Hợp tác quốc phòng kéo Mỹ - Ấn gần nhau
Thoả thuận 3 tỷ USD
Hôm 24/2, ông Donald Trump đã trở thành Tổng thống thứ 7 của Mỹ thăm Ấn Độ kể từ chuyến thăm đầu tiên của ông Dwight D.Eisenhower năm 1959. Chuyến thăm chính thức kéo dài 2 ngày của Tổng thống Mỹ được tiến hành trong bối cảnh hai nước đặt mục tiêu thiết lập lại một mối quan hệ nồng ấm hơn sau những bất đồng về thâm hụt thương mại song phương.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. |
Và trong chuyến thăm này, ông Donald Trump cũng đã thông báo việc Ấn Độ sẽ mua số trang thiết bị quốc phòng của Mỹ trị giá hơn 3 tỷ USD. Các nhà phân tích nhận định, đây là điểm sáng trong quan hệ hai nước khi mà sau hội đàm song phương, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã ra tuyên bố chung nhấn mạnh xây dựng quan hệ song phương trong các lĩnh vực quốc phòng an ninh, thương mại và năng lượng; khẳng định cam kết tăng cường quan hệ đối tác dựa trên lòng tin và các lợi ích chung; đẩy mạnh hợp tác quốc phòng và an ninh, đặc biệt thông qua nâng cao nhận thức về lĩnh vực hàng hải và không gian và chia sẻ thông tin; trao đổi nhân viên liên lạc quân sự; huấn luyện nâng cao và diễn tập mở rộng giữa tất cả các quân chủng và lực lượng đặc biệt; thắt chặt hợp tác trong phát triển và sản xuất các linh kiện, thiết bị và nền tảng quốc phòng tiên tiến; lập quan hệ đối tác giữa các ngành công nghiệp quốc phòng hai nước…
Thực tế, các mối quan hệ quốc phòng và an ninh đã được nêu bật như một trụ cột quan trọng của mối quan hệ Ấn Độ - Mỹ với sự gia tăng của việc New Delhi mua thiết bị an ninh quốc phòng từ Washington ở mức 0 trong năm 2008 lên tới con số ước tính 18 tỷ USD vào năm 2019.
Thương mại quốc phòng Mỹ-Ấn ngày càng phát triển cũng đã củng cố mối quan hệ giữa hai nước. Ấn Độ từng phụ thuộc quá nhiều vào Nga trong việc mua sắm quốc phòng, nhưng trong những năm gần đây, họ đã bắt đầu mua thêm hàng hóa quốc phòng công nghệ cao từ các nhà cung cấp Mỹ.
Ashley J. Tellis, Chủ tịch Chiến lược Tata và là thành viên cao cấp tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình quốc tế trong một bài viết trên tạp chí Foreign Foreign hồi tuần trước, đã lưu ý rằng mặc dù Ấn Độ không thể cắt đứt quan hệ quốc phòng với Nga hoàn toàn, nhưng quốc gia này đã trở thành một thị trường quan trọng cho các nhà sản xuất vũ khí tối tân của Mỹ.
Hiện tại, Ấn Độ hy vọng sẽ mua trực thăng chiến đấu chống ngầm và chống tăng của Mỹ, tên lửa đất đối không tiên tiến, súng hải quân, máy bay không người lái và máy bay tuần tra hàng hải tầm xa.
Và sự hội tụ chiến lược
Điều này khác xa so với thời Chiến tranh lạnh khi Ấn Độ được nhìn thấy gần Liên Xô (cũ) và Mỹ nghiêng về Pakistan và thực hiện các cuộc trao đổi với Trung Quốc. Bây giờ, mọi thứ hoàn toàn khác nhau.
Theo các nhà phân tích, có rất nhiều lý do để có sự thay đổi này trong đó là New Delhi hiện có tiền để mua phần cứng quốc phòng từ thị trường mở và yếu tố thứ hai là sự hội tụ chiến lược giữa Ấn Độ và Mỹ về sự trỗi dậy của một Trung Quốc hiếu chiến và bành trướng ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Tại New Delhi, bên cạnh Sáng kiến ##Vành đai và Con đường hàng đầu của Trung Quốc, Tổng thống Donald Trump đã đưa ra vấn đề về công nghệ 5G với Ấn Độ và giải thích những rủi ro của họ về các nhà cung cấp không tin cậy như công ty Huawei của Trung Quốc.
Xây dựng mối quan hệ Mỹ-Ấn Độ là một điều cần thiết chiến lược cho cả hai quốc gia. Cả Ấn Độ và Mỹ đều phải đối mặt với sự trỗi dậy về kinh tế và quân sự của một Trung Quốc toàn trị, không theo khuôn mẫu và tham vọng nắm giữ trật tự thế giới mới với Trung Quốc là trung tâm.
Nước Mỹ đang đối mặt với viễn cảnh thất bại và phá hủy trật tự do Mỹ lãnh đạo dưới bàn tay Trung Quốc. Cái mà trước đây được gọi là thế giới tự do, hay Pax Americana ngày nay được gọi là trật tự dựa trên quy tắc, một hệ thống quốc tế trong đó các quốc gia tự do là trọng tài quyền lực tối thượng.
Còn Ấn Độ thì phải đối mặt với triển vọng áp đảo sức mạnh của Trung Quốc ở biên giới Hy Lạp và khắp khu vực Ấn Độ Dương nơi Ấn Độ nên là người bảo vệ cho thương mại, an ninh và thịnh vượng toàn cầu. Các công ty công nghệ vốn Trung Quốc "lũ lượt" tràn vào các vùng đất và lục địa được đánh dấu bởi Sáng kiến Vành đai và Con đường có nguy cơ bóp nghẹt kinh tế Ấn Độ nói riêng và khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương nói chung.
Vì thế, các nhà lãnh đạo Ấn Độ và Mỹ thấy rằng hai quốc gia phải cùng nhau xây dựng và lãnh đạo một liên minh thế kỷ XXI của các quốc gia phát triển và đang phát triển có thể chống lại các mục tiêu thống trị của Trung Quốc.
Để làm được điều này, mối quan hệ Mỹ-Ấn Độ phải phát triển hơn nữa, bắt đầu từ những thành tựu to lớn được thực hiện nhờ hợp tác quân sự và an ninh quốc gia. Mối quan hệ bây giờ phải tập trung vào thương mại, công nghệ và thương mại. Điều này có thể tạo ra một ngọn hải đăng kinh tế cho các nền dân chủ khác và các quốc gia mới nổi sẽ bị ép buộc phải đưa ra những lựa chọn khó khăn giữa Mỹ và Trung Quốc.