barrow chấp thuận. Ngày 20-1, tại khách sạn Dakar ở Senegal, ông Adama Barrow tuyên bố, những luật lệ gây sợ hãi sẽ bị xóa bỏ khỏi Gambia mãi mãi.
Giới truyền thông cho rằng, ông Yahya Jammeh chấp nhận ra đi sau tuyên bố hôm 20-1 của Tổng Tham mưu trưởng quân đội Gambia, khi Tướng Ousman Badjie công nhận tân Tổng thống Adama Barrow là Tổng Tư lệnh quân đội và sẽ không chiến đấu chống lại một lực lượng khu vực có ý định lật đổ ông Yahya Jammeh, người kiên quyết không từ bỏ quyền lực dù thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống. "Chúng tôi sẽ chào đón họ bằng hoa và mời họ trà. Đây là vấn đề chính trị, là sự hiểu lầm. Chúng tôi sẽ không chiến đấu chống Nigeria, Togo hay bất cứ quân đội nước nào tới đây", Tướng Ousman Badjie khẳng định.
Trước đó (18-1), ông Ousman Badjie tuyên bố, không ra lệnh cho binh sỹ đánh trả lực lượng từ các nước châu Phi, nếu họ tiến vào lãnh thổ Gambia, bởi không muốn lính của mình liên quan đến một cuộc chiến ngu ngốc.
Trước đó (17-1), 4 bộ trưởng Tài chính, Ngoại giao, Thương mại và Môi trường trong Chính phủ của ông Yahya Jammeh đã từ chức. Cùng ngày 17-1, ông Yahya Jammeh bất ngờ ban bố tình trạng khẩn cấp và tuyên bố không từ chức.
Theo Hiến pháp Gambia, tình trạng khẩn cấp do Tổng thống ban hành có thể được tăng lên 90 ngày trong trường hợp được Quốc hội thông qua. Ngày 18-1, Quốc hội Gambia thông qua nghị quyết cho phép ông Yahya Jammeh tại vị thêm 3 tháng.
Trong khi đó, Chánh án Tòa Tối cao Emmanuel Fagbenle đã tuyên bố (16-1) không thụ lý vụ kiện của Tổng thống mãn nhiệm Yahya Jammeh nhằm ngăn cản Tổng thống đắc cử Adama Barrow tuyên thệ nhậm chức vào ngày 19-1. Trước đó (15-1), ông Yahya Jammeh đã đệ đơn xin lệnh tòa án nhằm cấm Tổng thống đắc cử Adama Barrow tuyên thệ nhậm chức.
Động thái của ông Yahya Jammeh và Quốc hội Gambia đã khiến các quốc gia Tây Phi phải gia tăng sức ép. Quân đội của ECOWAS, dẫn đầu là Senegal và Nigeria, đã vượt biên giới tiến vào Gambia.
Lực lượng quân đội của Ghana và Nigeria cũng được huy động để hỗ trợ lực lượng của ECOWAS. Người phát ngôn không quân Nigeria Ayodele Famuyiwa xác nhận, lực lượng này có khả năng tấn công trên lãnh thổ Gambia. Mỹ ủng hộ động thái của các nước Tây Phi nhằm đảm bảo sự lãnh đạo của người đắc cử.
Khi trả lời phỏng vấn, người phát ngôn quân đội Senegal Col Abdou Ndiaye cảnh báo: Chiến tranh sẽ bắt đầu, nếu gặp bất cứ sự chống trả nào. Tối 19-1, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ủng hộ nỗ lực của các nước châu Phi nhằm đảm bảo tiến trình chuyển giao quyền lực tại Gambia.