Cựu Tổng thống Panama phải đối diện với bao nhiêu bản án?

Thẩm phán Harry Diaz cũng tố cáo ông Ricardo Martinelli từng chỉ đạo Hội đồng An ninh Quốc gia thành lập một bộ máy quyền lực có tổ chức bên cạnh nhà nước pháp quyền để nghe lén một số nhà hoạt động, chính trị gia, lãnh đạo công đoàn, luật sư, bác sỹ…

Ngoài ra, Thẩm phán Harry Diaz còn đề xuất mức án 21 năm tù giam dành cho cựu Tổng thống, đồng thời thông báo với cơ quan Cảnh sát Hình sự quốc tế (Interpol) về việc ông Ricardo Martinelli đã ra nước ngoài, để phối hợp bắt giữ.

Trước đó (9-6), Tòa án Tối cao cũng đã ra quyết định truy tố ông Ricardo Martinelli với cáo buộc ra lệnh đặt máy nghe trộm điện thoại trong thời gian đương chức và đó là lần truy tố thứ hai đối với cựu Tổng thống. Ông Ricardo Martinelli là cựu Tổng thống thứ hai Panama phải đối mặt với pháp luật bởi hơn 40 năm trước, cựu Tổng thống Marco Aurelio Robles (1964-1968) từng phải hầu tòa vì tội vi phạm Hiến pháp Quốc gia.

Ngoài việc bị cáo buộc từng sử dụng cơ quan tình báo để nghe lén điện thoại, ông Ricardo Martinelli còn phải đối mặt với các tội danh xâm phạm bí mật quyền riêng tư, lạm quyền, nhận hối lộ, tội phạm tài chính, ân xá trái phép và tham nhũng trong thời gian cầm quyền. Hơn 3 tháng trước (23-9), Tòa án Tối cao đã phê chuẩn việc điều tra thêm 2 tội danh mới có liên quan tới ông Ricardo Martinelli, nâng số cáo trạng đối với cựu Tổng thống lên con số 5.

Bởi theo Ủy ban điều phối chứng khoán Panama, ông Ricardo Martinelli có các hoạt động mua bán tay trong với Công ty Khai khoáng Petaquilla của Canada, và nhận hối lộ từ một công ty khác. Gần 11 tháng trước (28-1), Tòa án Tối cao từng truy tố cựu Tổng thống Ricardo Martinelli với tội danh tham nhũng và biển thủ công quỹ.

Và quyết định này được đưa ra ngay sau khi 2 Tổng Giám đốc Chương trình Trợ giúp Quốc gia Giacomo Tamburrelli (2009-2012) và Rafael Guardia (2012-2014) thú nhận, cựu Tổng thống Ricardo Martinelli là người chỉ huy hệ thống tham nhũng quốc gia, trong đó có vụ biển thủ gần 45 triệu USD thông qua việc mua lương thực, thực phẩm chống đói nghèo tại nước này. 

2 cựu Tổng Giám đốc Giacomo Tamburrelli và Rafael Guardia đã bị Tòa án Tối cao bắt giam vì làm thất thoát hơn 44,5 triệu USD thông qua việc mua lương thực, thực phẩm theo lệnh của cựu Tổng thống Ricardo Martinelli.

Gần 8 tháng trước (30-4), Tòa án Tối cao đã cho phép điều tra ông Ricardo Martinelli sau khi Tòa án Bầu cử Tối cao Panama tước quyền miễn trừ của cựu Tổng thống với tư cách là nghị sỹ Quốc hội Trung Mỹ (Parlacen). Trước đó, có nhiều ý kiến đề nghị truy tố cựu Tổng thống Ricardo Martinelli vì liên quan đến công quỹ dành cho Chương trình Trợ giúp Quốc gia do Chính phủ Panama thực hiện khi còn đương nhiệm.

Mặc dù phủ nhận mọi cáo buộc và coi đây là âm mưu chính trị của người kế nhiệm là Tổng thống Juan Carlos Varela, nhưng cựu Tổng thống Ricardo Martinelli đang phải đối mặt với mức án khá nặng nếu ông bị tuyên là có tội. Trên trang Twitter của mình, cựu Tổng thống Ricardo Martinelli cho rằng, Tòa án Tối cao đã bị gây sức ép phải buộc tội ông.

Tên gọi đầy đủ của cựu Tổng thống Ricardo Martinelli là Ricardo Alberto Martinelli Berrocal (sinh ngày 11-3-1952), là Tổng thống thứ 49 của Panama, trong thời kỳ 2009-2014. Giới truyền thông từng dẫn lời luật sư của cựu Tổng thống cho biết, ông Ricardo Martinelli đã rời Panama từ hạ tuần tháng 1-2015 và đang sống tại thành phố Miami, Mỹ.

Đồng thời cho rằng, những lời buộc tội của Thẩm phán Harry Diaz là "điên rồ" và khẳng định, bên nguyên không có đủ bằng chứng để mở phiên tòa xét xử ông Ricardo Martinelli. Theo tờ La Prensa, Cảnh sát Panama đã bắt ông Ricardo Martinelli theo lệnh của Tòa án tối cao.

Theo giới truyền thông, ngoài việc ra lệnh điều tra ông Ricardo Martinelli, Tổng thống Juan Carlos Varela còn yêu cầu làm rõ những cáo buộc tham nhũng đối với cựu Phó Tổng thống Felipe Virzi. Ông Felipe Virzi là Phó Tổng thống dưới thời Tổng thống Ernesto Perez-Balladares (1994-1999) và là người có mối quan hệ thân thiết với cựu Tổng thống Ricardo Martinelli.

Hơn 6 tháng trước (4-6), ông Felipe Virzi đã bị bắt sau 10 tiếng đồng hồ thẩm vấn với cáo buộc đã nhận hối lộ 10 triệu USD từ Công ty Hidalgo & Hidalgo của Ecuador để giúp họ trúng thầu hợp đồng trị giá 37 triệu USD xây dựng hệ thống tưới tiêu.

Dự án này do Chính phủ Panama dưới thời cựu Tổng thống Ricardo Martinelli mở thầu năm 2012. Các công tố viên cho rằng, ông Felipe Virzi đã chuyển 10 triệu USD vào nhiều tài khoản cá nhân, trong đó có tài khoản của cựu Tổng thống Ricardo Martinelli.